? ??????????? ???????????????? ??? ???????????? - the new users ...

34
Στην συνέχεια παρακολουθήσαµε µια τάξη µε παιδία
δηµοτικού τα οποία διδάσκονταν "καταναλωτική
αγωγή". Από το λίγο που έδειξε, κατάλαβα ότι
γινόταν το εξής: έδινε η δασκάλα ένα εικονικό ποσό
στα παιδιά και αυτά έπρεπε να αγοράσουν διάφορα
προϊόντα, στην συνέχεια γινόταν συζήτηση για το τι
αγόρασε ο καθένας, για ποιους λόγους. Τα προϊόντα
είχαν χωριστεί σε δύο κατηγορίες: "επιθυµίες" και
"ανάγκες". Σε γενικές γραµµές τα παιδιά αγόραζαν
συνέχεια προϊόντα που εµπίπτουν στις "επιθυµίες"
και η δασκάλα τα διόρθωνε ή εν πάσει περιπτώσει τα
έκανε να νιώθουν κάπως άβολα γι' αυτό, θεωρώντας
τα προϊόντα αυτά περιττά.
Νοµίζω ότι κάτι τέτοιο είναι λάθος, διότι ο
διαχωρισµός "επιθυµίες" και "ανάγκες' είναι
τέχνητος. Είναι γνωστό ότι για να επιβιώσει κάποιος
χρειάζεται οξυγόνο, νερό και φαΐ. ∆εν νοµίζω όµως
ότι εκεί τελειώνουν οι ανάγκες του. ∆εν έχει ανάγκη
να κάνει σεξ, να ερωτευτεί, να αγαπήσει και να
αγαπηθεί; Με βάση τον διαχωρισµό "επιθυµίες"-
"ανάγκες" όµως ακόµα και αυτά είναι "επιθυµίες"
(=υποδεέστερα),αφού κανείς άνθρωπος δεν πέθανε
επειδή δεν έχει ερωτευτεί ή επειδή δεν κάνει σεξ. Το
ίδιο ισχύει και για τις τέχνες. Είναι περιττό ας πούµε
να έχει κανείς µια τεράστια δισκοθήκη ή βιβλιοθήκη
σπίτι του; Μήπως επειδή δεν θα πεθάνουµε χωρίς
τέχνη, είναι και αυτή περιττή;
Ο φαινοµενικά αθώος αυτός διαχωρισµός
"επιθυµίας"-"ανάγκης" στον οποίο µυεί η δασκάλα τα
παιδιά κρύβει έναν βαθύτατο πουριτανισµό. Η
επιθυµία είναι κατακριτέα, είναι κάτι που εντάξει,
υπάρχει, αλλά και να µην υπήρχε καλύτερα θα
ήταν. Ο µαθητής νιώθει άβολα απέναντι στην
επιθυµία, από την µια του αρέσει, από την άλλη η
δασκάλα του λέει "δηλαδή ψώνισες "επιθυµία" σε
ύφος ευγενικής επίπληξης. Το δίδαγµα είναι λοιπόν
ότι όσο λιγότερες επιθυµίες, τόσο καλύτερα. Η
επιθυµία προκαλεί τύψεις, λοιπόν.
Από το νεανικό κίνηµα στην Αµερική των 60ς και
από τον Μάη του '68 η ελληνική κοινωνία
αφοµοίωσε δυστυχώς τα χειρότερα σηµεία, τις
αρπακολλατζίδικες και ποµπώδεις πολιτικοοικονοµικές
θεωρίες, ενώ προσπέρασε την ουσία του
κινήµατος, την πραγµατική προσφορά του, την
απενοχοποίηση δηλαδή της επιθυµίας και το αίτηµα
για ζώη, όχι επιβίωση.
Η διαστροφή αυτού του διαχωρισµού "επιθυµίας"-
"ανάγκης" φαίνεται ξεκάθαρα σε ένα πλάνο από το
παραπάνω µάθηµα: ένα παιδάκι αγόρασε ένα
παιχνίδι. Η δασκάλα ρωτάει "και µε αυτό τι
κάλυψες, επιθυµία ή ανάγκη;" - "επιθυµία" λέει το
παιδάκι(από µικρός στην παπαγαλία δηλαδή) -
"Μπράβο" τον συγχαίρει η δασκάλα. Για την
δασκάλα λοιπόν το παιχνίδι δεν θεωρείται ανάγκη.
∆εν έχουν τα παιδιά ανάγκη το παιχνίδι.
Μπράβο και από εµένα.
