Pobierz cały numer w wersji PDF. - Przegląd Zachodniopomorski

Na drodze do XI Igrzysk Olimpijskich w Berlinie... Cz. I19Hans-Joachim Teichler wskazał w 1982 r. na osobisty, pozbawiony nieufnościstosunek de Coubertina i kierowniczej elity MKOl wobec III Rzeszy i nazizmu.Zwracał przy tym uwagę na skrywane antykomunistyczne sympatie MiędzynarodowegoKomitetu, które łączyły go z antykomunizmem Hitlera. Teichlerprzypomina też, jak reżym hitlerowski kokietował sędziwego Francuza. Mit deCoubertina ulega stopniowej erozji, a odpowiedzialność MKOl za przywłaszczenie„idei olimpijskiej” przez III Rzeszę jest ewidentna 21 . Inni autorzy wskazują,iż wątpliwości wobec tezy o „wykorzystaniu” olimpizmu brały się z tego, żeberlińskie inscenizacje znalazły pozytywny oddźwięk na szczytach ruchu olimpijskiego.Włodarze MKOl, zamiast nie dopuścić do igrzysk w państwie totalitarnym,zignorowali ruch bojkotu w USA i Europie. Nawet rozpętany po 30 stycznia1933 r. brunatny terror przeciw opozycji i niszczenie struktur Republiki Weimarskiejnie zmieniły pozytywnego stanowiska MKOl wobec Komitetu OrganizacyjnegoXI IO 22 . Badacze są zgodni, że MKOl jest „współwinny” organizacji tejimprezy na warunkach reżymu hitlerowskiego, głównie przez oportunizm swegokierownictwa i wskutek świadomego przymykania oczu na rasistowską politykęHitlera. Dwaj prominentni rzecznicy organizacji igrzysk w Berlinie – Amerykanie:Charles H. Sherill i Avery Brundage – po wojnie nadal utrzymywali, że naziściprzestrzegali reguł olimpijskich 23 . Nurt kontestujący tezę o „nadużyciu/wykorzystaniu”idei olimpijskiej przez Hitlera kwestionuje szlachetne pobudki de Coubertina,lokując je w jednym rzędzie z jego pragnieniem przywrócenia Francjimocarstwowej pozycji, podważonej po 1871 r. Środkiem do tego miało być m.in.podniesienie tężyzny fizycznej poprzez wzmożoną aktywność sportową 24 .21Za: Th. Alkmeyer, Körper, Kult, Politik..., s. 20–21. Zupełnie inaczej u H. Ueberhorsta,Geschichte..., Bd. 3, Teilbd. 2, s. 1014, według którego P. de Coubertin nie przyjął zaproszenia Hitlerado Niemiec i choć dawał się obficie obdarowywać przez niego, to nie zajął jasnego stanowiskaza igrzyskami w Berlinie lub przeciw nim, zachwyt nad rozmachem przygotowań w III Rzeszy nieprzysłaniał mu deformacji idei olimpijskiej przez Hitlera.22Th. Alkmeyer przypomina za H.J. Teichlerem reakcję P. de Coubertina na krytykę francuskichmediów wobec perspektywy berlińskich igrzysk. Francuz był zdania, że nie fałszują one jego ideałów,a wręcz przeciwnie – nawet je realizują! W 1938 r. MKOl nagrodził organizację Kraft durchFreude Pucharem Olimpijskim, a 9 czerwca 1939 r., czyli już po anszlusie Austrii, „nocy kryształowej”i zajęciu Czechosłowacji, przyznał hitlerowskim Niemcom organizację zimowych IOw Garmisch-Partenkirchen w 1940 r.23H. Hoffmann, Mythos Olympia. Autonomie und Unterwerfung von Sport und Kultur, Berlin1993, s. 13–14. G. Młodzikowski, Brunatne kulisy..., s. 7, cytuje mowę A. Brundage’a wygłoszoną16 października 1959 r. na 60. Sesji MKOl w Baden-Baden.24W. Gloede, Sport, die unbekannte Größe im politischen Spiel, München 1980, s. 328–329.