Voorkant scriptie

Witteman komt in regel 330 met een indirecte vraag als reactie op Balkenendes’ uiting in regel 328.
Daarmee zet hij hem onder druk om een andere reactie te geven: “u kunt het niet bagatelliseren”.
Daarmee zegt Witteman impliciet dat Balkenende het gedrag van Van Aartsen moet veroordelen. De
indirecte vraag is op te vatten als een verzoek om te veroordelen, om als minister-president de regie te
pakken en Van Aartsen “in het gareel te houden”. Daarmee raakt de vraag aan de formulering van zoeven.
Daarop reageert Balkenende in regels 331-333 door te zeggen: “nee maar ik vind kijk
opmerkingen als daadkracht weet ik het allemaal dat zijn makkelijke dingen”. Daarmee wuift
Balkenende de vraag van Witteman weg en gaat hij er niet op in. Witteman overlapt daarna de uiting
van Balkenende aan het einde met een interruptie. Gezien het feit dat Balkenendes’ beurt na
Wittemans’ interruptie doorgaat (vanaf regel 335) en hij in het begin enkele perturbations vertoont
(driemaal “uh” in regel 335), zou de overlap problematisch en competitief kunnen zijn. Ook het feit
dat Witteman doorpraat, draagt bij aan deze indruk. Echter, de perturbaties van Balkenende en zijn
“beurtcontinuering” kunnen ook te maken hebben met de interruptie van Witteman.
Witteman zegt in zijn interruptie in regel 334: “hij komt niet uit de verf”. Dit is weer een
indirecte vraag waarmee hij Balkenende onder druk zet. In feite zegt hij nu “u kunt het niet
bagatelliseren, want Van Aartsen zei: hij komt niet uit de verf”. De vraag is dus opnieuw op te vatten
als een verzoek om te veroordelen.
Balkenende reageert door in regels 335-336 te zeggen dat hij niet over zichzelf hoeft te
beginnen bij dat soort zaken (de uitlatingen van Van Aartsen), waarmee hij in metacommunicatie
verzet toont jegens de uiting van Witteman. Immers, Witteman vraagt Balkenende niet om over
zichzelf te beginnen. Hij doet dat echter wel, want hij neemt de indirecte vraag letterlijk en gaat
zichzelf in regels 337-339 verdedigen door te zeggen: “als ik zie hoe we op het ogenblik bezig zijn
internationaal. Ik ben in China geweest en we hebben eergisteren ook gesprekken 3 gehad”.
3
Balkenende is in China op bezoek geweest ter voorbereiding op zijn Europees Voorzittersschap. Hij wilde de Chinese
regeringsleiders alvast leren kennen en de economische betrekkingen met Nederland aanhalen (Broere, 2004).