Management Scope 06 2006

SCOPE ON INDIA
Hoofdkantoor: India
Uitbesteden als hoofdzaak. India als thuisland. Peter Heij, hoofd
continental Europe bij Satyam, over de verschillen met westerse
concurrenten als LogicaCMG.
Interview Marco Gianotten | Tekst Hettie Graafland | Fotografie Rob van der Vet
Grote vraagtekens in ogen ziet Peter Heij als hij vertelt dat hij voor
Satyam werkt. In Nederland of eigenlijk heel Europa is de naamsbekendheid
van het Indiase offshorebedrijf gering. Heij zelf kende
Satyam - spreek uit ‘Satjam’- evenmin.
Daar kwam in november 2005 verandering in toen hij tot zijn
verrassing door een recruiter werd gepolst voor een job als hoofd
continental Europe. Prompt kwam hij Satyam tegen als concurrent
bij een grote deal. Hijzelf bekleedde op dat moment de rol van
34 MANAGEMENT SCOPE
managing director Duitsland voor LogicaCMG.
Satyam had wel degelijk een aanzienlijke klantenkring in Europa
merkte hij. Dus zo uitzonderlijk was de ontmoeting met het Indiase
bedrijf niet. De jaarlijkse omzet uit dit werelddeel ligt rond de 150
miljoen euro. Voor Europese bedrijven worden circa 2.500 werknemers
ingezet. In Nederland doet het bedrijf onder meer zaken met
Unilever en Philips. Satyam heeft 27 duizend werknemers, van wie
er circa 24 duizend in India werken.
In 1987 richtten twee broers, die nu nog aan het roer staan, een textielbedrijf
op, dat ze al snel transformeerden tot een IT-bedrijf. Klanten
kwamen vooral uit de VS. Anno 2006 staat de onderneming zowel in
Mumbai, India als in New York aan de beurs genoteerd. Met een omzet
van een miljard dollar is Satyam het op drie na grootste offshorebedrijf
in India, dat de ambitie heeft uitgesproken om de omzet de komende
vijf jaar te vervijfvoudigen.
“ Van de honderd topmanagers in het bedrijf
zijn er maar vijf niet-Indiaas”
Nu nog komt circa vijfenzestig procent van de omzet uit de VS en
schommelt de omzet uit Europa rond de vijftien procent. Heij moet
daar, samen met één collega, snel verandering in brengen: eind 2007
moet dertig procent van de omzet in Europa worden gegenereerd, zo
luidt de missie.
Hoe dan ook: tijdens de deal waarbij Satyam nog de concurrent was,
toonden de Indiërs zich zo’n geduchte concurrent dat Heij oren kreeg
naar een mogelijke overstap naar Satyam.
Nu kriebelde het ook wel bij Heij, na tweeënhalf jaar bij LogicaCMG
gewerkt te hebben. Dat vertelt hij aan interviewer Marco Gianotten, in
Nederlands dat is doorspekt met Engels en ook Duits. “Sinds 1996 heb
ik grote outsourcing-opdrachten gedaan en een groot internationaal
netwerk opgebouwd. Bij Logica zou ik ook internationaal outsourcing
gaan doen. Het betekende dat ik moest pionieren, net als voorheen
bij andere werkgevers. Dat ligt mij. Maar toen LogicaCMG doorkreeg
dat ik heel lang in Duitsland actief ben geweest, strikten ze mij voor de
plek van managing director in Duitsland. Daar was ik niet zo blij mee.”
Wilde u geen managing director van Duitsland zijn?
“Ik wilde mijn internationale netwerk onderhouden. Dat lukt niet vanuit
Duitsland. Mijn know-how van al die culturen verwaterde en als mijn
marktwaarde al niet daalde, dan toch in elk geval mijn eigenwaarde.”
De overstap naar Satyam was dus een eenvoudige keuze?
“Beslist niet. Ik vroeg me af hoe het zou zijn om voor een Indiaas
bedrijf te werken. In mijn loopbaan heb ik ongeveer alle Europese en
ook de Turkse en Zuid-Afrikaanse cultuur van binnenuit leren kennen,
maar de Indiase cultuur was me vreemd.
Een tweede struggle was het etiket dat aan Satyam kleeft: offshorebedrijf.
