De Leuenberger Konkordie - hwba-vriezenveen - Welkom

de basis gelegd. Daarna geven we - vrij summier - weer wat in de lutherse confessie
staat (par. 4). Vervolgens is het woord aan Calvijn (par. 5) en de gereformeerde
belijdenissen (par. 6). Voorts vermelden we wat de Leuenberger Konkordie
zegt, stellen enkele vragen en geven een beoordeling (pag. 7).We eindigen
met enkele slotopmerkingen (par. 8).
3. Luther
We hoorden het Luther al zeggen: de rechtvaardiging is de enige en vaste rots,
waarop heel de kerk rust. In dat spoor is later het gezegde gesmeed dat de rechtvaardiging
het artikel is,'waarmee de kerk staat of valt'. Het is dan ook niet verwonderlijk
dat een groot gedeelte van Luthers theologie hieraan gewijd is.
Op een indringende en persoonlijke manier spreekt hij erover in zijn geschrift
Uitleg van de zeven boetepsalmen. Dat ziet het licht in 1517, hetzelfde jaar als waarin
hij de 95 stellingen aanslaat. Het is zijn eerste grotere werk in het Duits en
beleeft druk op druk. Deze keer schrijft hij namelijk niet voor de geleerden (hun
vaktaal was destijds het Latijn), maar voor het volk: dat wil hij leren hoe God Zijn
genade vermaakt aan doodarme zondaren.
We volgen nu - beknopt en enigszins vrij - Luther in de vertaling en de uitleg
van één van deze psalmen, de 32e, om zo een beeld te krijgen van wat hij verstaat
onder de gerechtigheid van het geloof.
Liever dan enkele losse, kenmerkende zinsneden bij elkaar te plaatsen, kiezen we
voor deze werkwijze, omdat we dan a) als vanzelf een zekere concentratie bereiken,
en b) Luther op een existentiële wijze de Schrift zien uitleggen.
3.1 Niet toegerekend
'Zalig zijn zij, wier ongerechtigheden vergeven zijn. Zalig is de mens, wien God de zonde
niet toerekent! De bidder van deze psalm wil met deze woorden allereerst aangeven
dat iedereen in Gods ogen onrechtvaardig is. Dat geldt ook degenen, die
zich oefenen in werken der gerechtigheid en alles er aan doen om de ongerechtigheid
achter zich te laten. Maar dat lukt niemand.
Wie zien hoe Luther een accolade om de totale mensheid slaat. Immers, wie is
er niet onrechtvaardig? Of wie is er niet bezig zichzelf te rechtvaardigen, voor
welk front dan ook? Maar dat is tot mislukken gedoemd.
Wie zijn er dan zalig? Niet zij, die geen zonden hebben en zichzelf bevallen en
onschuldig vinden; maar juist zij, die ze wél hebben en zien en kennen. Hun rekent
God de zonden niet toe, maar Hij bedekt ze en wil ze uit louter genade vergeven.
Meer nog: Hij wil er niets meer van weten.
- 24-