TNO-rapport - Vereniging van Nederlandse Gemeenten

TNO-rapport | KvL/P&Z 2007.025 | Juli 2007 20 / 65
kinderen. Het doel van de vroegtijdige opsporing van deze vorm van taalachterstand is
dus anders dan het gebruikelijke doel: het gaat hier om taalachterstand in de
Nederlandse taal door onvoldoende blootstelling aan het Nederlands
(blootstellingsachterstand).
Bij de vroegtijdige opsporing van taalachterstanden en spraakstoornissen gaat het
binnen het kader van dit project dus om twee vragen:
1) heeft het kind mogelijk een spraak- of taalontwikkelingsstoornis?
2) heeft het kind een achterstand in de Nederlandse taal vanwege onvoldoende
blootstelling aan het Nederlands?
Het is ook nog mogelijk dat een meertalig kind een blootstellingsachterstand in
zijn/haar eerste taal heeft. Het onderscheid tussen blootstellingsachterstand in de eerste
taal en taalontwikkelingsstoornis is moeilijk te maken, omdat beide zich uiten als
taalachterstand in de eerste taal. Zodra een kind een achterstand in de eerste taal
vertoont, moet worden verwezen naar multidisciplinaire diagnostiek (MDD) voor
nadere diagnostiek. Daar wordt ook de oorzaak onderzocht. Omdat er op die manier
voldoende aandacht wordt gegeven aan de mogelijkheid van een
blootstellingsachterstand in de eerste, niet-Nederlandse, taal, laten wij het verder buiten
beschouwing.
2.3 Rapportage
De resultaten van het onderzoek worden beschreven in twee deelrapporten.
Dit deelrapport gaat vooral over de spraaktaalscreening door de JGZ gericht op
achterstand in de ontwikkeling van de eerste taal (door een spraak- of
taalontwikkelingsstoornis of onvoldoende taalaanbod in de eerste taal). Het bevat een
inventarisatie van bestaande spraaktaalscreeningsinstrumenten voor kinderen van 1 tot 6
jaar. Ook wordt aangegeven of voldoende wetenschappelijke onderbouwing
beschikbaar is voor het ontwikkelen van een richtlijn voor de beroepsgroepen voor
uniforme, effectieve taalscreening voor kinderen van 1 tot 6 jaar. De inventarisatie
wordt beschikbaar gesteld aan externe veldpartijen, zodat zij deze informatie kunnen
aanwenden voor het opstellen van een projectvoorstel voor een JGZ-richtlijn in het
kader van een ZonMW-programma. Een JGZ-richtlijn is een document met
aanbevelingen, adviezen en instructies ter ondersteuning van professionals in de JGZ,
berustend op resultaten van wetenschappelijk onderzoek met daarop gebaseerde
discussie en aansluitende meningsvorming, gericht op het het expliciteren van
doeltreffend en doelmatig medisch handelen. Bij de ontwikkeling is er sprake van een
systematisch ontwikkelproces en een formele autorisatieprocedure binnen de
beroepsvereniging, waardoor deze de status van een professionele standaard krijgt (van
Everdingen et al., 2004).