Pobierz cały numer w wersji PDF. - Przegląd Zachodniopomorski

14 Miłosz Stępińskiwnątrz fikcyjnej konstrukcji nowoczesnego państwa miłości i równości. Spychającw cień organizacyjną perfekcję olimpiady w Los Angeles, wódz III Rzeszyukazał zdrowie finansowe i siłę nowych, umundurowanych Niemiec 8 . Począwszyod 1896 r., duży nacisk kładziono na ceremonię otwarcia i zamknięcia igrzysk.Niemcy wprowadzili do tych uroczystości własne, dotąd nieznane symbole,o podłożu zarówno nazistowskim, jak i olimpijskim. Wiele z nich, np. przynoszenieognia z Olimpii, utrzymało się po dziś dzień. Inne – takie jak gest uniesionejręki czy umieszczanie obok siebie flag państwowej i olimpijskiej – zostały odrzuconeprzez potomnych. Nie kusząc się o pełną prezentację, przedstawiono poniżejtylko kilka mniej znanych nazistowskich modyfikacji tradycji olimpijskiej.1. Do składanej od 1920 r. przysięgi olimpijskiej wprowadzono dla niemieckiejreprezentacji pewne uzupełnienie. W grudniu 1934 r. Niemiecki KomitetOlimpijski zaprzysiągł olimpijczyków pod flagą ze swastyką, a wypowiadanąkwestię poszerzono o fragment dotyczący „dyscypliny, posłuszeństwai milczenia”. Ceremonię przysięgi przeprowadzano w iście nazistowskim styluwodzostwa.2. Najpopularniejszy symbol nowożytnych igrzysk, znicz olimpijski, po razpierwszy obecny na IX IO w 1928 r. w Amsterdamie, otrzymał w 1936 r. kultoweznaczenie. W nakręconym przez Leni Riefenstahl Olympia-Film ma onodniesienie do pogańskiej mistyki, jako symbol kosmicznych sił. Jego wprowadzeniedo Lustgarten kojarzyło się z nazistowskim świętem przesilenialetniego.3. Czczenie zwycięzców, wyprowadzone przez Pierre’a de Coubertina z antyku,zostało w 1936 r. zmodyfikowane w istotny sposób. Zamiast tradycyjnymigałązkami oliwnymi, triumfatorów koronowano przejętym z tradycji NiemieckiegoTurnerstwa (Deutsche Turnerschaft) wieńcem dębowym, będącymsymbolem czysto germańskim. Porzucenie tradycji na rzecz nowego rozwiązaniatłumaczono propagandowo tym, że dąb symbolizuje „niemiecką istotę,siłę i gościnność” 9 . Poza wariantami tradycyjnej olimpijskiej symboliki obserwujemyliczne innowacje. Przede wszystkim sam Kompleks Olimpijski, którydotychczas pełnił wyłącznie funkcję „teatru” zmagań sportowych, został8M.P. Llewellyn, Rule Britannia: Nationalism, Identity and the Modern Olympic Games, „TheInternational Journal of History of Sport” 22 (2011), No. 5, s. 820.9H. Bernett, Zeichen der Macht. Die Symbole und Zeremonielle der Spiele von Berlin 1936,in: Olympia-Berlin. Gewalt und Mythen in den Olympischen Spielen von Berlin 1936, hrsg. v. Th.Alkmeyer, G. Gebauer, E. König, A. Kühling, A. Richartz, S. Titze, Berlin 1987, s. 5–7; A. Höfer,Der Olympische Friede. Anspruch und Wirklichkeit einer Idee, Sankt Augustin 1994, s. 78–118.