13.07.2015 Views

Download - Center for Social Sciences

Download - Center for Social Sciences

Download - Center for Social Sciences

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

icxvis zrdaze. xolo Suamavlebad ucxouri saportfelo investiciebis ganxorcielebisasgamodis sainvesticio bankebi (fasiani qaRaldebis bazarze Suamavaliorganizaciebi, romlebic awarmoebs grZelvadian dabandebaTa dafinansebas). am saxisinvesticiebis moZraobaze gavlenas axdens sxvadasxva fasian qaRaldebze gacemuliprocentiani ganakveTebis normebSi arsebuli gansxvaveba. ase, magaliTad, amerikisSeerTebul StatebSi procentiani ganakveTebis maRalma normam moizida mravaliucxoeli investori, gansakuTrebiT — iaponeli. meoce saukunis 1970-1980-ian wlebSimoxda saerTaSoriso kreditebis zrdis afeTqeba, ramac gamoiwvia msoflio sakredito-safinansosferos Seqmna. sasesxo kapitalebis saerTaSoriso bazari gansakuTrebiTswrafi tempebiT izrdeba da am saxsrebis ZiriTadi wvlili modis bankebs Sorisoperaciebze.amJamad sasesxo kapitalebis saerTaSoriso bazari iyofa fulis bazarze dasakuTriv kapitalebis bazarze:fulis bazari aris moklevadiani kreditebis bazari (erT wlamde).kapitalebis bazari aris saSualovadiani (2-dan 5 wlamde) sabanko kreditebis dagrZelvadiani (10 welze meti) sesxebis bazari, romlebic gaicema, ZiriTadad, fasianiqaRaldebis gamoSvebisa da SeZenis dros.bolo wlebSi saerTaSoriso bazarze gamoiyeneba grZelvadiani dafinansebisaratradiciuli <strong>for</strong>mebi, magaliTad, saproeqto dafinanseba, rac gulisxmobs msxvilikreditebis gacemas sawarmoTa konkretuli samrewvelo proeqtebis gansaxorcieleblad.amrigad, grZelvadiani kreditis gacemis aRniSnuli <strong>for</strong>ma uaxlovdebapirdapir investiciebs.transnacionaluri korporaciebiris jenkinsi Tavis wignSi `transnacionaluri korporaciebi da uTanasworiganviTareba” aRniSnavs, (Rhys Jenkins Trnasnational Corporations and Uneven Development: TheInternalisation of Capital and the Third World, p.1.) rom Zalian cota ekonomikuri institutiiwvevs iseT emociebs, rogorsac transnacionaluri korporaciebi. es gansakuTrebiTexeba transnacionaluri korporaciebisa da mesame samyaros urTierTobis sakiTxs.transnacionalur korporaciebs xSirad warmoadgenen rogorc saerTaSorisoekonomikuri uTanasworobis ZiriTad mizezs da ganviTarebis Semaferxebel mniSvnelovanfaqtors. isini ganixilebian, rogorc msoflios ekonomikurad CamorCenilregionebSi warmoebis dawyebisa da gaintensiurebis Zalad da, amasTan, CamorCenilobismizezad, vinaidan mogeba mudmivad miemarTeba ganviTarebul qveynebSi.aleqsandre rondeli Tavis wignSi `saerTaSoriso urTierTobebi~ aRniSnavs:`transnacionaluri korporaciebi iseTive Zlierni (zogjer ufro Zliernic!) arian,rogorc erovnuli saxelmwifoebi. am korporaciebs yovelTvis SeuZliaT, warmoebaqveynidan gaitanon da am SemTxvevaSi saxelmwifo dasaqmebis, msoflio bazarze gasvlis,Semosavlis mxriv didad waagebs. es korporaciebi ukve imdenad damoukidebel Zaladiqcnen, rom saerTaSoriso politikur procesebzec didi gavlenis moxdena SeuZliaT~.(saerTaSoriso urTierTobebi, aleqsandre rondeli, Tbilisis damoukidebeliuniversiteti, 1996. gv. 164).transnacionalur korporaciebze saubrisas gasarkvevia sakiTxi maTi definiciisSesaxeb, vinaidan ar arsebobs sayovelTaod miRebuli gansazRvreba. literaturaSixSirad SeiZleba SevxvdeT terminebs `mravalnacionaluri korporaciebi”, `mravalnacionalurisawarmoebi”, `saerTaSoriso firmebi” da sxv. gaeros transnacionalurikorporaciebis centrma ramdenime aTwleulis muSaobis Sedegad, ver moaxerxaganmartebis SemuSaveba. Tumca, 1974 wels gaeros transnacionaluri korporaciebiscentris Seqmnis periodidan gaeros publikaciebSi mxolod termins `transnacionaluri”vxvdebiT. gaerom mas upiratesoba mianiWa `mravalnacionalurTan” SedarebiT,laTinuri amerikisa da karibis zogierTi saxelmwifos daJinebuli moTxovnissafuZvelze. es termini xazs usvams, rom es korporaciebi arian umetesad erovnulifirmebi (adviladamosacnobi deda firmiT mSobel qveyanaSi), romlebic saqmianobensaxelmwifo sazRvrebs gareT.yvelaze farTodmiRebuli ganmarteba ekuTvnis gaeros ekonomikur da socialur48

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!