Voorkant scriptie

het Wetenschappelijk Instituut van het CDA. In 1993 werd hij parttime bijzonder hoogleraar
Christelijk sociaal denken over maatschappij en economie aan de VU, maar hield zijn functie bij het
Wetenschappelijk Instituut aan (Breukel, 2009).
Balkenendes landelijke politieke carrière startte in 1998 toen hij werd gekozen tot lid in de
Tweede Kamer voor het CDA. Hij werd financieel woordvoerder en ging zich ook bezighouden met
sociale zaken, justitie en binnenlandse zaken. Op 1 oktober 2001 werd hij fractievoorzitter en kort
daarna lijsttrekker. Hij haalde een verkiezingsoverwinning en werd op 22 juli 2002 minister-president.
Tot en met 2010 stond hij aan het hoofd van vier kabinetten-Balkenende (Breukel, 2009).
Balkenende I bestuurde Nederland tussen 2002 en 2003. Het kabinet bestond uit CDA, LPF en
VVD. De LPF haalde een eclatante verkiezingsoverwinning ondanks de moord op haar leider Pim
Fortuyn. Zodoende werd dit kabinet gevormd door de grootste partij, het CDA. Echter, het kabinet
hield niet lang stand door interne ruzies binnen de LPF, diende zijn ontslag in op 16 oktober 2012 en
ging daarna verder in demissionaire status (Parlementair Documentatiecentrum Universiteit Leiden,
2011g).
Balkenende II regeerde tussen 2003 en 2006. Het kabinet bestond uit CDA, VVD en D66.
Belangrijkste gebeurtenissen waren de moord op Theo van Gogh (2004) en de doodsbedreiging aan
het adres van Ayaan Hirsi Ali (destijds Kamerlid VVD) op zijn lichaam, alsmede de terroristische
aanslagen in Madrid (2004) en Londen (2005) (Parlementair Documentatiecentrum Universiteit
Leiden, 2011h).
Balkenende II komt bijna in een kabinetscrisis terecht doordat een voorstel tot wijziging van
de grondwet van Thom de Graaf (D66, minister van Bestuurlijke Vernieuwing en Koninkrijksrelaties),
dat de gekozen burgemeester mogelijk zou maken, geen tweederde meerderheid in de Kamer krijgt.
Na aanpassing van het regeerakkoord wordt een crisis afgewend. Vervolgens ontstaat er een conflict
tussen Rita Verdonk (destijds minister voor Vreemdelingenzaken en Integratie, VVD) en Ayaan Hirsi
Ali over het Nederlanderschap van laatstgenoemde. De handelswijze van Verdonk leidt ertoe dat D66
het vertrouwen in haar opzegt. Echter, het kabinet wilde daar geen consequenties aan verbinden.
Zodoende stapt D66 op 29 juni 2006 uit het kabinet en is dit gevallen (Parlementair
Documentatiecentrum Universiteit Leiden, 2011h).
Balkenende III was een overgangskabinet dat regeerde tussen 2006 en 2007. Het kabinet
bestond slechts uit de partijen CDA en VVD. Voornaamste taken van dit kabinet waren om
vervroegde verkiezingen uit te schrijven en de begroting en het belastingplan voor 2007 in te dienen.
In de periode is een belangrijke gebeurtenis de brand in een uitzetcentrum voor illegalen bij Schiphol,
waarna de ministers Piet-Hein Donner (CDA, Justitie) en Sybilla Dekker (VVD, Volkshuisvesting,
Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer) aftreden (Parlementair Documentatiecentrum Universiteit
Leiden, 2011i).
Balkenende IV bestuurde Nederland tussen 2007 en 2010. Het kabinet bestond uit CDA,
PVDA en ChristenUnie. De belangrijkste gebeurtenis was de Kredietcrisis die in 2007 ontstond in de