Mijn associatie bij de woorden offshoring en India is: daar
zitten een heleboel goedkope mensen te coderen op basis van specs
(specificaties, red.) uit Europa. Maar als je ziet wat Satyam doet, vind
ik dat eigenlijk niet eerlijk. Natuurlijk, die 24 duizend werknemers in
India werken grotendeels voor Amerikaanse en Europese bedrijven. Dat
op zich is offshoring. Maar tachtig procent van ons Indiase personeel
is hoogopgeleid. Die hoogwaardige IT’ers coderen niet, ze doen functionele
analyses en werken aan oplossingen. Voor een grote Europese
vliegtuigbouwer bijvoorbeeld zijn we een provider van engineering
services voor de bouw van enkele nieuwe modellen. Daarvoor werken
zeventig mensen onsite in Europa en honderd vanuit India. En echt
niet om te coderen en onderhouden. Ze ontwerpen delen van het
toestel. Satyam houdt zich ook bezig met business intelligence en data
warehousing. Voor mij was al dat hoogwaardige werk een prettige
verrassing. Het heeft me geholpen in mijn keuze voor Satyam te gaan
werken.
Nu is het onder meer aan mij om de negatieve associaties bij offshoring
weg te nemen. We hebben geen goede job verricht ten aanzien van
onze naam. Het verhaal rond Satyam moet veranderen. In plaats van
die low-cost offshoreprovider zijn wij een growth-enabler die meedenkt
over je business.”
U moest wennen aan de Indiase cultuur. Andersom was het voor
Satyam spannend om een buitenlander aan te stellen op de positie
van vice-president voor Europa.
“Dat klopt. Van de honderd topmanagers in het bedrijf zijn er vijf
niet-Indiaas. Maar het feit dat ze een lokale persoon zoals ik hebben
aangenomen, is een teken dat het bedrijf op de goede weg is. Men
beseft dat er geïnvesteerd moet worden in lokale gezichten in de lokale
cultuur. Alleen dan ben je als bedrijf in staat plaatselijk een netwerk op
te bouwen.”
Bedrijven als Logica CMG en Atos begeven zich op dezelfde
markt als jullie. Welke voordelen biedt Satyam ten opzichte van
Europees georiënteerde bedrijven die een deel van de business
opstarten in India?
“Alleen wij hebben die aangeboren cost efficiency die nu eenmaal
voortkomt uit het feit dat je een offshorebedrijf bent. Aan de ene kant
willen we dus wel graag af van het negatieve imago dat eraan kleeft,
aan de andere kant het kostenvoordeel ons unique selling point.
Maar er is nog een voordeel. Bestaande Amerikaanse en Europese
bedrijven moeten hun organisatie opsplitsen en bepaalde delen in India
onderbrengen. Daarmee creëren ze iets kunstmatig. Kun je je voorstellen
welke problemen dat met zich meebrengt? Je kleedt de macht van
een bestaande manager uit door tachtig procent van zijn werknemers
weg te halen. Die manager zit daar al twintig jaar en is gegroeid door
het aantal mensen dat voor hem werkt. Daar zit dus een enorme interne
weerstand en het kost jaren voordat je zoiets goed op de rit hebt.
Bedrijven als Satyam zijn vanuit India gegroeid en breiden zich naar de
rest van de wereld uit. Dat werkt veel beter.”
“ Satyam is vanuit India gegroeid en breidt
zich uit. Dat werkt beter dan andersom”
Ik hoor vaak kritiek op Europese spelers die aan offshoring
doen. Laatst zei iemand off the record tegen mij: “Ach ja,
LogicaCMG, Atos, CapGemini, het is allemaal window dressing
wat die gasten doen in India. Als ik zaken doe, doe ik dat met
een Indiase speler”.
“Bij LogicaCMG is het wel degelijk meer dan een marketingverhaal.
Hoe dan ook: Logica heeft 28 duizend werknemers, van wie er 1.500
in India zitten. Bij ons ligt die verhouding heel anders: van de 27.000
werknemers werken er 24 duizend in India. Dan praat je over een heel
andere kostenstructuur.”
Als u vijf of tien jaar verder kijkt, wie van de huidige spelers gaat
dan winnen?
“Ik denk niet in termen van winnaars of verliezers. De markt zal langzaam
nivelleren, want de personeelskosten in India gaan nu al omhoog.
Want ook al produceren de universiteiten in hoog tempo hoogwaardige
arbeidskrachten, er is nu al een shortage of skills. Voor ons is dat een
reden om verder te kijken dan India - naar China bijvoorbeeld. Daar
hebben we nu al tweeduizend mensen zitten. Zo verleg je als onderneming
constant je grenzen en word je meer en meer een global player.
Terug naar je vraag: wie gaat er winnen? Ik denk de organisaties die
het beste door hebben welke flexibiliteit ze nodig hebben, en die ook
JUNI 2006 35