? ??????????? ???????????????? ??? ???????????? - the new users ...
? ??????????? ???????????????? ??? ???????????? - the new users ...
? ??????????? ???????????????? ??? ???????????? - the new users ...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
4. Ποια µεταρρύθµιση στην ανώτατη<br />
εκπαίδευση<br />
Από τις απόψεις που ανέπτυξα ανωτέρω προκύπτει η<br />
µεταρρύθµιση της ανώτατης εκπαίδευσης στην χώρα<br />
µας πρέπει να θεµελιωθεί πάνω σε τρεις πυλώνες. Ο<br />
πρώτος πυλώνας αναφέρεται στην κατάργηση του<br />
δηµόσιου µονοπωλίου στην τριτοβάθµια εκπαίδευση<br />
και στην ενθάρρυνση, µέσα από ένα σαφές<br />
νοµοθετικό πλαίσιο, της λειτουργίας ιδιωτικών<br />
πανεπιστηµίων. Αν στην Κοµµουνιστική Κίνα, το<br />
κόµµα παραµέρισε πρόσφατα τις σκουριασµένες<br />
ιδεοληψίες του και αποφάσισε µέσα από µια<br />
προχωρηµένη νοµοθετική ρύθµιση να καλωσορίσει<br />
τη δηµιουργία ιδιωτικών πανεπιστηµίων, είναι<br />
τουλάχιστο ακατανόητο να υπάρχουν στην χώρα µας<br />
υποστηρικτές του δηµόσιου µονοπωλίου στην<br />
ανώτατη εκπαίδευση. Ο δεύτερος πυλώνας είναι η<br />
µεταρρύθµιση να καταστήσει τα πανεπιστήµια<br />
αυτόνοµα και αυτοδιοίκητα ιδρύµατα, όπως ακριβώς<br />
επιτάσσει το σύνταγµα. Ο λόγος είναι ότι ενόσω τα<br />
πανεπιστήµια λειτουργούν ως διευθύνσεις του<br />
Υπουργείου Εθνικής Παιδείας και Θρησκευµάτων,<br />
δεν υπάρχει η παραµικρή ελπίδα να λειτουργήσουν<br />
ευέλικτα και αποτελεσµατικά, ώστε να<br />
ανταποκριθούν στις προκλήσεις που θα<br />
δηµιουργηθούν από το άνοιγµα της ανώτατης<br />
εκπαίδευσης στον ανταγωνισµό. Τέλος, ο τρίτος<br />
πυλώνας είναι η αλλαγή του συστήµατος παροχής<br />
της δωρεάν ανώτατης εκπαίδευσης από<br />
χρηµατοδότηση των πανεπιστηµίων σε<br />
χρηµατοδότηση των φοιτητών.<br />
Κανονικά τις ανωτέρω θεµελιώδεις αλλαγές θα<br />
έπρεπε να έχουµε το σθένος ως λαός να τις<br />
ξεκινήσουµε άµεσα. Αλλά µε τον συντηρητισµό που<br />
έχει καταλάβει την χώρα, αν θα γίνει οτιδήποτε προς<br />
τις κατευθύνσεις αυτές, θα πάρει πολλά χρόνια, αν<br />
όχι δεκαετίες. Γι’ αυτό, έστω και υπό µορφή<br />
προετοιµασίας για τις µεγάλες αλλαγές που τελικά<br />
θα συρθούµε να υιοθετήσουµε, αυτό που θέλω να<br />
κάνω είναι να προτείνω µερικές ηπιότερες αλλαγές,<br />
οι οποίες, κατά την εκτίµησή µου διαθέτουν όλες τις<br />
δυνατότητες να συµβάλλουν άµεσα στην βελτίωση<br />
της λειτουργίας των δηµόσιων πανεπιστηµίων.<br />
Φυσικά θα είµαι συνοπτικός.<br />
Για τις σπουδές<br />
Για να βελτιωθούν οι σπουδές προτείνω:<br />
• Η διάρκειά τους να περιορισθεί στα χρόνια που<br />
απαιτούν τα προγράµµατα συν 50%. Για<br />
παράδειγµα, αν το πρόγραµµα σπουδών απαιτεί 4<br />
χρόνια, το όριο να καθορισθεί στα 6 χρόνια.<br />
•Να καθιερωθεί το πιστοποιητικό βαθµολογίας για<br />
όλα τα µαθήµατα που παίρνουν οι φοιτητές και ο<br />
βαθµός πτυχίου να υπολογίζεται ως σωρευτικός<br />
