Voorkant scriptie

De resultaten van deze scriptie zouden de interviewer kunnen helpen bij het formuleren van zijn
vragen. Door inzicht te verwerven in wat de geïnterviewde doet om de vraag verbloemd te ontwijken,
kan de interviewer wellicht sneller doorkrijgen dat de geïnterviewde dit doet en er op anticiperen bij
het stellen van vervolgvragen. Als de geïnterviewde bijvoorbeeld een vraag-/antwoordsequentie
probeert te beëindigen met behulp van de “dus-constructie” zonder antwoord te hebben gegeven
(volgens de interviewer), kan deze dit registreren en beslissen om wel of geen vervolgvraag stellen.
Verder kan het produceren van veel continueerders en overlap door de geïnterviewde wijzen
op verzet tegen de vraag en op pogingen om de beurt over te nemen. Ook daar kan de interviewer op
anticiperen door zijn leidende rol in het interview in de gaten te houden.
Bij zowel verbloemd als openlijk ontwijken is de bereidheid om te antwoorden in de
interviews minimaal, met name als er geen motivatie voor wordt gegeven. Dit blijkt uit de analyse van
de fragmenten, want de interviewer heeft slechts in één geval succes met zijn vervolgvragen, of er nu
sprake is van openlijk of van verbloemd ontwijken. Het gaat om de fragmenten 8 en 9 over de vraag of
er nog wekenlang gebombardeerd gaat worden in Kosovo, die Kok openlijk ontwijkt. Waarna
Mingelen beargumenteert waarom Kok wel zou moeten antwoorden, iets wat hij ook doet. Wellicht
dat het beargumenteren waarom wel geantwoord zou moeten worden een manier zou kunnen zijn om
om te gaan met openlijk ontwijken en misschien ook verbloemd vermijden.
Tevens bieden de resultaten de interviewer inzicht in de effecten van bepaalde typen
vraagformuleringen. Bijvoorbeeld dat hij met een negatieve formulering van een vraag, zoals “is het
niet zo dat…”, een bevestigend antwoord geprefereerd maakt en dat zijn neutrale positie door
dergelijke vraagformuleringen onder druk kan komen te staan bij de minister-president, iets wat zijn
bereidheid tot antwoord geven negatief zou kunnen beïnvloeden. Met name als de vraag tegen het
standpunt van de minister-president is geformuleerd. Dat wil zeggen dat de vraag zodanig is
geformuleerd, dat een tegenovergesteld standpunt dan dat van de minister-president geprefereerd is.
Deze scriptie kent enkele onvolkomenheden. Ten eerste kan er sprake zijn van een vertekening
in de resultaten omdat er gekozen is om vraag/antwoordsequenties te analyseren die over zware
onderwerpen gaan. Wellicht dat er bij analyse van minder zware onderwerpen ook minder interessante
vraag-antwoordsequenties naar voren zouden komen.
Ten tweede noemt Ekström (2007, 9) de beperking van de conversatieanalyse dat de methode
oorspronkelijk gericht was op natuurlijk verlopende gesprekken. Het nieuwsinterview is dat echter
niet, want het is een georganiseerd gesprek, waarbij de interacties een vaststaande structuur kennen.
Weliswaar heeft de conversatieanalyse volgens Ekström een geringe impact gehad op het onderzoek
naar journalistiek, toch zijn de specifieke conversatieanalytische kenmerken van het nieuwsinterview
de laatste jaren uitgebreid geanalyseerd door met name door Steven Clayman en John Heritage (2002),
maar ook Ekström zelf met collega’s (Ekström, Kroon and Nylund, 2006) en Hutchby (2006).
Zodoende is er veel bekend over het nieuwsinterview, zodat het feit dat dit geen natuurlijk gesprek is
geen probleem vormt.