Groene Hart met landbouw naar een hoger peil? Over de ... - LEI

stadslandbouw goede mogelijkheden biedt om te concurreren met bijzondere producten en
diensten.
Box 4.7: Wat wil de stad van haar ommeland?
(uit Hofsink en Borgstein 2001b, naar aanleiding van enquête onder Amsterdammers)
Het huidige beeld dat de stedelingen van het landelijk gebied hebben hangt met name samen met de natuurlijke
kenmerken (groen, water, bos en weilanden) en kenmerken als rust en ruimte. Men wil in het landelijk
gebied graag kleine voorzieningen waarvan men gebruik kan maken als men wandelend of fietsend geniet
van de rust en natuurlijke schoonheid. De stedeling ervaart het landelijk gebied als een stuk natuur waarin
boeren hun werk kunnen doen. Het is een totaal andere wereld dan het leven in de stad. Een recreatiegebied
wordt juist meer gezien als verlengstuk van de stad waarin voorzieningen zijn aangebracht om mensen in een
kunstmatig gecreëerde (natuurlijke) omgeving bezig te houden.
Bijna alle respondenten zouden het jammer vinden wanneer de boeren uit het landelijk gebied verdwijnen.
De boeren worden door de respondenten meer taken toegeschreven dan ze over het algemeen
daadwerkelijk hebben (zoals landschapsbeheerder en natuurbeheerder), maar daarmee wordt aangegeven hoe
belangrijk men de boer acht voor het specifieke karakter van het landelijk gebied. De respondenten zien nog
volop mogelijkheden om de stedeling te verleiden tot het doen van uitgaven in het landelijk gebied. Deze
mogelijkheden, kansen voor de boer, kunnen worden samengevat in:
'boeren kunnen in het landelijk gebied de recreërende stedeling verleiden tot een bezoek aan de
boerderij om zo d.m.v. horeca, huisverkoop of (educatieve) activiteiten geld te verdienen'.
De koppeling biologische melkveehouderij/stadsgerichte landbouw heeft echter ook
discutabele kanten. Biologische melkveehouderij speciaal onder condities van een verhoogd
peil, is voor de boer zeer aandachtsintensief, waarbij de vraag is in hoeverre hij/zij
andere activiteiten er bij kan hebben. In een alternatief bedrijfsconcept wordt de aandacht
van de ondernemer grotendeels geabsorbeerd door arbeidsintensieve vormen van dienstverlening
aan het publiek en beperkt hij/zij zich qua landbouw tot extensieve
vleesveehouderij. Bij grondgebonden recreatie doemt de optie op van extensieve vleesveehouderij
uitgeoefend op percelen die samen een schil vormen rond het geruchtmakende
deel van het bedrijf, zodat overlast voor omliggende weidebedrijven wordt voorkomen.
4.7 Conclusies
- Na peilverhoging zonder systeeminnovatie, trekt de gedaalde economische kwaliteit
waarschijnlijk andere kwaliteiten mee omlaag, met het gevaar dat deze verdwijnen
als typische veenweidewaarden zijn (zie hoofdstuk 2). Peilverhoging zonder systeeminnovaties,
die extra inkomen en ruimtelijke kwaliteit genereren, leidt daarom
tot een sterk verlies aan ruimtelijke kwaliteit vanuit de optiek dat de weidebouw een
onmisbare drager is van waardevolle cultuurhistorisch landschappen (nauwelijks discutabel)
en ook van het Groene Hart (meer discutabel, want afhankelijk van
vigerende natuur- en landschaps-beelden). Deze negatieve terugkoppeling vanuit
economische naar andere veenweide-kwaliteiten is bij biologische melkveebedrijven
nog sterker dan bij conventionele bedrijven: dwz dat zonder extra beloning voor wat
speciaal biologische bedrijven toevoegen aan de kwaliteit van de leefomgeving de
83