Groene Hart met landbouw naar een hoger peil? Over de ... - LEI

Landschappelijke eenheden, maar niet overal
Het veengebied kent in het zuiden grote landschappelijke eenheden zoals Alblasserwaard
en Krimpenerwaard, afgebakend door Rivieren. Verder naar het noorden liggen kleinere
(maar toch weidse) landschappen zoals de Meijepolder en de Ronde Hoep. Elders inclusief
Waterland, bestaat het veenweidegebied vaak uit afzonderlijke poldertjes soms met aanzienlijke
verschillen in hoogteligging.
Echte veenweiden zijn kern van het Groene Hart
Het veenweidegebied omvat ruim opgevat, ongeveer 100.000 ha waarvan ongeveer 50.000
ha echte veenweiden. Het valt grotendeels samen met het Groene Hart van de Randstad.
Het is duidelijk een tegenhanger van de Randstad door de veelal abrupte overgang van stedelijk
naar landelijk gebied. Steden werden vanouds bij voorkeur gevestigd op de wat
steviger gronden langs rivieren en kusten. Met name diepveengronden werden in geval van
keuzemogelijkheden, gemeden als locatie voor stadsuitbreiding. Inlandse strandwallen,
Droogmakerijen en recentelijk IJsselmeerpolders waren meer in trek. De complicaties van
bouwen op diepveen - onderheien en grondsuppletie - maakte Gouda (polder Bloemendaal)
tot een armlastige artikel 12 gemeente. Anderzijds heeft het veenweidegebied vanwege zijn
centrale ligging in de Randstad ook aantrekkelijke kanten voor wonen en bedrijfsvestiging.
Als tegenhanger van het stedelijk gebied legt het Groene Hart veel gewicht in de
schaal in politieke besluitvorming, getuige bijvoorbeeld een klein miljard guldens voor het
gedeeltelijk ondertunnelen van TGV-tracé Amsterdam-Rotterdam om een stukje Groene
Hart te sparen.
In economisch opzicht is de betekenis van het veenweidegebied beperkt: er is ongeveer
0,5% van de economie van het Randstadgebied mee gemoeid. 1 Het Randstadgebied
herbergt een aanzienlijke agrarische toegevoegde waarde maar die bevindt zich overwegend
net buiten het veengebied namelijk in het Zuidhollands Glasdistrict (Westland + de
Kring), Glascentrum Aalsmeer en omstrekenen Zuidhollandse Bollenstreek/Rijnsburg, of
op buitenrand hiervan (Boomteeltcentrum Boskoop).
1 Dit is een globale schatting op basis van het aantal boerengezinnen in het veenweidegebied ten opzichte van
ongeveer 1,5 miljoen gezinnen in de Randstad.
23