DPMS Thesis April 2008_hacking thrown away objects in the public ...

1 . 6 Μ Α Θ Η Μ Α Τ Ι Κ Α Μ Ο Ν Τ Ε Λ Α – Ε Ν Τ Ρ Ο Π Ι Α – Θ Ε Ω Ρ Ι Α Κ Α Τ Α Σ Τ Ρ Ο Φ Η Σ 84
28
«Η πραγµατοποίηση, µπορεί να εξοµοιωθεί µε το υλικό αίτιο: τρέφει µε ύλη µια προϋπάρχουσα µορφή. Παράλληλα, η πραγµατοποίηση ενσαρκώνει µια χρονικότητα
γραµµική, µηχανιστική, ντετερµινιστική. Αναλώνοντας µε µη αντιστρέψιµο τρόπο τη χρησιµοποιήσιµη ενέργεια ή τις διαθέσιµες πηγές, η πραγµατοποίηση ακολουθεί την
κατεύθυνση της δεύτερης αρχής της θερµοδυναµικής, σύµφωνα µε την οποία η αύξηση της εντροπίας µέσα σε ένα κλειστό σύστηµα είναι αναπόφευκτη. Η
πραγµατοποιούσα χρονικότητα καταναλώνει, κάνει να µειώνεται το δυναµικό» 85
Pierre Levy
Η εντροπία είναι ένα µέγεθος της θερµοδυναµικής που µετράει το πoσό της ενέργειας που δεν είναι διαθέσιµη και δεν µπορεί να χρησιµοποιηθεί
για να παράγει κάποιο έργο. Τέτοια, µη διαθέσιµη, ενέργεια είναι για παράδειγµα η ενέργεια που εκλύεται µε τη µορφή απωλειών κατά τη µετατροπή ενός
αντικειµένου από µια µορφή σε µία άλλη. Ισοδύναµα, η εντροπία ενός συστήµατος (π.χ. ενός αντικειµένου ή της πόλης) µπορεί να θεωρηθεί ως το µέτρο
της αβεβαιότητας της κατάστασης των µορίων του συστήµατος. Στις µέρες µας η εντροπία έχει αναχθεί σε κεντρική έννοια λόγω του φαινοµένου του
θερµοκηπίου που στην ουσία αποτελεί τη δεύτερη φάση της ενεργειακής κρίσης 86 . Η πρώτη φάση αυτής της κρίσης ξεκίνησε στις αρχές της δεκαετίας του
70 µε την δραµατική αύξηση των τιµών πετρελαίου παγκοσµίως. Η αναστάτωση στις παροχές πετρελαίου αιφνιδίασε τα βιοµηχανικά αναπτυγµένα κράτη.
Για πρώτη φορά, η κοινή γνώµη συνειδητοποίησε ότι η ενέργεια πάνω στην οποία βασίστηκε όλη αυτή η πρόοδος και ο νέος τρόπος ζωής, είναι µια πηγή
φθίνουσα 87 . Αυτό είχε ως αποτέλεσµα την εµφάνιση µιας νέας οπτικής, που τελικά θα αντικαθιστούσε το Νευτώνειο παράδειγµα ως το σχήµα οργάνωσης
της ιστορίας. Ο νόµος της εντροπίας αναδεικνύεται ως το κυρίαρχο παράδειγµα κατά την επόµενη χρονική περίοδο της ιστορίας. Ο Albert Einstein είπε
πως είναι ο προεξέχοντας νόµος όλων των επιστηµών.
Ο νόµος της εντροπίας είναι ο δεύτερος νόµος της θερµοδυναµικής. Σύµφωνα µε τον δεύτερο νόµο της θερµοδυναµικής, η εντροπία ενός κλειστού
συστήµατος, συνεχώς αυξάνεται ή παραµένει σταθερή, αλλά ποτέ δεν µπορεί να µειωθεί. H ύλη και η ενέργεια µπορούν να αλλάξουν µόνο προς µια
κατεύθυνση, από χρήσιµη σε µη χρήσιµη, ή από διαθέσιµη σε µη ή ακόµη από κάτι που το διέπει η τάξη σε κάτι που το διέπει η ακαταστασία. Στην ουσία
ο δεύτερος νόµος της θερµοδυναµικής λέει πως τα πάντα σε όλο το σύµπαν άρχισαν µε κάποια δοµή και αξία, ενώ αµετάκλητα οδεύουν στην κατεύθυνση
του τυχαίου χάους (random chaos) και της σπατάλης (waste) 88 . Ο πρώτος νόµος της θερµοδυναµικής δηλώνει πως η ενέργεια σε ένα κλειστό σύστηµα
είναι σταθερή και δε µπορεί ούτε να γεννηθεί αλλά ούτε και να καταστραφεί. Μόνο η µορφή µπορεί να αλλάξει, αλλά ποτέ η ουσία. Το συνολικό ποσό
ενέργειας παραµένει σταθερό από το ξεκίνηµα του χρόνου και θα παραµείνει σταθερό µέχρι το τέλος του χρόνου. Ο πρώτος νόµος είναι νόµος
διατ’ήρησης. Διατυπώνει ότι παρόλο που η ενέργεια δεν µπορεί ποτέ ούτε να δηµιουργηθεί ούτε να καταστραφεί, µπορεί να µετατραπεί από µία µορφή σε
µια άλλη. Όταν η ενέργεια γίνεται µη διαθέσιµη χρησιµοποιούµε τον όρο "θερµικός θάνατος". Όταν η ύλη γίνεται µη διαθέσιµη χρησιµοποιούµε τον όρο
"υλικό χάος". Το αποτέλεσµα και στις δύο περιπτώσεις είναι η αύξηση της εντροπίας 89 .
84 Η ανάπτυξη και επεξήγηση των µαθηµατικών µοντέλων στο κεφάλαιο αυτό έγινε σε συνεργασία µε τον Ευτύχη Πνευµατικάκη, υποψήφιο Διδάκτωρ, Τµήµα
Ηλεκτρολόγων Μηχανικών Columbia University.
85 Pierre Levy, Δυνητική Πραγµατικότητα, Η φιλοσοφία του Πολιτισµού και του Κυβερνοχώρου, εκδ. Κριτική, 1 η έκδ: Μάιος 1999, 1 η ανατ. Ιούνιος 2001, σ.177
86 Jeremy Rifkin with Ted Howard, Entropy into the Greenhouse World, Bantam Books, 1981, revised edition 1989, σ. 16
87 Ό.π., σ. 16
88 Ό.π., σ. 20
89 Ό.π., σ. 47