Το ρεπορτάζ βέβαια δεν ήταν όλο στο παραπάνω
στυλ, θίχτηκαν και ορισµένα σοβαρά θέµατα.
Rooster Review
Για παράδειγµα αναφέρθηκα κυκλώµατα που
λυµαίνονται τις δηµοπρασίες, κρατώντας παράνοµα
και τεχνητά χαµηλές τις τιµές, τέθηκε το ερώτηµα
γιατί οι τράπεζες δανείζουν σε άτοµα που
αποδεδειγµένα δεν µπορούν να ανταποκριθούν,
επίσης αναφέρθηκε ότι πολλές τράπεζες
χρησιµοποιούν παράτυπες και αδιαφανείς
διαδικασίες για να "φουσκώσουν" τους τόκους κτλ.
Επειδή δε έκανα αρνητική κριτική, οφείλω να πω ότι
στην εκποµπή ακούστηκαν και σοβαρές απόψεις, αν
και ο χρόνος που αφιερώθηκε σε αυτές ήταν, κατά
την γνώµη µου, περιορισµένος.
Συνοψίζοντας, η βασική διαφωνία µου µε το
ρεπορτάζ είναι ότι δίνεται συνολικά η εντύπωση ότι
κάποιοι πίσω από κλεισµένες πόρτες συνωµοτούν
και σχεδιάζουν ένα σκοτεινό µέλλον, στο οποίο όλοι
εµείς θα είµαστε ανήµπορα θύµατα χωρίς ελευθερία.
Ο Κούλογλου παραβλέπει εντελώς την ουσία του
θέµατος, που είναι η ατοµική ευθύνη, προς όφελος
βαρύγδουπων και εντυπωσιακών θεωριών που τελικά
εκµηδενίζουν το άτοµο, αφού το θεωρούν ένα άβουλο
ον.
Ένας (υψηλόβαθµο στέλεχος µιας τράπεζας νοµίζω)
το είπε αυτό στον κούλογλου, ότι δηλαδή "εµείς
απευθυνόµαστε σε σκεπτόµενους και σοβαρούς
πολίτες που µπορούν να κρίνουν τι θέλουν και τι
όχι, δεν απευθυνόµαστε στην µαϊµού του τσίρκου
που κάνει ό,τι βλέπει" (αποδίδω το νόηµα όσων είπε,
δεν είναι κατά λέξη µεταφορά). Ο Κούλογλου
απάντησε "ναι αλλά αν βοµβαρδίζεται συνέχεια µε
διαφηµίσεις, είναι ελεύθερος να επιλέξει;". Ναι κύριε
Κούλογλου, ακόµα και έτσι, είναι και παραείναι
ελεύθερος να επιλέξει. Το "βαρύγδουπος" πιο πάνω
το ανέφερα για λέξεις όπως "βοµβαρδίζεται".
Βοµβαρδισµός είναι νοµίζω κάτι που γίνεται παρά
την θέληση σου. Όταν βλέπει κανείς 10 ώρες την
µέρα τηλεόραση, ναι, βοµβαρδίζεται, αλλά το θέλει.
Θα µπορούσε να αγοράσει ένα "περιττό" βιβλίο, θα
µπορούσε να κάνει µια δωρεάν βόλτα στο πάρκο, θα
µπορούσε ακόµα να βάλει συνδροµητικά κανάλια
χωρίς ή µε ελάχιστες διαφηµίσεις. Έχει την ευθύνη
της επιλογής του.
Οι διαφηµίσεις τώρα που βλέπουµε παρά την
θέληση µας (πχ στον δρόµο) δεν νοµίζω ότι
επηρεάζουν την ικανότητά µας να κρίνουµε αν θα
πάρουµε µια κάρτα ή όχι.
Εξάλλου η διαφήµιση είναι το πιο ειλικρινές ψέµα.
Όλοι ξέρουν ότι η διαφήµιση παρουσιάζει µόνο αυτό
που συµφέρει τον διαφηµιζόµενο, δεν είναι κανένα
µυστικό αυτό.
Είναι λοιπόν ευθύνη του πολίτη να κρίνει τι τον
συµφέρει και τι όχι, να αποφασίσει αν µια
διαφήµιση είναι παραπλανητική ή όχι και τελικά να
ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις που αναλαµβάνει.
Κανείς δεν είπε ποτέ ότι οι πιστωτικές είναι χρήµα
που κρέµεται στα δέντρα, και αν ποτέ κάποιος το
είπε,αυτό δεν µειώνει σε καµία περίπτωση την