HAZAR WORLD - SAYI 35 - EKİM 2015

TÜRKMENİSTAN SİNEMASI / TURKMEN CINEMA
11
koydukları “Sovyet Türkmenistan’ı”
isimli belgesel film ile 1951’de Sovyetler
Birliği’nin en büyük ödülü olan Devlet
Ödülü’nü almaya hak kazandılar.
Depremin üzerinden geçen uzun yıllardan
sonra 1954’te Aşkabad film stüdyosu
uzunca bir aradan sonra yeniden inşa edilerek
sinema sanatçılarına kapılarını açtı.
Deprem sonrasında yeni stüdyoda yapılan
ilk uzun metrajlı film “Çobanoğlu” oldu.
H. Muhtarov ve K. Seyitliyev’in aynı isimli
eserinden sinemaya uyarlanan bu film,
Sovyetler dönemindeki Türkmen aydınların
hayatını konu edinmekteydi. Türkmen
sineması H. Muhtarov’un eserlerinden yararlanmaya
devam ediyordu ve 1957’de yazarın
“Alan’ın Ailesi” eseri “Ailenin Namusu”
ismi ile sinemaya uyarlandı. 1960’ta stüdyo
“Doğuya Doğru On Adım” isimli uzun metrajlı
filmi yaptı. Film, devrim öncesi ve devrim
sonrası Türkmenistan’ı konu alır.
1969’da Türkmen film stüdyosunda
çocuk seyircilerin büyük ilgisini çeken
“Dövran’ın Başına Gelen Olaylar” isimli
macera türünde bir film yapıldı. Filmde
doğaya aşık, hayvanların koruyucusu
ve arkadaşı olan bir çocuğun maceraları
anlatılıyor. 1970 yılında stüdyoda çekilen
“Ölüm Yoktur Arkadaşlar” isimli film,
İkinci Dünya Savaşı’nı ve Nazilere karşı
savaşa katılan Türkmen savaşçıları konu
alıyordu. 1972 yılında yapılmış ve komedi
türünde olan “Arkadaşım Melekuş” isimli
film ise Türkmenistan’ın çağdaş hayatını
ele alıyor.
12
13
11
“Ailenin Namusu”
“Family’s Honor”
12
Yazar A. Karneçuk
Author A. Karnechuk
13
Yazar N. Ostrovski
Author N. Ostrovsky
14
“Mankurt”
“Mankurt”
the war were; “Turkmen Athletes”,
“Shepherd’s Wealth” and “In Turkmen
Villages”. In 1946, a full-length documentary
called “Turkmenistan” was
produced in Ashgabat film studio. In
1947, the studio made the first postwar
full-length film “The Bride Coming
from Far Away” in musical comedy
genre. The following statement was
written in the newspaper Pravda, published
on July 30, 1948:
“Young Turkmen cinema has made a
great breakthrough. In this lyrical musical
comedy, life of people in collective
farms is depicted in a realistic way. The
film is based on a simple story and it
does not include any clashes. The superiority
of human labor is particularly
underlined in the film.”
TURKMEN CINEMA SHAKEN BY
EARTHQUAKE
Turkmenistan and Turkmen cinema
was shaken by a catastrophe before
the country could manage to overcome
the material and spiritual damages
of the war. In 1948, an earthquake occurred
in Turkmenistan, particularly
in Ashgabat, and it made the “Ashgabat
film” studio unoperational. After this
disaster, Turkmen film makers and
cinema artists had to stop their works
for a while. After some time, Turkmen
cinema artists went to Tashkent, Baku
and Almaty film studios in order to
work. In those studios, they took part
in low-budget works by dubbing films.
Russian and Turkmen film makers,
who preserved their determination
and devotion throughout those tough
years, managed to make a joint film in
1950. This documentary, called “Soviet
Turkmenistan”, was awarded the State
Prize in 1951 which was the greatest
prize in the Soviet Union.
After many years over the earthquake,
Ashgabat film studio was rebuilt in
1954 and reopened its doors to cinema
artists. First full-length film made in
the new studio after the earthquake
was “Son of a Shepherd”. This film was
an adaptation of H. Mukhtarov and K.
Seyitliyev’s work in the same name.
It tells the life of Turkmen intellectuals
during the Soviet era. Turkmen
cinema continued to benefit from H.
Mukhtarov’s works. In 1957, the author’s
book “Alan’s Family” was adapt-
48 EKİM 2015 SAYI 35 - OCTOBER 2015 ISSUE 35