Groene Hart met landbouw naar een hoger peil? Over de ... - LEI

Landschapsbeeld
De ruimtelijke opbouw van het gebied en de karakteristieke openheid blijven gehandhaafd.
De graslanden worden egaler en over het gehele gebied genomen zal er weinig afwisseling
in de graslanden zijn. Op de graslanden zal aanmerkelijk minder vee weiden dan in de andere
modellen. Het aantal veehouderijbedrijven zal duidelijk afnemen. De overblijvende
bedrijven zullen beschikken over moderne bedrijfsgebouwen.
Model 3 (kaart 5.16) is vooral gericht op het ontwikkelen van natuurlijke kwaliteiten
op landbouwbedrijven. Daarbij wordt gestreefd naar een passende schakering in typen bedrijven.
Veenweidegebieden bieden aantrekkelijke mogelijkheden voor weidevogelbeheer,
slootkantenbeheer en botanisch veenweidebeheer (Stichting In Natura, 2000). Dit model
biedt vele mogelijkheden voor activiteiten van agrarische natuurverenigingen. De bedrijven
zullen ongeveer tweemaal zo groot worden als in model 1, dat wil zeggen gemiddeld
zo'n 80 ha. De veebezetting is daarbij afhankelijk van het type bedrijf (melkveehouderijbedrijf,
biologisch veehouderijbedrijf, vleesveebedrijf, of vooral op botanisch
veenweidebeheer gericht bedrijf).
In dit model gaat het vooral om het ontwikkelen van de potenties voor natuur, zoals
potentieel waardevolle weidevogelgebieden (Faassen en Brandes, 1981). Daarnaast zijn de
vermelde gradiënten in de bodem en die van minder natte naar nattere gebieden en de
hoogteverschillen van groter belang dan in de andere modellen.
Voor de combinatie van natuur en landbouw is een zonering opgesteld met drie accenten:
- In het westelijke deel wordt het behoud van de openheid in het middengebied belangrijk
gevonden. Dit is goed te combineren met het beheer als weidevogelgebied. Er
wordt van uitgegaan, dat de melk in dit gebied vooral wordt geleverd aan de zuivelfabriek.
- Voor Zegveld en omgeving wordt daarnaast gedacht aan verkoop van zuivelproducten
op de boerderij. Van een scherpe scheiding tussen beide gebieden behoeft in dit
opzicht overigens geen sprake te zijn.
- Het botanisch veenweidebeheer wordt vooral ontwikkeld in de noordoostelijke deel
van het studiegebied. Dat gebied sluit goed aan op de Nieuwkoopse Plassen. Er ligt
reeds een natuurreservaat en bovendien komen in dit gebied de minst voedselrijke
veengronden (zeggeveen) voor. Bij het botanisch veenweidebeheer is het ontwikkelen
van bloemrijke hooilanden belangrijk. Naar verwachting zullen de bedrijven in
dit gebied over grote oppervlakten land dienen te beschikken. Voor het aansluitende
gebied langs de Grecht wordt eveneens botanisch veenweidebeheer voorgesteld.
Ter informatie wordt vermeld, dat oude mensen uit het gebied nog wisten, dat hooilanden
in de omgeving van Zegveld vroeger (in de eerste helft van de 20e eeuw) in juni
paars gekleurd waren door bloeiende Harlekijnorchissen (Orchis morio) (mond. med. A.A.
Mabelis, Alterra te Wageningen, 2001).
110