Omslag Holland 2006/2 - Historische Vereniging Holland

Afb. 3 Spijkenisse, Jannes Linders, 1990, foto. Rijksmuseum Amsterdam, inv.nr. NG-1991-2-19.
vangrijk onderzoek naar het specifiek Nederlandse
in de fotografie, naar de wordingsgeschiedenis,
de tradities en de historische ontwikkeling van een
betrekkelijk jong medium in Nederland. Het was
immers al weer 28 jaar geleden dat het Leidse
Prentenkabinet, Het Haags Gemeentemuseum en
het Stedelijk Museum een eerste poging tot duiding
deden met drie tentoonstellingen over de
ontwikkeling van de fotografie in Nederland en
het bekende en vaak geraadpleegde overzicht in
drie delen Fotografie in Nederland bij de Staatsuitgeverij
uitbrachten. Deze instellingen waren destijds
de enige in Nederland die iets aan fotografie deden.
Nu, na zoveel jaar zijn we in Nederland vele
actief verzamelende instellingen, fotocollecties
en fotomusea rijker. De tijd was rijp om de stand
van zaken op te maken en om hoogtepunten, maar
ook onbekende foto’s en nieuwe ontdekkingen te
laten zien. Dutch Eyes. Een nieuwe geschiedenis van de
Nederlandse fotografie moest een prikkelend overzicht
bieden en werk van zoveel mogelijk Nederlandse
fotografen behandelen. Bovendien is het
dutch eyes 111
rijk geïllustreerde boek er tevens in een Engelse
editie voor geïnteresseerden in het buitenland.
Vanuit een wervende proloog waarin de eigentijdse
ontwikkelingen in de Nederlandse fotografie
van dit moment uitgebreid aan de orde komen,
gaat het boek terug naar de oorsprong en komen
vragen aan de orde over beroepsfotografen, over de
productie en het gebruik van foto’s in het Nederland
van de 19de eeuw. Hoewel de markt in Nederland
toen klein was en de Nederlanders vooral de
Franse en Engelse fotografie ‘volgden’, was de verspreiding
van fotografie gedurende de 19de eeuw
ruim en werd er ook veel buitenlandse fotografie
gezien in Nederland. Nederlandse fotografen
blonken in deze periode vooral uit in het vastleggen
van de waterwerken en de aanleg van spoorwegen
en bruggen. In de 19de eeuw ontstond in het atelier
van de Leidse studentenfotograaf Israël David Kiek
het ‘kiekje’ (afb. 2).
Aan het eind van de 19de eeuw vinden dan voor
het eerst debatten plaats over fotografie als kunst
en organiseren de ambitieuze amateur-fotografen