De Leuenberger Konkordie - hwba-vriezenveen - Welkom

hele wereld boete doen voor een dergelijke langdurige ontheiliging van de mis, die zij, die
daarin verbetering hadden kunnen en moeten brengen, zoveel eeuwen hebben laten
gebeuren.Want in de tien geboden staat geschreven:'Wie de naam van God misbruikt zal
niet ongestraft blijven' (Ex. 20 :7). En vanaf het begin van de wereld schijnt geen enkele
zaak zo tot een geldkwestie te zijn geworden als de mis.
Daar kwam de opvatting bij, die de privaatmissen tot in het oneindige deed toenemen,
namelijk dat Christus door zijn lijden genoegdoening verschaft heeft voor de erfzonde, en
de mis heeft ingesteld om als offer te dienen voor de dagelijkse overtredingen, zowel voor
doodzonden als voor andere zonden. Daaruit kwam de algemene opvatting voort, dat de
mis een werk is dat de zonden van levenden en doden uitwist, zonder meer door het
bedienen ervan. 24)
Daaruit ontstond de discussie, of een mis die voor velen gelezen werd, evenveel baatte als
een voor iedereen afzonderlijk gelezen mis. Deze discussie veroorzaakte die oneindige
hoeveelheid missen.
Over die opvattingen hebben de onzen geleerd, dat ze in strijd zijn met de Heilige Schrift
en de heerlijkheid van het lijden van Christus te kort doen. Want het lijden van Christus
was niet alleen het offer en de genoegdoening voor de erfschuld, maar ook voor alle ande-
re zonden, zoals in Hebreeën geschreven staat:'Wij zijn eens en voor altijd geheiligd door
het offer van het lichaam van Christus' (Heb. 10 : 10). En ook:'Door één offer heeft Hij
voor eeuwig degenen die geheiligd zijn heel gemaakt' (Heb. 10 : 14).
De Schrift leert ons ook dat wij tegenover God gerechtvaardigd zijn door het geloof in
Christus. Als het bedienen van de mis zonder meer de zonden van levenden en doden uit-
wist, wordt de rechtvaardigheid ons deel door het houden van de mis, niet door het
geloof, hetgeen de Schrift niet toelaat.
Maar Christus beveelt de mis te houden, om hem te gedenken. De mis in ingesteld, opdat
het geloof in hen, die het sacrament ontvangen, weer beseft wat voor weldaden het door
Christus heeft ontvangen, en zo het angstige geweten opricht en troost.Want dit is Chris-
tus gedenken: zijn weldaden gedenken, en voelen dat die werkelijk aan ons bewezen zijn.
Het is immers niet genoeg te gedenken wat er gebeurd is, dat kunnen ook de Joden en
de goddelozen. Maar de mis moet gehouden worden om het sacrament uit te reiken aan
diegenen, die troost nodig hebben, zoals Ambrosius zegt:'Omdat ik altijd zondig, moet ik
altijd een geneesmiddel ontvangen'.
Omdat de mis bestaat uit het deelhebben aan het sacrament, houdt men bij ons vast aan
één gezamenlijke mis, op de verschillende feestdagen en ook op andere dagen, als er men-
sen zijn die het sacrament willen ontvangen. In dat geval wordt het aan degenen die erom
vragen uitgereikt. En deze gewoonte is niet nieuw in de Kerk. De kerkvaders voor Gre-
gorius maken immers geen melding van privaatmissen, maar over de gezamenlijke mis
spreken zij vaak. Chrysostomus zegt: 'Dagelijks staat de priester bij het altaar, sommigen
nodigt hij uit ter communie, anderen weert hij af'. En uit de oude kerkelijke verordenin-
-72 -