Omslag Holland 2006/2 - Historische Vereniging Holland

se Historische Kring
‘Albertus Perk’ geplaatst
bij de verschillende
objecten waar
je langs loopt en die
in het hoofdstuk
‘Leesbaar Hilversum
in historisch perspectief’,
vullen elkaar prima
aan. Zoals dui -
delijk in het boekje
beschreven, is het
Hilversumse cultuurgoed
in de vorige
eeuw zwaar verwaarloosd.
Historische pan -
den hebben plaatsgemaakt
voor nieuwbouw
uit de vorige
eeuw. Gelukkig zijn
er nog wat van deze
panden in het centrum
voor een te makkelijk gehanteerde slopershamer
gespaard gebleven.
Onze wandeling begon in het centrum van Hilversum,
terwijl de klokken van de rooms-katholieke
kerk Sint-Vitus het einde van de dienst aankondigden
en de jeugd aan het oefenen was met het afsteken
van vuurwerk in het centrum. Het tweede
deel van de wandeling brengt je buiten het centrum
in een oase van rust. Langs prachtige statige villa’s,
het Rosarium en het Boombergpark kom je via Sociëteit
‘De Unie’ en het Station van de Gooische
Stoomtram weer terug bij het beginpunt. De vele
kerken die Hilversum telt, wijzen op een tolerant
gemeentebestuur. Daarvan getuigt ook de voormalige
begraafplaats ‘Gedenkt te Sterven’ uit 1793 buiten
de toenmalige bebouwde kom, nu een plaats
voor culturele activiteiten. Net als in Scheveningen
werden daar bekende Nederlanders begraven, zoals
hier de schrijver Jacob van Lennep. Een heerlijke
wandeling die zeker uitnodigt om in het voorjaar
te worden herhaald. Ook de fietsroute staat na deze
ervaring hoog op het prioriteitenlijstje.
Achter in het boekje vindt de lezer nadere informatie
over de Kring ‘Albertus Perk’ en een verantwoording
van het gebruikte beeldmateriaal. Voor de
lezer die zich dan nog verder wil verdiepen is er een
overzicht van recente publicaties die ongetwijfeld in
de Openbare Bibliotheek, waar de Villa Erica nu de
functie van kunstuitleen heeft, te vinden zijn.
Peter Roodhuyzen
boekbesprekingen 121
Paul van de Laar, Leo Lucassen en Kees Mandemakers
(red.), Naar Rotterdam. Immigratie en levensloop in
Rotterdam vanaf het einde van de negentiende eeuw (Amsterdam:
Aksant, 2006, 158 blz., geïll., ISBN 90-
5260-209-3, prijs € 15,–).
De bundel Naar Rotterdam
presenteert de bevindingen
van een in 2005 georganiseerd
symposium
met de titel ‘Rotterdammers
van binnen en van
buiten: de demografische
en sociale ontwikkelingen
in Rotterdam in de negentiende
en twintigste eeuw’.
Zes bijdragen zijn het resultaat,
die voornamelijk
handelen over de geschiedenis
van diverse groepen
migranten. Rotterdam is
immers een migrantenstad bij uitstek. Bovendien
blijkt de migrantengeschiedenis nieuwe inzichten
op te leveren voor de algemene stadsgeschiedenis.
Van de zes bijdragen zijn er twee beschouwend
en vier met een empirische insteek. De empirische
gegevens voor de onderzoeken zijn aangeleverd
door de Historische Steekproef Nederland (HSN).
De HSN is verbonden aan het Internationaal Instituut
voor Sociale Geschiedenis (IISG) en houdt
zich al enige jaren bezig met het in kaart brengen
van de levenslopen van zo’n 80.000 personen die in
de periode 1812-1922 in Nederland zijn geboren.
Gekoppeld hieraan is het project ‘Life Courses in
Context’. Het doel van dit project is het inbedden
van de gevonden levenslopen in een gemeentelijke
of provinciale context. Ten slotte kunnen er samenwerkingsprojecten
ontstaan, zoals het Rotterdamse
immigrantenonderzoek onder leiding van
Leo Lucassen. Deze immigranten zijn voor een belangrijk
deel niet in Nederland geboren, maar de
HSN draagt wel gegevens aan over hun levensloop
en die van hun nakomelingen.
Bij het lezen van de artikelen vallen twee zaken
op. Ten eerste het vergelijkend karakter van de onderzoeken:
verschillende immigratiestromen worden
met elkaar in verband gebracht. Leo Lucassen
merkt bijvoorbeeld op dat de Duitse immigranten
eind 19de eeuw makkelijker integreerden dan de
bevolkingsgroepen heden ten dage, omdat eerstgenoemden
al een goede sociale positie hadden.
Gerard van der Harst vergelijkt twee Nederlandse