? ??????????? ???????????????? ??? ???????????? - the new users ...

∆εν µπορούµε να µη συσχετίσουµε µε τούτες τις
οικονοµικές επιλογές τον ολοένα αυξανόµενο
εκδηµοκρατισµό της Ταϊβάν και της Νότιας Κορέας
όπως επίσης και την όψιµη στροφή της Ινδίας στην
ελεύθερη αγορά.
Ας κοιτάξουµε τώρα την περίπτωση των χωρών της
υποσαχάριας Αφρικής. Ο καθηγητής Smith έκανε
µια ενδιαφέρουσα σύγκριση ανάµεσα στο Ζαΐρ και τη
Μποτσουάνα. Το Ζαΐρ είναι µια χώρα µε πολλές
πλουτοπαραγωγικές πηγές. Έχει αρκετή
καλλιεργήσιµη γη για να ικανοποιήσει πλήρως τις
ανάγκες της Ηπείρου και µπορεί να παράγει µε τις
υδάτινες πηγές της , ηλεκτρισµό για ολόκληρη την
Αφρική. Αλλά σχεδόν σαράντα εκατοµµύρια Ζαΐριοι
βρίσκονται στα όρια του υποσιτισµού, όντας ανάµεσα
στους 12 φτωχότερους λαούς της γης. Από την άλλη
πλευρά, η Μποτσουάνα ανήκει στις πιο παραγωγικές
χώρες του τρίτου κόσµου δίχως τα στρατηγικά
πλεονεκτήµατα του Ζαΐρ. Αυτή η διαφορά µπορεί να
εξηγηθεί αν επεκτείνουµε τη µελέτη µας στην
πολιτική υπερδοµή. Το Ζαΐρ είναι µια χώρα
κρατικιστική . Το κράτος ελέγχει άµεσα την
οικονοµία µέσω των µεγαλύτερων εταιριών
παραγωγής. Ο µηχανισµός του κατευθύνεται από
ένα και µόνο αυταρχικό κόµµα. ∆εν είναι δύσκολο
να συµπεράνουµε ότι το πολιτικό κλίµα εκεί είναι
µάλλον ασταθές. Στην πρόσφατη ιστορία του
συγκλονίστηκε από 8 κυβερνητικές κρίσεις, ένα
πραξικόπηµα, 11 αναταραχές, 12 εξεγέρσεις και
τουλάχιστον 3 δολοφονίες σηµαντικών πολιτικών
προσώπων. Το αποτέλεσµα ήταν η διαρκής
συρρίκνωση της οικονοµικής του ανάπτυξης. Από
την άλλη η Μποτσουάνα ακολούθησε ένα ανοιχτό
Rooster Review
οικονοµικό µοντέλο µε αναγκαστικά περιορισµένη
κεντρική εξουσία και κατά συνέπεια µε
ελευθεροτυπία, αναγνωρισµένα δικαιώµατα, και
λειτουργική δηµοκρατία. Τα αποτελέσµατα ήταν
εµφανή: Ανάπτυξη της τάξεως του 9% ανά έτος επί
τριάντα συναπτά χρόνια (1966-1999) και τους
υψηλότερους ρυθµούς ανόδου του κατά κεφαλή
εισοδήµατος σ’ ολόκληρη την Αφρική. Όπως
σηµειώνει ο Martin L. Weitzman: “η καπιταλιστική
οικονοµία λόγω του υψηλού βαθµού αποκέντρωσης,
αυτόµατα χτίζει µια αντίπαλη δύναµη ικανή να
ελέγξει τις εκτροπές του κράτους”.
Η αιτία αυτών των εξελίξεων λοιπόν είναι προφανής.
Οι ανοικτές αγορές προσφέρουν ένα ισχυρό αντίβαρο
στον κεντρικό σχεδιασµό και την ισχύ της κρατικής
εξουσίας κινητοποιώντας έτσι ανεξέλεγκτες
κοινωνικές δυνάµεις που τείνουν να διεκδικήσουν το
δικαίωµα της αυτοκυβέρνησης από τις κυρίαρχες
ελίτ. Η ιδιωτική πρωτοβουλία τελικά ίσως να είναι ο
βαθύτερος λόγος που µια ελεύθερη αγορά όπως
σηµειώνει το Cato Institute, σπέρνει τους
καρπούς της δηµοκρατίας…
Προσθήκη: Καθώς γράφονταν αυτές οι γραµµές
έφτασαν στην Ελλάδα τα νέα για τις εξεγέρσεις των
κινέζων χωρικών ενάντια στην κυβέρνηση τους. H
αυθαίρετη απαλλοτρίωση των ιδιοκτησιών τους για
την κατασκευή µιας σύγχρονης ενεργειακής µονάδας
ξεσήκωσαν τους αγρότες της υπαίθρου που
επιτέθηκαν στις στρατιωτικές µονάδες του Κόµµατος
µε αυτοσχέδια όπλα και δυναµίτες. Οι εξεγερµένοι
τσακίστηκαν από το σιδερένιο χέρι της “δικτατορίας
του προλεταριάτου” ενώ µετά τη σφαγή
(αναφέρθηκαν εν ψυχρώ εκτελέσεις πενήντα
αγροτών) οι υπεύθυνοι έσπευσαν να ζητήσουν
συγγνώµη για το συµβάν (εφηµερίδα “Μακεδονία της
Κυριακής”, 18-12-05). Είναι άραγε τυχαίο που οι
ανησυχίες πολλών ερυθρών µανδαρίνων συνδέονται
µε την φιλοκαπιταλιστική στροφή της Κίνας τα
τελευταία χρόνια; Για µια ακόµα φορά η ιστορία
παίζει τα παιχνίδια που την κάνουν µοναδική. Το
κοµµουνιστικό καθεστώς αλλάζει σταδιακά τις
οικονοµικές του βάσεις για να επιβιώσει στο
σύγχρονο παγκόσµιο σύστηµα εξουσίας. Αλλά αυτή
η µεταβολή αφυπνίζει την κοινωνική ενεργητικότητα
των µαζών που χρόνια και χρόνια βίαιης καταστολής
είχαν παλέψει να αποκοιµίσουν. Οι συµπάθειες µας
φυσικά βρίσκονται στο πλευρό των επαναστατηµένων
που υψώνουν την κραυγή τους ενάντια στον Έλεγχο
της εξουσίας.. Οι πρόσφατες εξεγέρσεις, ανοργάνωτες
και σποραδικές πνίγηκαν στο αίµα. Κανείς όµως δεν
µπορεί να προδικάσει την έκβαση της πάλης που
πρόκειται να ακολουθήσει..
57