µέσος.<br />
•Η δωρεάν παιδεία να περιοριστεί στον αριθµό των<br />
µαθηµάτων που απαιτούνται από τα προγράµµατα<br />
σπουδών για τη λήψη πτυχίου.<br />
Rooster Review<br />
Για τα µέλη ∆ΕΠ<br />
Η σύνθεση του ∆ΕΠ στα περισσότερα<br />
πανεπιστήµια αποτελείται από µέλη µε µονιµότητα,<br />
µε µεγάλη µέση ηλικία, και µε εξωπανεπιστηµιακή<br />
απασχόληση. Αυτές οι παράµετροι επιβραδύνουν τη<br />
δηµιουργία, τη συσσώρευση και τη µετάδοση της<br />
γνώσης. Κατά συνέπεια, για να βελτιωθεί η<br />
αποτελεσµατικότητα του ∆ΕΠ προτείνω:<br />
•Να εισαχθούν µηχανισµοί εσωτερικής και<br />
εξωτερικής αξιολόγησης του ερευνητικού και του<br />
διδακτικού έργου.<br />
•Να αυξηθούν σηµαντικά οι αµοιβές και ένα µέρος<br />
της αύξησης να συναρτηθεί µε την επίδοση στην<br />
έρευνα και στη διδασκαλία.<br />
•Να ενισχυθεί η χρηµατοδότηση της βασικής<br />
έρευνας από εθνικούς πόρους, γιατί οι έρευνες που<br />
χρηµατοδοτούνται από την Ευρωπαϊκή Ένωση<br />
απαξιώνουν το επιστηµονικό δυναµικό.<br />
Για τα τµήµατα<br />
Για να υπάρξει κάποια άµιλλα µεταξύ οµοειδών<br />
τµηµάτων, προτείνω:<br />
•Να αξιολογούνται σε τακτά χρονικά διαστήµατα<br />
ώστε όλοι οι ενδιαφερόµενοι να γνωρίζουν τη φύση<br />
και το επίπεδο του πανεπιστηµιακού έργου που<br />
προσφέρουν.<br />
•Η κατανοµή των εθνικών πόρων που λαµβάνουν τα<br />
πανεπιστήµια να γίνεται στα τµήµατα µε βάση τους<br />
δείκτες που επιτυγχάνουν στις σχετικές αξιολογήσεις.<br />
•Να υποστηριχθεί ενεργά από το Υπουργείο Παιδείας<br />
η ιδέα της οριζόντιας και της κάθετης εξειδίκευσης<br />
των τµηµάτων ώστε να περιοριστούν οι επικαλύψεις<br />
που οδηγούν σε σπατάλη πόρων και αποδυνάµωση<br />
του επιστηµονικού δυναµικού.<br />
Για τα πανεπιστήµια<br />
Η διοίκησή τους εξ αποστάσεως από το Υπουργείο<br />
Παιδείας και από συλλογικά σώµατα αποτελούµενα<br />
από καθηγητές και φοιτητές είναι καταδικασµένη σε<br />
αποτυχία. Γι’ αυτό η πολιτεία πρέπει να αρκεστεί<br />
στον έλεγχο της διαχείρισης των οικονοµικών τους<br />
και η διοίκησή τους να περάσει σε επαγγελµατίες<br />
του είδους.<br />
5. Συµπέρασµα<br />
Η διάταξη του συντάγµατος για αποκλειστική<br />
παραγωγή και δωρεάν παροχή από το κράτος<br />
υπηρεσιών τριτοβάθµιας εκπαίδευσης προς όλους<br />
τους Έλληνες πολίτες οι οποίοι εκδηλώνουν σχετική<br />
ζήτηση είναι αντιφατική και ανεφάρµοστη.<br />
Αντιφατική γιατί αναγκαστικά ισχύει η αρχή της<br />
επιλεκτικότητας και ανεφάρµοστη γιατί απλά το<br />
κράτος δεν διαθέτει ούτε πρόκειται να διαθέτει ποτέ<br />
τους απαιτούµενους πόρους για την χρηµατοδότησή<br />
τους σύµφωνα µε τα ισχύοντα διεθνή ποιοτικά<br />
πρότυπα . Ως εκ τούτου, και για να µην ενδίδουµε<br />
στην υποκρισία των κατεστηµένων συµφερόντων που<br />
κρατούν την τριτοβάθµια εκπαίδευση δέσµια στην<br />
αναποτελεσµατικότητα του δηµόσιου µονοπωλίου,<br />
29