De Leuenberger Konkordie - hwba-vriezenveen - Welkom
De Leuenberger Konkordie - hwba-vriezenveen - Welkom
De Leuenberger Konkordie - hwba-vriezenveen - Welkom
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
13) In de 3e eeuw was er strijd over de vraag of mensen die na de Doop zware zonden begaan<br />
hadden weer in de kerkelijke gemeenschap opgenomen mochten worden. Hierbij ging het<br />
vooral om afvalligen tijdens christenvervolgingen. Novatianus en zijn volgelingen weigerden<br />
deze mensen weer op te nemen.<br />
14) Augustinus (354-430, bisschop van Hippo, Noord-Afrika) was de belangrijkste theoloog van de<br />
vroege Kerk.<br />
In de Middeleeuwen was zijn bijnaam 'Doctor gratiae', leraar van de genade.<br />
15) Verenigingen van leken voor bepaalde vroomheidsoefeningen en kerkelijke arbeid.<br />
16) <strong>De</strong> grote theologen van de eerste eeuwen worden 'Kerkvaders' genoemd. Ambrosius (ca. 340-<br />
397) was bisschop in Milaan en wordt tot die groep gerekend. Dat geldt ook voor Cyprianus<br />
(3e eeuw), Hiëronymus (4e/5e eeuw), Chrysostomus (4e eeuw) en Irenaeus (2e eeuw), die ver-<br />
derop geciteerd zullen worden.<br />
,7) Uit het Pinksterlied 'Veni, sancte spiritus' (omstreeks 1200).Vergelijk het Liedboek, gezang 238:<br />
311.<br />
I8) Katholieke kerk duidt hier niet een bepaald kerkgenootschap aan, maar betekent: de kerk in z'n<br />
geheel. Met de Roomse kerk wordt de beleidslijn uit Rome bedoeld.<br />
,9) Dat leken de kelk onthouden werd is in het Westen vanaf de 13e eeuw gewoonte geworden.<br />
Nicolaas van Kues schrijft in 1514 dat daartoe besloten werd op het 4e Lateraans Concilie<br />
(1215).<br />
20) Kort na 1140 schreef Gratianus (12e eeuw) zijn 'Concordantia discordantium canonum',<br />
gewoonlijk'<strong>De</strong>cretum Gratiani' genoemd. Verderop in de Confessio wordt dit werk met'<strong>De</strong><br />
<strong>De</strong>creten' aangeduid. In het <strong>De</strong>cretum Gratiani wordt een samenvatting van het geldende ker-<br />
kelijke recht gegeven. Er worden veel theologen in geciteerd. Het <strong>De</strong>cretum is onderverdeeld<br />
in: onderdelen (Distinctio), hoofdstukken (Caput) en punten (Quaestio).<br />
21) Hier wordt de processie op Sacramentsdag (donderdag na Trinitatis) bedoeld. Op deze feest-<br />
dag, die in de 13e eeuw ingevoerd werd, hield men een processie waarbij men de geconse-<br />
creerde hostie ronddroeg.<br />
22) Het celibaat voor priesters was tot het begin van de 12e eeuw niet verplicht. Wel werd er in<br />
de daaraan voorafgaande eeuwen, onder invloed van het monnikenwezen, steeds meer op aan-<br />
gedrongen dat priesters zich aan het celibaat zouden houden. In Duitsland was in de 12e eeuw<br />
-88-