De Leuenberger Konkordie - hwba-vriezenveen - Welkom
De Leuenberger Konkordie - hwba-vriezenveen - Welkom
De Leuenberger Konkordie - hwba-vriezenveen - Welkom
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Confessio Augustana Variata (= de gewijzigde Augsburgse Geloofsbelijdenis) l3) ,<br />
waarvan Calvijn zegt dat daarin niet één woordje te vinden is dat de. calvinistische<br />
leerwijze weerspreekt en dat hij met de zin ervan volledig overeenstemt l4)<br />
Maar zelfs met de Confessio Augustana Invariata (= de ongewijzigde Augsburgse<br />
Geloofsbelijdenis van 1530) heeft hij zijn instemming betuigd. I5)<br />
<strong>De</strong> instemming van mannen als Guido de Brès,Johannes a Lasco, Petrus Dathenus,<br />
Caspar Olevianus, Frederik de Vrome (de keurvorst van de Paltz die<br />
opdracht gaf tot het opstellen van de Heidelberger Catechismus), Hiëronymus<br />
Zanchius, Petrus Martyr en Andreas Hyperius en anderen is elders aangegeven. I6)<br />
<strong>De</strong> hoge mate van confessionele overeenstemming tussen de lutherse Confessio<br />
Augustana en de gereformeerde Heidelbergse Catechismus is meermalen theologisch<br />
aangetoond. I7)<br />
Wij kunnen dus vaststellen dat de reformatoren - denk aan Luther, Melanchthon<br />
en Calvijn (zelf noemt Calvijn de Zwitsers erbij) - ondanks de erkenning van verschillen,<br />
ten diepste één waren in geloof en belijden. Er was bij hen een oecumene<br />
van het hart<br />
Calvijn achtte Luther dan ook zeer hoog en ondanks zijn heftige natuur die hem<br />
dikwijls parten speelde had Luther toch ook eerbied voor Calvijn. <strong>De</strong> laatste was<br />
al hartelijk verblijd als Luther hem via anderen de groeten liet overbrengen. I8)<br />
Echter nog in de tijd van de reformatoren - Calvijn heeft dit zeer betreurd, denk<br />
aan zijn controverse met de strenge lutheraan Joachim Westphal - werden de<br />
verschillen, vooral rondom het Heilig Avondmaal en de twee naturen van Christus,<br />
op de spits gedreven en gingen lutheranen en calvinisten onverzoenlijk uiteen.<br />
Dit kreeg met name zijn beslag in de lutherse 'Formula Konkordiae' van<br />
1577, waarin uitdrukkelijk de calvinistische visie op het Heilig Avondmaal werd<br />
afgewezen.<br />
Ook werd de Confessio Augustana Invariata van 1530 voor de lutheranen maatgevend,<br />
niet omdat zij op het punt van het Heilig Avondmaal irenischer was<br />
tegenover de rooms-katholieken, maar omdat zij meer dan de Variata geschikt<br />
was om zich af te grenzen tegenover de calvinisten.<br />
Bovendien heeft deze confessie nu een plaats in het gehele lutherse corpus van<br />
belijdenisgeschriften dat in 1580 is afgesloten met de aanvaarding van het zgn.<br />
'<strong>Konkordie</strong>nbuch', waaruit zij door de lutheranen moeilijk is te isoleren. Dit<br />
totaal van belijdenisgeschriften heeft voor de lutheranen namelijk uitdrukkelijk<br />
normatief, verplichtend gezag. I9)<br />
- 38-