You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
<strong>Sigara</strong>nın Bırakılmasında Farmakolojik <strong>Tedavi</strong><br />
3-4 haftada bir doz azaltılarak tedavi 8-12 haftada<br />
tamamlanır. Karaciğer <strong>ve</strong> böbrek yetmezliği,<br />
hipertiroidi, hipertansiyon, tip I diabetes mellitus,<br />
feokromastoma <strong>ve</strong> kalp yetmezliği olanlarda nikotin<br />
replasman tedavisi kullanımı sırasında çok dikkatli<br />
olunması gerekmektedir.<br />
Nikotin Nazal Sprey<br />
Nikotin nazal sprey (NNS), her püskürtmede 0.5<br />
mg nikotin <strong>ve</strong>ren pompa şeklindeki nikotin tedavi<br />
formudur. Her burun deliğine birer kez püskürtülür<br />
<strong>ve</strong> her defasında 1 mg alınması amaçlanır. Saatte<br />
1-2 doz, azami 5 doz önerilmektedir. Nikotin nazal<br />
sprey, nikotinin vücuda en hızlı alınış şeklidir <strong>ve</strong> bu<br />
nedenle farmakokinetik profili sigaranınkine benzer.<br />
Hızla emildikten sonra yaklaşık 10 dakika içinde<br />
pik plazma konsantrasyonuna ulaşır. Tek seferde, 1<br />
mg nikotinin alınmasını izleyen 5-10 dakika içinde,<br />
plazma nikotin seviyesi ortalama 16 ng/mL’ye<br />
ulaşır. NNS’in yüksek bağımlılığı olan olgular<br />
için uygun nikotin yerine koyma tedavisi olduğu<br />
düşünülmektedir. Önerilen doz 10-40 püskürtme/<br />
gündür. <strong>Tedavi</strong> süresi 3-12 ay arası değişmektedir.<br />
Nikotin nazal spreyin yan etkisi mukozal irritasyona<br />
bağlı nazal sekresyonlarda artış, mukozada<br />
konjesyon, gözlerde yaşarma, öksürük, burun çekme<br />
<strong>ve</strong> aksırıktır. Ancak bu semptomların bir çoğu birkaç<br />
günlük kullanımdan sonra azalmaktadır. Önerilen<br />
doz her burun deliğine saatte bir kez nazal spreyi<br />
püskürtmektir.<br />
Nikotin Sakızı<br />
Nikotin sakızlarının 2 mg <strong>ve</strong> 4 mg’lık formları vardır.<br />
Sakız formlarının biyoyararlanımları sınırlıdır. 2<br />
mg’lık sakız ile 0.9 mg nikotin alınırken, 4 mg’lık<br />
sakız ile 1.2 mg nikotin alınır. Sakızlarda bulunan<br />
nikotin, çiğneme sırasında ağız mukozasından<br />
emilir. Emilimin iyi olabilmesi için ağızın pH’sı<br />
<strong>ve</strong> çiğneme tekniği önemlidir. Alkali ortamda<br />
nikotin absorbsiyonu daha iyi olduğu için sakızlara<br />
bikarbonat eklenmiştir. Sakızın yavaş çiğnenmesi<br />
önerilmektedir, çünkü hızlı çiğnenmesi aşırı tükrük<br />
salgısına <strong>ve</strong> gastrointestinal sistem yan etkilerine yol<br />
açar. Çiğneme esnasında herhangi bir şey yenilip<br />
içilmemelidir. Nikotin sakız tedavisini kullanan kişi,<br />
sigara içme isteği ortaya çıktığı zaman, nikotin tadını<br />
hissedene kadar sakızı 5-10 kez çiğneyip sonra<br />
bir kaç dakika yanak mukozasında bekletmelidir,<br />
bu dönemde mukozadan emilim olacaktır. Daha<br />
sonra mukozanın başka bir bölgesinde aynı<br />
işlemi tekrarlayarak nikotin emilimini arttırabilir.<br />
Yaklaşık 20-30 dakika çiğnenen 2 mg’lık bir<br />
nikotin sakızı ile 0.8-1.0 mg nikotin, 4 mg’lık<br />
sakızla 1.2-1.4 mg nikotin emilir. Gün boyunca bu<br />
