Publikacja w wersji do pobrania (pdf) - Czerwiec '56 - Instytut ...

46 Krzysztof Stryjkowski¿e „Jak stwierdzi³ tow. Adamski 9 przebieg uroczystoœci zwi¹zanych z ObchodemŒwiêta Odrodzenia by³ ogólnie dobry z wyj¹tkiem pewnych niedoci¹gniêæ,które mo¿na by³o zauwa¿yæ przy sk³adaniu wieñcy na cmentarzach w Junikowiei G³ownie, gdzie delegacje mia³y trudnoœci z odszukaniem grobów ofiarwypadków poznañskich w dniu 28.6.br.” 10 . W aktach tego samego zespo³unieco obszerniej zrelacjonowano natomiast opanowanie przez demonstrantówgmachu s¹dowego przy ul. M³yñskiej. Jest to jeden z dalszych œladów wydarzeñpoznañskich, który odnajdujemy w protokole posiedzenia Prezydium MRNnr 40/56 z 19 paŸdziernika 1956 r. W za³¹czniku do protoko³u – informacji odzia³alnoœci S¹du Powiatowego dla miasta Poznania – odnotowano: „WysokiejRadzie niew¹tpliwie jest znany fakt napaœci na Gmach S¹du w dniu 28 (VI)czerwca. Bezpoœrednio po uwolnieniu skazanych przestêpców z wiêzienia przyul. wtargnêli do budynku znani nam z rozpraw skazani przestêpcy uzbrojeniw ³omy i rozpoczêli niszczenie. Za wiêŸniami wpadli do gmachu inni ludzie,wœród nich du¿o dziewcz¹t, a wszyscy poni¿ej lat 20-tu. T³um oko³o 150 osóbwybija³ w s¹dzie i Prokuraturze drzwi, niszczy³ urz¹dzenie, maszyny do pisania,akta i papiery wyrzuca³ na ulicê, gdzie je palono. Straty w urz¹dzeniu s¹powa¿ne. Tylko nieliczne przedmioty mog³y byæ naprawione, a wiêkszoœæmebli biurowych wymaga³a wymiany. Najwiêksza szkoda powsta³a jednakw stracie akt spraw s¹dowych, których zniszczono oko³o 20.000. W sprawachkarnych postêpowania przewa¿nie by³y ukoñczone na zasadzie ustawy o amnestii,wiêc strata tych akt bezpoœrednio nie wp³ynê³a na bie¿¹c¹ pracê s¹du.Znacznie dotkliwsz¹ jest jednak szkoda powsta³a w wyniku zniszczenia aktspraw cywilno-spornych, spadkowych, testamentowych i opiekuñczych. Niezakoñczonesprawy o alimenta, o zarobki pracowników, o premie, o czynszenajmu, o deputaty wêglowe, zosta³y przerwane z powodu braku akt. Zginê³yprzy tym dokumenty z³o¿one s¹dowi przez obywateli. Oko³o 1500 opiek nadsierotami wskutek braku akt i dokumentów nie mog¹ byæ prowadzone.Zniszczenie spraw spadkowych, dokumentów i testamentów we wielu rodzinachspowoduje komplikacje, a nawet nieporozumienia i uniemo¿liwi narazie regulacje maj¹tkowe, albo je znacznie opóŸni. S¹d zgodnie z przepisamiodtwarza akta. Rzadko jednak bêdzie mo¿liwym przywróciæ w procesie takistan, w jakim sprawa siê ju¿ znajdowa³a. Najczêœciej trzeba sprawê prowadziæod nowa. Interesy tysiêcy obywateli naszego miasta dozna³y szkody. Koniecznoœærekonstruowania akt powoduje zwiêkszenie nak³adu pracy i czasu.Dwom komornikom spalono dos³ownie wszystko, co by³o w ich biurach.W p³omieniach zginê³o oko³o 2000 wyrobów, w tym po³owa wyrokówprzys¹dzaj¹cych rodzinom alimenty. Uzyskanie drugiego wypisu wyroku niejest ³atwym. Szczególnie wtedy, gdy akta procesu równie¿ nie istniej¹. Niejednarodzina czekaæ bêdzie miesi¹cami na pieni¹dze przeznaczone na utrzymanie.9 Chodzi o sekretarza Prezydium MRN w Poznaniu Czes³awa Adamskiego.10 APP, Prezydium Miejskiej Rady Narodowej w Poznaniu (dalej: PMRN), sygn. 69, s. 4.Protokó³ nr 30/56 z posiedzenia Prezydium MRN z dnia 3 sierpnia 1956 r.