De securitisatie van KFN - Stibbe

w 26254 18-10-2006 12:02 Pagina 15
Fiscale aspecten van de omzetting van afgewaardeerde vorderingen
faciliteit. 29 Naar mijn mening was het juister geweest,
gezien de ratio van het inmiddels vervallen artikel 12,
om deze voorwaarde niet te stellen.
Voor het geval artikel 12 reeds toepassing heeft
gevonden ten aanzien van een vordering is een overgangsregeling
getroffen, inhoudende dat in zoverre
ten aanzien van die vordering artikel 13ba Wet Vpb
1969 30 buiten toepassing blijft. 31
Samenvatting
Ik vat mijn bijdrage hierna puntsgewijs samen:
• De problematiek van afgewaardeerde vorderingen
wordt sinds 9 december 2005 opnieuw aan de
zijde van de crediteur aangepakt.
• Indien aan de voorwaarden voor toepassing van
artikel 13ba Wet Vpb 1969 is voldaan, dient het
afwaarderingsverlies teruggenomen te worden
doch kan tegelijkertijd aan de opwaarderingsreserve
worden gedoteerd. In de meeste gevallen zal
dotatie de voorkeur hebben, echter niet altijd.
• Of de belastingplichtige of een met hem verbonden
lichaam een deelneming in de schuldenaar
heeft, dient naar Nederlandse maatstaven te worden
beoordeeld. Dit kan in bepaalde gevallen leiden
tot geen belastingheffing of tot dubbele
belastingheffing.
• Indien een afgewaardeerde vordering op een deelneming
is overgenomen van een niet-verbonden
lichaam, kan omzetting plaatsvinden zonder dat
dit leidt tot vorming van een opwaarderingsreserve.
Heffing over de toekomstige waardestijging
kan zo worden voorkomen.
• Het voldoen van de schuld door middel van rechten
op aandelen valt naar mijn mening niet onder
het begrip omzetting, zodat artikel 13ba Wet Vpb
1969 toepassing mist.
• In geval van een kwijtschelding blijft de toepassing
van artikel 13ba Wet Vpb 1969 achterwege voor
zover er sprake is van compenserende heffing bij
de schuldenaar. Bij een omzetting in aandelenkapitaal
of het gaan functioneren van de lening als
eigen vermogen vindt artikel 13ba Wet Vpb 1969
zelfs toepassing als sprake is van een compenserende
heffing bij de schuldenaar.
• De vrijval van de opwaarderingsreserve vindt
plaats al naargelang de deelneming in waarde
stijgt. Doordat wordt aangesloten bij de waarde in
het economische verkeer ultimo van enig jaar, kan
door middel van (interim) dividenduitkeringen
die waarde neerwaarts worden beïnvloed.
• Indien noch de belastingplichtige noch een met
hem verbonden lichaam meer een deelneming in
de schuldenaar houdt, valt de opwaarderingsreserve
onbelast vrij.
• In bepaalde (misbruik)situaties dient de opwaarderingsreserve
ineens vrij te vallen. Eén van deze
situaties is de overdracht van (een gedeelte) van de
onderneming door de schuldenaar aan een verbonden
lichaam. Dit heeft in mijn ogen het ongewenste
effect dat veel interne herstructureringen
zullen leiden tot vrijval van de opwaarderingsreserve
danwel dat dergelijke herstructureringen
onnodig worden belemmerd.
• Voor de ondernemingen die daadwerkelijk
belasting hebben betaald zijn als gevolg van de
toepassing van artikel 12 Wet Vpb 1969 is een verzachtingsmaatregel
getroffen, enigszins vergelijkbaar
met de kwijtscheldingsfaciliteit.Ten onrechte
is mijns inziens de voorwaarde gesteld dat de
schuldeiser de vordering niet mag hebben afgewaardeerd.
Mr. drs. A.C.P. Bobeldijk is werkzaam als belastingadviseur
bij Loyens & Loeff NV te Amsterdam en als
docent verbonden aan de fiscale disciplinegroep van de
Universiteit Utrecht.
O & F
15
Nr. 72 / oktober 2006
29 Voor een uitgebreide bespreking van de verzachtingsmaatregel, zie J.A.R. van Eijsden, De omzetting van onvolwaardige vorderingen
in aandelenkapitaal: het zuur is eruit!, WFR 2005/921.
30 Alsmede de artikelen 13b en 13bb Wet Vpb 1969.
31 Artikel IV van de Wet van 1 december 2005.