Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Мисли здрави мисли<br />
ДОБРИ И ЛОШИ СТРАНИ НА ВЕШТАЧКИТЕ ЗАСЛАДУВАЧИ<br />
Добрата страна на вештачките засладувачи е тоа што содржат<br />
нула калории. На пример, во една чаша вода (2 дл) засладена<br />
со шеќер има 65 калории, додека, пак, во пијалакот засладен<br />
со вештачки засладувач има само четвртина од овој износ,<br />
односно 15 калории. Една лажица шеќер (5 г) има околу 20<br />
калории, а засладувачот во форма на таблета речиси и да<br />
нема калории. Доколку се обидувате да го намалите внесот<br />
на калории, како и количеството на прости шеќери, тогаш<br />
вештачките засладувачи и другите замени за шеќер можат<br />
да бидат една од опциите. Здравствените придобивки<br />
од вештачките засладувачи можат да се забележат при<br />
контрола на телесната тежина, кај дијабетесот и кариесот.<br />
Лошите страни на вештачките засладувачи се честа тема на<br />
дебатирање, а некои ги поврзуваат со создавање тумори,<br />
што е последица на едно истражување од пред 40 години,<br />
при кое е најдена поврзаност на сахаринот со појавата<br />
на тумори на мочниот меур кај стаорците што биле дел од<br />
научниот експеримент. Генерално, повеќето истражувачи се<br />
согласуваат дека тие се безбедни за употреба, но треба да се<br />
има на ум дека за секој засладувач постои дозволено дневно<br />
количество. Согласно тоа, управата за храна има поставено<br />
прифатливо количество на дневен внес за вештачките<br />
засладувачи. Станува збор за количеството што е безбедно<br />
да се консумира, по килограм од телесната маса, секој ден<br />
во текот на животот. Проблемот е во тоа што ваквите мерки<br />
се базирани врз истражувања направени на животни, па<br />
научните докази за безбедноста на вештачките засладувачи<br />
се неуверливи и непотполни. Многу од истражувањата се<br />
водени или платени од компаниите што имаат право да ги<br />
користат овие супстанции. Можеби уште повеќе загрижува<br />
фактот што количеството на вештачки засладувачи не мора<br />
да биде наведено на етикетата на производот.<br />
ЗДРАВИ ПРИРОДНИ ЗАСЛАДУВАЧИ<br />
Постојат неколку природни засладувачи што не влијаат<br />
лошо на здравјето. Поточно, засладувачи што имаат мал број<br />
калории, ниско ниво на фруктоза и многу сладок вкус.<br />
Стевија<br />
Стевија е еден од најпопуларните природни засладувачи,<br />
а всушност претставува екстракт извлечен од листовите на<br />
истоимената билка. Во листовите стевија постојат неколку<br />
слатки компоненти до сто пати послатки од обичниот бел<br />
шеќер што најчесто го користиме. Иако е многу слатка,<br />
стевијата не содржи калории, а некои истражувања ги<br />
докажаа и нејзините лековити својства: го намалува<br />
покачениот крвен притисок за 6-14%, а воедно го смалува<br />
нивото на шеќер кај дијабетичарите.<br />
Во неколку научни истражувања се зборува за влијанието<br />
на стевијата во подобрување на чувствителноста на<br />
организмот на инсулин, намалувањето на ЛДЛ-холестеролот<br />
и насобраните наслаги во артериите.<br />
Доколку сакате да засладите нешто, можеби стевијата е<br />
најздравиот избор. Сепак, постои и лоша страна. Многу<br />
луѓе едноставно не го поднесуваат специфичниот вкус на<br />
стевијата, а тоа сепак зависи од производителот. Пронајдете<br />
го оној што најмногу ви одговара.<br />
Еритритол<br />
Еритритолот е уште еден засладувач со малку калории.<br />
Всушност, претставува шеќерен алкохол пронајден во<br />
одредени овошја, но доколку купувате еритритол во прав,<br />
имајте предвид дека веројатно е добиен по индустриски пат.<br />
Содржи 0,24 калории на грам.<br />
И еритритолот не го крева нивото на шеќер и инсулин, ниту<br />
има каков било ефект на биомаркерите на холестерол и<br />
триглицериди. Се апсорбира во телото преку цревата, а<br />
непроменет се исфрла преку бубрезите. Истражувањата<br />
покажаа дека еритритолот е сигурен за употреба, но како<br />
и другите шеќерни алкохоли, може лошо да влијае на<br />
варењето доколку се користи во зголемени количества.<br />
Има многу сличен вкус на шеќерот, но по неговата<br />
консумација останува благ вкус во устата. Не може да се<br />
каже дека еритритолот е здрав, но е помалку штетен од<br />
другите шеќери.<br />
Ксилитол<br />
Ксилитолот, исто како еритритолот, е шеќерен алкохол<br />
што содржи 2,4 калории по грам или две третини од<br />
калориската вредност на обичниот шеќер. Докажано е<br />
дека ксилитолот содржи компоненти што добро влијаат на<br />
здравјето на забите, го смалува ризикот за создавање кариес<br />
и крвавењето на забите. Воедно, добро влијае на цврстината<br />
на коските со што помага при спречувањето на создавањето<br />
остеопороза. Не го подигнува нивото на шеќер, ниту инсулин<br />
во крвта. Исто како еритритолот, може лошо да влијае на<br />
варењето, а доколку имате миленици, имајте на ум дека е<br />
особено отровен за кучињата.<br />
Јакон сируп<br />
Во последно време хит меѓу засладувачите е јакон<br />
сирупот што се добива од истоимената билка. Овој сируп<br />
стана многу популарен откако е објавено дека е одличен<br />
суплемент за намалување на килограмите. Особено богат<br />
е со фруктоолигосахариди, што имаат иста функција како<br />
растителните влакна што се добри за дигестивниот систем.<br />
Јакон сирупот е многу делотворен при опстипација, но<br />
претераната консумација може да предизвика проблеми со<br />
варењето.<br />
ШТО Е СО ОСТАНАТИТЕ ПРИРОДНИ ЗАСЛАДУВАЧИ?<br />
Постојат неколку многу популарни производи што луѓето ги<br />
користат наместо шеќер, а тоа се мед, меласа, кокосов шеќер<br />
и јаворов сируп. Иако многу често се користат наместо<br />
белиот шеќер, сепак тие не се разликуваат премногу од<br />
него. Содржат малку пониска концентрација на фруктоза<br />
и малку хранливи материи, но вашиот црн дроб нема да ја<br />
забележи разликата во однос на обичниот бел шеќер.<br />
Но, да разјасниме – малите количества шеќер нема да ви<br />
направат никаква штета доколку не ги земате многу често<br />
и доколку не боледувате од некоја болест што во целост<br />
ја забранува употребата на шеќерот. Сепак, имајте на ум<br />
дека шеќерите се празни калории, без хранливи својства<br />
што лошо влијаат на здравјето на забите, но сигурно нема<br />
да ви го уништат здравјето или да влијаат на здравиот црн<br />
дроб. Сѐ е во умереноста. Ако се храните здраво и вежбате,<br />
нема да ви наштети доколку повремено се засладите со<br />
омилениот десерт.<br />
99