Groene Hart met landbouw naar een hoger peil? Over de ... - LEI

Figuur 5.2 Differentiatie binnen onderscheiden bedrijfstypen in aangepaste synthesemodel
In figuur 5.3 is onderscheid gemaakt in plannen en dergelijke die via een bottom upbenadering
en die welke via een top down-benadering tot stand zijn gekomen. Bij het opstellen
van de modellen in deze bijdrage is op theoretische wijze een bottom up-benadering
gevolgd. Daarbij zijn de vier verschillende bedrijfstypen als uitgangspunt genomen. Dat
leidt tot een synthesemodel (kaart 5.20). De officiële plannen die voor het Groene Hart zijn
opgesteld volgen de top down-benadering. De hoofdlijnen worden aangegeven in de rijksnota's.
De uitwerkingen worden daar zo goed mogelijk op afgestemd. De koppeling van het
synthesemodel met die lijn heeft geleid tot het aangepaste synthesemodel (kaart 5.25).
Het is opmerkelijk, dat in de plannen met een top down-benadering de landbouw
geen duidelijke hoofdrol (meer) speelt. Die rol is weggelegd voor de verstedelijking en de
bijbehorende infrastructuur, de ecologie en de landschappelijke kwaliteiten inclusief de
cultuurhistorie. In de modellen, die hier zijn opgesteld, is geredeneerd vanuit de bedrijfsconcepten
(bedrijfsniveau). De landbouw vervult daarin daarom wel een primaire rol. Er
wordt aangesloten bij het gegeven, dat de landbouw in het studiegebied de functionele
grondslag van het veenweidelandschap vormt.
De vergelijking tussen beide lijnen maakt duidelijk welke grote verschillen er kunnen
ontstaan. Om tot goede oplossingen te kunnen komen dienen beide lijnen op elkaar worden
afgestemd. Daarvoor is een eerste, nog bescheiden aanzet gegeven in het aangepaste synthesemodel
(kaart 5.25).
Een ander punt betreft de uitwerking van de opgestelde modellen op bedrijfsniveau,
dat wil zeggen in samenspraak met de lokale bevolking. Daarvoor kan dan een vorm van
interactieve planvorming worden ontwikkeld (zie bijvoorbeeld De Poel et al., 2001). Hierop
aansluitend wordt de verwachting uitgesproken, dat het op elkaar betrekken van beide
lijnen tot zinvolle vormen van planvorming kan leiden, waarbij de 'plannen van bovenaf of
van buitenaf' (top down) worden gesynthetiseerd met die 'van beneden af of van binnen uit'
(bottom up).
127