Voorkant scriptie

Interactioneel neutrale houding interviewer
De interviewer wordt geacht een interactioneel neutrale rol (in het vervolg: neutrale rol) aan te nemen.
Het nieuwsinterview is immers niet bedoeld als platform voor de interviewer om zijn eigen mening te
ventileren. Het is een journalistiek product en een van de eisen aan een journalistiek werk is dat dit op
een neutrale wijze wordt geproduceerd (Clayman and Heritage, 2002, 151).
De interviewer kan een neutrale houding aannemen door zich te beperken tot het stellen van
vragen, al dan niet met een preface, een inleiding op de vraag. Daarbij laat hij geen eigen meningen
doorklinken en heeft hij geen commentaar op de mening van de geïnterviewden. Bovendien draagt hij
zorg voor een evenwichtige representatie van verschillende meningen (Clayman and Heritage, 2002,
216). In paragraaf 2.3 wordt dieper ingegaan op de neutrale houding van de interviewer. Daarbij wordt
duidelijk hoe de interviewer zijn neutrale houding kan behouden en kan terugwinnen.
Gericht op het publiek
Het nieuwsinterview is gericht op het publiek, maar is geen gesprek met het publiek. Deze
publieksgerichtheid manifesteert zich op een aantal manieren. Zo zal de geïnterviewde met zijn blik
normaliter gericht zijn op de interviewer en vice versa. Verder spreken geïnterviewden -uiteraard
indien er verschillende geïnterviewden deelnemen aan het gesprek- elkaar aan en verwijzen ze naar
elkaar in de derde persoon (Clayman and Heritage, 2002, 120-124). Voorts is de geïnterviewde stil als
de interviewer spreekt, of het nu is tijdens een preface of tijdens een vraag. Ook is de interviewer stil
als de geïnterviewde spreekt. Tevens verwijst de interviewer soms letterlijk naar het publiek,
bijvoorbeeld om zichzelf te rechtvaardigen een bepaalde vraag te stellen. De interviewer maakt dan
duidelijk dat het publiek geïnteresseerd zal zijn in het antwoord en dat hij daarom de vraag stelt
(Clayman and Heritage, 2002, p.171).
Verder is het in gewone gesprekken vaak zo dat in de beurt van een gesprekspartner degene
die luistert kort reageert met continueerders, zo genoemd omdat ze de beurt van de spreker doen
continueren. Daarbij gaat het om woordjes als “ja, hmhm of oke”. Het gebruik van continueerders
wordt in een nieuwsinterview over het algemeen vermeden door de interviewer omdat dit een goed
verloop daarvan in de weg zou kunnen staan. Immers, er wordt voor een publiek gesproken en het kan
tot gevolg hebben dat het publiek de neutrale rol van de interviewer niet meer erkent. Met het gebruik
van continueerders kan deze namelijk de indruk wekken dat hij de opvatting van de geïnterviewde
ondersteunt en/of de feitelijkheid hiervan bevestigt (Clayman and Heritage, 2002, 124).
Ook continueerders van de kant van de geïnterviewde kunnen problematisch zijn. Naast het
feit dat de geïnterviewde de gerichtheid op het publiek loslaat, kan de interviewer de continueerders
als non-coöperatief zien en als agressief gedrag van de kant van de geïnterviewde, gericht op
interruptie in de beurt van de interviewer (Clayman and Heritage, 2002, 112). Het gevolg kan zijn dat
de vraag/antwoordvorm wordt verlaten, waardoor het interview niet goed verloopt en de interviewer
veel moeite heeft om de normale gang van zaken te herstellen. Immers, de neutrale rol van de