Tvisebrivi meTodebi socialur kvlevaSi - Center for Social Sciences
Tvisebrivi meTodebi socialur kvlevaSi - Center for Social Sciences
Tvisebrivi meTodebi socialur kvlevaSi - Center for Social Sciences
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Tema 6.<br />
<strong>socialur</strong>i kvlevis eTika<br />
<strong>socialur</strong>i kvleva yovelTvis respondentebis, anu Cveulebrivi moqalaqeebis<br />
monawileobiT tardeba, misi Sedegebi ki arcTu iSviaTad mniSvnelovan gavlenas<br />
axdens sazogadoebriv cxovrebaze. amitom <strong>socialur</strong>i mecnierebis yvela dargis<br />
warmomadgeneli profesiuli organizaciebis erT-erTi umTavresi moTxovnaa<br />
gamokvlevebis warmarTvisas mTeli rigi eTikuri principebis dacva, romlebic<br />
respondentTa da farTo sazogadoebis uflebebsa da interesebs icavs da<br />
romlebic profesiuli eTikis kodeqsebSia gaerTianebuli.<br />
eTikis kodeqsi profesiuli saqmianobis principebis krebulia, romelic ama<br />
Tu im profesiis zneobriv Rirebulebebs gamoxatavs. rogorc wesi, is asaxavs<br />
idealur warmodgenebs ama Tu im profesiis Sesaxeb. saerTo azris Tanaxmad,<br />
profesiuli moralis normebis SemuSaveba ama Tu im profesiuli jgufis warmomadgenlebis<br />
mier maTi sazogadoebrivi pasuxismgeblobis gacnobierebisa da<br />
aRiarebis Sedegia. mniSvnelovania, rom profesiuli eTikis normebis aRiareba am<br />
profesiis warmomadgenlebis mier xdeba nebayoflobiT, vinaidan isini afaseben am<br />
profesiul gaerTianebaSi wevrobas; profesiuli eTikis moTxovnebi maT<br />
internalizebuli aqvT profesiuli momzadebis Sedegad.<br />
eTikis kodeqsebi xSirad ganixileba rogorc qveyanaSi arsebuli samarTlebrivi<br />
normebis gavrcoba ama Tu im profesiuli saqmianobis gaTvaliswinebiT, Tumca<br />
Tavad eTikis kodeqsebi samarTlebriv dokumentebs ar warmoadgenen — isini<br />
ufro farTo xasiaTisa da Sinaarsisaa, vidre iuridiuli dokumentebi. amasTan,<br />
gaTvaliswinebuli unda iqnes, rom vercerTi profesiuli kodeqsi ver SeZlebs,<br />
SesaZlo situaciebis sruli speqtri moicvas.<br />
aSkaraa, rom nebismieri <strong>socialur</strong>i kvlevis warmateba damokidebulia<br />
sazogadoebis keTilganwyobaze mkvlevrebis mimarT, respondentebis ndobaze<br />
interviuerebisa da gamokvlevis organizatorebisadmi, maT rwmenaze, rom kvleva<br />
tardeba keTilsindisierad, obieqturad, sazogadoebrivi interesebis dacviT da<br />
rom daculi iqneba respondentTa konfidencialoba. eTikis kodeqsis mizania,<br />
aamaRlos <strong>socialur</strong>i kvlevebis sazogadoebrivi prestiJi, gaaZlieros ndoba am<br />
tipis saqmianobis mimarT da misi warmarTvisaTvis maqsimalurad xelsayreli<br />
pirobebi Seqmnas.<br />
<strong>socialur</strong> mecnierebebSi eTikuri standartebis sistematuri SemuSaveba XX<br />
saukunis 50-ian wlebSi daiwyes sxvadasxva qveynis profesiulma gaerTianebebma.<br />
dRes es gaerTianebebi xSir SemTxvevaSi transnacionalur xasiaTs atarebs da<br />
sxvadasxva qveynis warmomadgenel mkvlevrebs aerTianeben.<br />
eTikuri normebis SemuSaveba da maTi SeZlebisdagvarad farTod danergva<br />
<strong>socialur</strong>i mecnierebis profesiuli gaerTianebebis erT-erTi umniSvnelovanesi<br />
misiaa. yvela aseT asociaciaSi gaerTianebis aucilebel pirobas warmoadgens<br />
kandidatis mier asociaciis eTikuri kodeqsis normebis aRiareba da miReba.<br />
<strong>socialur</strong>i mecnierebis profesiuli kodeqsis normebis Seswavlis mizniT Cven<br />
dawvrilebiT ganvixilavT or aseT dokuments — saerTaSoriso savaWro palatis<br />
(ICC) da sazogadoebrivi azrisa da sabazro kvlevis evropuli kavSiris (ESOMAR)<br />
sabazro da <strong>socialur</strong>i kvlevis praqtikis erTobliv kodeqss 88 da amerikis<br />
sociologiuri asociaciis (ASA) eTikis kodeqss 89 .<br />
dRes ukve danamdvilebiT SeiZleba imis Tqma, rom <strong>socialur</strong>i kvlevis eTikuri<br />
standartebi sayovelTaod aRiarebuli normebisagan Sedgeba, romelTa dacvasac<br />
yvela mkvlevari Tavis movaleobad miiCnevs. yvela profesiuli kodeqsi Seicavs<br />
e.w. saerTo principebs, rogorebicaa: profesiuli kompetenturoba, patiosneba,<br />
88 ICC/ESOMAR International Code of Marketing and <strong>Social</strong> Research Practice. ICC/ESOMAR, 1995.<br />
kodeqsis naxva SeiZleba agreTve ESOMAR-is veb-gverdze: www.esomar.nl.<br />
89 Code of Ethics and Policies and Procedures of the ASA Committee on Professional Ethics. American<br />
Sociological Association, 1999. kodeqsi SegiZliaT ixiloT agreTve amerikis sociologiuri<br />
asociaciis veb-gverdze: www.asanet.org.<br />
71