Zoran Sulejmanov - Penologija (p.778)

delinkventot. Nivna cel e da se pottikne li~nosta da iznajde
sopstveni sili {to }e mu ovozmo`at da go kontrolira i zasili
negovoto vladeewe so problemite {to go dovele vo situacija da
izvr{i krivi~no delo.
Ovie merki se prisutni vo praktikata na SAD i drugite
anglosaksonski zemji od po~etokot na sedumdesetite godini na ovoj vek
i naj~esto se primenuvaat sprema maloletnici. Kriminolo{koto
soznanie deka proglasnuvaweto na vinata i izrekuvaweto na kazna
sprema poedincite od ova mo{ne ~uvstvitelna kategorija na lica
mo`e da predizvika kontraproduktivni efekti e, vsu{nost, tokmu i
idejata {to dovede do voveduvaweto na ovie merki. Me|utoa,
ograni~enosta na ovie merki vrz maloletnici se javuva kako eden od
nejzinite bitni nedostatoci. Kon ovoj argument {to vodi kon
zna~itelno stesnuvawe na nivnata primena mo`e da se dodade i toa
deka ostvaruvaweto na opredelena kontrola so posredstvo na odrazuvaweto
na negativen stav kon sebe, krivi~noto pravo go prefrla vo
sferata na etikata: kon postignuvawe na nekakvo moralno sovr{enstvo
{to ima malku dopirni to~ki so interesite na `rtvata i
bezbednosta na poedincite i dr`avata. Vo niv e sodr`ana i golema
opasnost od lesno pretvorawe od preventivni merki post deliktum vo
represivni merki ante deliktum.
ab) Uslovno zapirawe na krivi~nata postapka
I ovde kako vo predhodniot slu~aj se raboti za primena na eden
vid alternativna krivi~na postapka ili poto~no, za vonkrivi~no
(nepunativno ili punativno) postapuvawe so opredeleni storiteli na
nekoi krivi~ni dela.
Kaj nepunativnoto vonkrivi~no postapuvawe stanuva zbor za
uslovno zapirawe na postapkata za opredelen period na vreme. Na
storitelot ne mu se izrekuva sankcija no mo`at da mu bidat nalo`eni
nekoi posebni obvrski kako na primer: nadomesuvawe na {teta ili
vr{ewe na opredelena op{testveno korisna rabota 438) .
Punativnoto vonkrivi~no postapuvawe e inspirirano od
idejata na prenesuvawe na krivi~noto gonewe za polesni krivi~ni
dela vrz drugi op{testveni subjekti od tipot na tn. drugarski sudovi,
mirovni soveti i sl. Ovie organi se ovlasteni vo posebna postapka
pokraj merkite na tn. op{testveno vlijanie (obvrska na javno
objavuvawe na odlukata, drugarski opomeni i sl.) da mo`at da
izrekuvaat pari~ni kazni i drug vid sankcii.
av) Kaucija za dobro odnesuvawe
Kaucija za dobro odnesuvawe e merka za dobro odnesuvawe {to
438)
Vakvo re{enie sodr`i polskiot krivi~en zakonik od 1969 godina. Vidi:
Kambovski, V. op. cit. str. 299
216