Vademecum van het transversaal stedenbeleid

Grondslagen voor een transversaal federaal stedenbeleid
De KvarterlØft-projecten zijn een lokale vertaling van verschillende programma’s op nationaal vlak met een
gecoördineerde samenwerking tussen alle niveau’s: nationaal, gemeentelijk en lokaal. Deze samenwerking
situeert zich in eerste instantie op het lokale niveau, met betrokkenheid van de bewoners. Op nationaal niveau
(het Nationaal Secretariaat voor de Stedelijke Regeneratie) zijn er ook ‘netwerkbijeenkomsten’ die om
de twee maanden de projecten verenigt.
2. AANZETTEN TOT TRANSVERSAAL STEDENBELEID IN BELGIË
2.1 . Het regeerakkoord van 1999
Het federaal Grootstedenbeleid ontstond met het federaal regeerakkoord van 7 juli 1999. In het hoofdstuk
‘leefbare (groot)steden’ werd de nadruk gelegd op een geïntegreerde aanpak van de probleemwijken in de
grote steden: ‘een globale en geïntegreerde aanpak, onder meer op het vlak van de veiligheid, de mobiliteit,
de huisvesting, het versterken van het economische en sociale weefsel en het aantrekken van nieuwe investeringen’.
Hoewel tijdens de eerste jaren de meeste energie zou gaan naar de stadscontracten met eerst elf en vanaf
2001 vijftien steden en gemeenten, valt het op dat reeds in deze eerste beleidstekst maatregelen worden
aangekondigd op verschillende beleidsdomeinen. Citaat: ‘De Regering zal nagaan welke fiscale instrumenten
aangewend kunnen worden om de renovatie en de leefbaarheid van deze wijken te stimuleren. Zo zal onder
meer het kadastraal inkomen van het onroerend goed, toegespitst op handels- ambachtelijke en industriële
panden in bedoelde wijken worden verlaagd en zal er prioritair aandacht worden besteed aan de renovatie van
de eigendommen die de federale overheid en zijn instellingen in deze buurten bezit, alsmede aan de collectieve
voorzieningen. In het federale mobiliteits- en veiligheidsbeleid zal er ook door het opstellen van lokale veiligheidplannen
bijzondere aandacht aan de grote steden worden besteed.’
Transversaliteit werd dus van bij de aanvang ingebouwd in het federaal Grootstedenbeleid. Dit blijkt ook uit
het Koninklijk Besluit van 12 augustus 2000 ter uitvoering van de wet van 17 juli 2000 1 , waarmee een interministerieel
Comité voor het Stedelijk Beleid werd opgericht, samengesteld uit de Ministers van Werkgelegenheid,
Maatschappelijke Integratie, Vervoer, Binnenlandse Zaken en de Minister belast met het toezicht op
de Regie van Gebouwen 2 . In de praktijk zou dit interministerieel comité (lees: interkabinettenvergaderingen
met vertegenwoordigers van de respectievelijke Ministers) zich evenwel in hoofdzaak beperken tot de jaarlijkse
bespreking van de stadscontracten.
2.2 . Het evaluatierapport Grootstedenbeleid 2002
Zoals bepaald in art.7 van de Wet van 17 juli 2000 werd twee jaar nadat de wet in voege was, de uitvoering
ervan geëvalueerd. Het evaluatierapport 3 werd in juli 2002 gepubliceerd en aan het Parlement voorgesteld.
Naast een uitvoerige beschrijving van de stadscontracten, bevat dit rapport ook een apart hoofdstuk over
het ‘Inclusief en geïntegreerd Grootstedenbeleid’. Voor tien beleidsdomeinen werden een aantal aspecten
opgesomd met een impact op de stedelijke omgeving:
• Werkgelegenheid:
Plan ‘banen-grootsteden’ (initiatief van de Ministers van Tewerkstelling en Grootstedenbeleid); contingent
startbanen voor de steden.
1 Wet tot bepaling van de voorwaarden waaronder de plaatselijke overheden een financiële bijstand kunnen genieten van de Staat in het kader van het Stedelijk beleid.
2 Samenstelling gewijzigd door het Koninklijk besluit van 28 april 2005: de Ministers van Binnenlandse Zaken, Werk, Mobiliteit, Maatschappelijke Integratie, Grootstedenbeleid
en de Minister belast met het toezicht op de Regie van Gebouwen.
3 Minister Charles Picqué: ‘Evaluatierapport van het Federaal Grootstedenbeleid 2000-2002’ juli 2002.
INL 10