Pobierz cały numer w wersji PDF. - Przegląd Zachodniopomorski

Recenzje ∗ Omówienia ∗ Polemiki187–XII w. Tymczasem jest wiadome, że ostatecznezniszczenie umocnień grodowychmiało miejsce dopiero w 1293 r., a południowaczęść wyspy – poniżej podgrodzia– nie była do końca XIII w. zasiedlona 8 .Natomiast intensywny podział działek znanyjest dopiero z katastru Martina FriedrichaSchwadtkena sporządzonegow 1724 r., który zresztą autorka publikuje(il. 6). Do tak formułowanych tez upoważniałybytylko wyniki badań archeologicznych,które niestety w tej części miastaskoncentrowały się głównie na przemianachosadniczych związanych z podgrodziem9 . Ponadto autorka przy opisie tejczęści zespołu osadniczego posiłkuje sięjedynie pracą magisterską (s. 57, przyp. 9)opartą na wątpliwej jakości sentymentalnejpracy Joachima Stampy 10 i popularnym artykułemRyszarda Rogosza, który przecieżjest autorem wielu znacznie poważniejszychprac o Stargardzie tego czasu 11 .Przechodząc dalej, omawiana jestosada targowa o układzie wrzecionowatym,rozłożona przy trakcie handlowym, gdzieksiążęta osadzili dwa zakony, joannitówi augustianów. Tu dostrzegamy poważnebłędy odnośnie do joannitów, których miałrzekomo ulokować Barnim I w 1186 r. Niemógł on tego uczynić, ponieważ urodził siędopiero w 1217/18 lub 1218/19 r. i w 1233 r.8M. Rębkowski, Pierwsze lokacje miast w księstwiezachodniopomorskim. Przemiany przestrzennei kulturowe, Kołobrzeg 2001, s. 49, tam starsza literatura.9R. Rogosz, Stargard wczesnośredniowieczny,w: Dawny Stargard. Miasto i jego mieszkańcy. Materiałyz sesji naukowej 18–19 X 2000 w Stargardzie,red. M. Majewski, Stargard 2000, s. 19–31.10J. Stampa, Stargard in Pommern. Schicksaleeiner deutschen Stadt, Elmshorn 1974.11Por. M. Rębkowski, Pierwsze lokacje..., s. 49.osiągnął pełnoletność 12 . Czynności tejdokonał książę Bogusław I, dziad BarnimaI, pomiędzy 1181 a 1186 r. 13 Podobniew przypadku augustianów (s. 57–58), gdzieznalazł się wielokrotnie powielany przezbadaczy błąd dotyczący czasu powstaniakonwentu i osoby fundatora. Kwestię tęostatecznie wyjaśnił ostatnio Edward Rymar,wskazując, że sprawcą nadania mógłbyć książę Kazimierz I, jednak nie dla augustianówjako takich, ponieważ ci jeszczejako zakon nie istnieli, a na północ od Alppojawili się najwcześniej w 1245 r. Wobectego fundacja dotyczyła bliżej nieznanegoeremu 14 . Poprawki wymaga informacjadotycząca kościoła św. Jana Chrzciciela(s. 57, przyp. 10), gdzie autorka powołujesię na moją pracę o tej świątyni, ale przytaczainformacje niezamieszczone w tej publikacji.Dotyczą one zniszczenia kościoław okresie reformacji i wykorzystywaniaołtarzy jako płyt nagrobnych. Ponadtopodczas ostatniej wojny obiekt nie uległzniszczeniu, jak pozostała część StaregoMiasta. Ta sama uwaga odnosi się do dziejówklasztoru i kościoła augustiańskiego,którego dzieje omówione zostały przezEdwarda Rymara 15 .12E. Rymar, Rodowód książąt pomorskich,Szczecin 2005, s. 143.13E. Rymar, Kolińska komturia na tle dawnychdziejów stargardzkich joannitów, „Stargardia” 3 (2003),s. 50.14Augustyn ze Stargardu zwany niegdyś Angelusem,Protokół. Kamieńska kronika – rodowódksiążąt pomorskich, przeł. E. Buszewicz. Tzw. Stargardzkagenealogia. Wszystkie przekłady opracował,wstępem, wprowadzeniami, przypisami i indeksamiopatrzył E. Rymar (seria Stargardzkie i PomorskiePomniki Historiografi czne, red. M. Majewski, t. I),Stargard 2008, s. 9–10.15Tamże, s. 8–16.