Publikacja w wersji do pobrania (pdf) - Czerwiec '56 - Instytut ...
Publikacja w wersji do pobrania (pdf) - Czerwiec '56 - Instytut ...
Publikacja w wersji do pobrania (pdf) - Czerwiec '56 - Instytut ...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
238 Jan San<strong>do</strong>rski2. Rozprawa z b³êdami przesz³oœci to nie tylko karczowanie metod <strong>do</strong>chodzeniaprzestêpstw, to tak¿e rehabilitacja ludzi, którym sta³a siê krzywda i poci¹gniêcie<strong>do</strong> odpowiedzialnoœci winnych stosowania niew³aœciwych metod.Wiele osób wysz³o i wiele wyjdzie z wiêzieñ dziêki ustawie amnestyjnej. Niewystarczy umorzenie ich spraw. Trzeba wznowiæ postêpowania karne i zagwarantowaæprawo <strong>do</strong> odszko<strong>do</strong>wañ dla niewinnie skazanych.3. Za wysoce szkodliw¹ uznaæ nale¿y teoriê o zaostrzaniu siê walkiklasowej, która panowa³a <strong>do</strong> XX Zjazdu KC KPZR.4. Sêdziowie w terenie byli nara¿eni na naciski i nie<strong>do</strong>puszczaln¹ ingerencjêlokalnych w³adz. W tych okolicznoœciach s¹<strong>do</strong>wnictwo utraci³o autorytetw spo³eczeñstwie. Dlatego nale¿y przypomnieæ, ¿e najistotniejsze dlas¹<strong>do</strong>wnictwa jest szanowanie konstytucyjnej gwarancji niezawis³oœci sêdziów.Musi znikn¹æ praktyka bezprawnego ingerowania w konkretne sprawy.5. Podstawow¹ gwarancj¹ niezawis³oœci s¹<strong>do</strong>wnictwa jest wybieralnoœæsêdziów, a wiêc ich pochodzenie z wyboru obywateli. Zasada wybieralnoœciznalaz³a siê w Konstytucji z 1952 r. i <strong>do</strong> 1956 r. nie zosta³a zrealizowana. Napodstawie ustawy z 1946 r. sêdziego mo¿na zwolniæ jak ka¿dego innegourzêdnika z trzymiesiêcznym wypowiedzeniem. Tymczasem usuniêcie sêdziegonale¿y uzale¿niæ wy³¹cznie od orzeczenia w³aœciwego organu dyscyplinarnego,chroni¹c go w ten sposób od nacisków politycznych.6. Za kluczow¹ dla niezawis³oœci sêdziów uznaæ nale¿y kwestiê ich warunkówbytowych. Niskie uposa¿enie zmusza sêdziów <strong>do</strong> podejmowania <strong>do</strong>datkowychprac i obni¿a poziom orzekania. Zgodnie z oœwiadczeniem Wydzia³uSocjalnego Zwi¹zku Prawników Polskich „wide³kowy” system p³ac uzale¿nia³wysokoœæ pensji sêdziego od decyzji administracji s¹<strong>do</strong>wej. System ten pozwala³prezesowi s¹du przyznawaæ sêdziemu uposa¿enie wed³ug w³asnego uznania i powo<strong>do</strong>wa³,¿e z regu³y uposa¿enie sêdziów by³o znacznie ni¿sze ni¿ prokuratorów.7. Polityka personalna w latach 1946–1956 <strong>do</strong>prowadzi³a <strong>do</strong> wyrugowaniasêdziów, którzy reprezentowali w najwy¿szym stopniu niezawis³oœæ, niezale¿noœæmyœli i œmia³oœæ w³asnego zdania.8. W przesz³oœci pope³niono wiele b³êdów w stosunku <strong>do</strong> adwokatury,ograniczaj¹c <strong>do</strong> minimum rolê obroñcy w toku œledztwa.9. Kondycjê wymiaru sprawiedliwoœci pogarsza³a czêsto pojawiaj¹ca siêsprzecznoœæ miêdzy okólnikami i zarz¹dzeniami a ustawami, nieprzestrzeganiehierarchii aktów prawnych, niejawnoœæ projektów przepisów prawnych, a tak-¿e ich póŸniejsze niepublikowanie. W tym kontekœcie konieczne jest przeanalizowaniedzia³alnoœci prawotwórczej Urzêdu Rady Ministrów.Tezy prof. J. Jod³owskiego by³y przedmiotem dyskusji na Plenum Zarz¹duG³ównego ZPP. Jej pok³osiem by³a uchwa³a tego gremium przyjêta 13 maja1956 r. 14 W uchwale tej za kwestiê pierwszoplanow¹ dla wymiaru spra-14 Uchwa³a Plenum Zarz¹du G³ównego ZPP z maja 1956 r., „Prawo i ¯ycie” nr 2 (rok 1)z 20 maja 1956 r., s. 7.
Change language