işlemi tekrarlayan kişiler, sigara içenlerin nikotin<br />
plazma konsantrasyonunun 1/3 (2 mg’lık sakız<br />
kullananlarda) ile 2/3’üne (4 mg’lık sakız kullananlar)<br />
erişirler. Sakız çiğnendikten 20-30 dakika sonra<br />
plazma pik değerine ulaşır. Sakızlar, düzenli kan<br />
nikotin düzeyi sağlayamadığından, çiğneme sıklığı<br />
<strong>ve</strong> miktarını genellikle kişiler kendi ihtiyaçlarına<br />
göre belirlemektedir. İki sakız arasında en az yarım<br />
saat ara bırakılmalıdır. Nikotin sakızının, banda<br />
göre bir avantajı kişinin sigara içme isteği oluştuğu<br />
zaman kullanılmasıdır. Oysa bant ile sabit bir doz<br />
alınmakta <strong>ve</strong> bu doz isteğe göre azaltılamamaktadır.<br />
Nikotin sakızı kullanarak sigarayı bırakmayı<br />
amaçlayanların günde 10-15 sakızı çiğnemesi<br />
amaçlanırken yapılan çalışmalarda bu miktarın<br />
çok daha azının tüketildiği saptanmıştır. Nikotin<br />
sakızı kullanarak sigarayı bırakacak olan kişilere<br />
genellikle önerilen yöntem, sigara içimini tamamen<br />
durdurması <strong>ve</strong> düzenli olarak (sabah uyanmasından<br />
itibaren 8-10 saat sonrasına kadar her saat) sakızı<br />
çiğnemesidir.<br />
Fagerström Testine göre orta <strong>ve</strong> düşük bağımlılığı<br />
olanlarda 2 mg’lık sakızlarla, yüksek bağımlılığı<br />
olanlarda 4 mg’lık sakızlarla tedavinin başlanması<br />
önerilir. Günde 25 adetten az sigara içenlerde 2<br />
mg’lık formun, günde 25 adet <strong>ve</strong> daha fazla sigara<br />
içenlerde 4 mg’lık formun, günde en fazla 24<br />
adet çiğnenmesi önerilmektedir. Nikotin sakız<br />
tedavisinin 8-12 hafta kullanılması yeterlidir, ancak<br />
gerektiğinde bu süre uzatılabilir. Birçok çalışmada<br />
tedavinin en az 6-12 hafta bazen bir yıla kadar<br />
devam ettiği görülmüştür. <strong>Sigara</strong>yı bu yöntemle<br />
bırakan olguların %10’unun bir yıldan daha uzun<br />
süre sakız çiğnemeye devam ettiği bilinmektedir.<br />
Nikotin sakızlarının yan etkileri, ağız, boğaz <strong>ve</strong><br />
midede nikotin yutulmasına bağlı olarak ortaya<br />
çıkan bulantı, kusma, hazımsızlık, hıçkırık bazı<br />
geçici hafif semptomlardır.<br />
Nikotin sublingual tablet:<br />
Nikotinin dilaltı tablet formunda, 2 mg’lık tabletler<br />
dilaltında çözünmekte ancak oral mukozanın her<br />
tarafından emilebilmektedir. Etkinliğin iyi olabilmesi<br />
için her saat bir tablet kullanılması önerilmektedir.<br />
Tabletler 20 dakika kullanıldıktan sonra atılmalıdır.<br />
Nikotin pastil:<br />
Nikotin pastillerinin 1mg, 2 mg <strong>ve</strong> 4 mg’lık formları<br />
mevcuttur. Pastilin ağzın içinde çevirilerek yavaş<br />
yavaş çözülmesi sağlanmaktadır. Pastil 30 dakikalık<br />
bir kullanımdan sonra atılmalıdır. Amaçlanan saatte<br />
bir pastil, günde 15 <strong>ve</strong> üstü pastil kullanılmasıdır.<br />
Nikotin inhalatör:<br />
Nikotin inhalatör, inhalasyon kartuşlarından<br />
oluşur. Her inhalatön kartuşu 10 mg nikotin<br />
içermekte <strong>ve</strong> her kullanışta 1.5-2.0 mg nikotini<br />
dışarıya bırakmaktadır. Bir inhalasyon ile 13 µcg<br />
37
Change language