29.09.2013 Views

TNO-rapport - Vereniging van Nederlandse Gemeenten

TNO-rapport - Vereniging van Nederlandse Gemeenten

TNO-rapport - Vereniging van Nederlandse Gemeenten

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

<strong>TNO</strong>-<strong>rapport</strong> | KvL/P&Z 2007.025 | Juli 2007 19 / 65<br />

2 Vraagstelling<br />

2.1 Opdracht VWS<br />

VWS heeft <strong>TNO</strong> gevraagd te inventariseren welke instrumenten er voor Nederland<br />

beschikbaar zijn om taalachterstanden en spraakstoornissen te signaleren, en deze te<br />

beschrijven in termen <strong>van</strong> wetenschappelijke onderbouwing (worden de juiste kinderen<br />

wel/niet opgespoord), uitvoerbaarheid door het kernteam JGZ 4 (artsen,<br />

verpleegkundigen en assistenten) en gevolgen voor het natraject, wat betreft de<br />

aantallen nader te diagnosticeren kinderen. Op basis daar<strong>van</strong> kan de geschiktheid <strong>van</strong> de<br />

verschillende instrumenten worden beoordeeld. Ook moest worden nagegaan wat er<br />

bekend is over de effectiviteit (behaalde gezondheidswinst) <strong>van</strong> het gehele traject <strong>van</strong><br />

screening met dit instrument, diagnostiek en behandeling.<br />

Uit dit onderzoek kan blijken dat er onvoldoende onderbouwing is voor een bepaald<br />

instrument. In dat geval moeten de meest veelbelovende instrumenten worden<br />

geselecteerd. De validatie <strong>van</strong> deze instrumenten die vervolgens plaats moet vinden valt<br />

buiten dit onderzoek.<br />

Tijdens het project kwam er extra politieke aandacht voor de aanpak <strong>van</strong><br />

taalachterstanden in het Nederlands veroorzaakt door onvoldoende taalaanbod. In het<br />

coalitieakkoord (7 februari 2007) staat: “Kinderen waarbij op driejarige leeftijd door het<br />

consultatiebureau of elders een taalachterstand wordt geconstateerd, zullen via<br />

kinderop<strong>van</strong>g/peuterspeelzalen, voor- en vroegschoolse educatie (groep 0) en aparte<br />

(schakel)klassen op het vereiste niveau worden gebracht.” VWS heeft aanvullende<br />

vragen opgesteld over de mogelijke rol <strong>van</strong> de JGZ hierbij.<br />

2.2 Twee doelen <strong>van</strong> vroegtijdige opsporing taalachterstand<br />

Het doel bij het beoordelen <strong>van</strong> de taal <strong>van</strong> het kind door de JGZ is <strong>van</strong> oudsher het<br />

nagaan of er sprake is <strong>van</strong> een taalontwikkelingsstoornis, al dan niet veroorzaakt door<br />

een medisch of cognitief probleem. De daarbij te onderzoeken taal is de eerste taal <strong>van</strong><br />

het kind, dat is de taal die het kind het best spreekt. In de praktijk kan dit problemen<br />

geven bij anderstaligen omdat de JGZ-medewerkers vaak alleen Nederlands spreken.<br />

Als de ouders voldoende Nederlands spreken wordt via hen wel navraag gedaan naar de<br />

eerste taal bij hun kind.<br />

Een taalachterstand <strong>van</strong> de <strong>Nederlandse</strong> taal kan ook ontstaan door onvoldoende<br />

blootstelling aan het Nederlands. Om kinderen met dit probleem een zo goed mogelijke<br />

start te laten maken in het <strong>Nederlandse</strong> basisonderwijs is een behandeltraject met meer<br />

blootstelling aan het Nederlands nodig. Onvoldoende blootstelling aan het Nederlands<br />

kan voorkomen bij <strong>Nederlandse</strong> kinderen uit een taalarm milieu, of bij meertalige<br />

4 Er is geen eenduidige definitie <strong>van</strong> JGZ-kernteam. Echter, alle kinderen en hun ouders hebben<br />

(frontoffice) te maken met JGZ-arts, jeugdverpleegkundige en CB-doktersassistent. Daarnaast zijn er<br />

allerlei ‘specialisten’ die (backoffice) worden ingezet voor geselecteerde kinderen en/of hun ouders.<br />

Hieronder vallen naast bijvoorbeeld pedagogen, diëtisten en VETC-ers ook logopedisten. Logopedie is<br />

op dit moment niet aanwezig in alle JGZ-organisaties, wordt niet ingezet voor alle contactmomenten<br />

en niet voor alle kinderen.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!