Vademecum van het transversaal stedenbeleid

Grondslagen voor een transversaal federaal stedenbeleid
2. De toekenning van een deel van de aanvullende gemeentebelasting op de personenbelasting aan de voornaamste
werkgemeente, duikt de laatste jaren regelmatig op in de discussies over de financiering van de
steden. Men spreekt dan van 1 tot 1,5 %. Nu ontvangt enkel de gemeente waarin men woont een aanvullende
gemeentebelasting. Niet dus de werkgemeente die nochtans de kosten draagt van infrastructuur,
verkeershinder, openbaar vervoer enz. De vraag stelt zich of dit een extra percentage moet zijn, of het
moet afgetrokken worden van de aanvullende belasting in de woongemeente.
Stof genoeg dus voor een geregeld overleg tussen de administraties Financiën en Grootstedenbeleid (zo mogelijk
aangevuld met de fiscale specialisten van de verenigingen van steden en gemeenten).
KLIMAAT - DUURZAME ONTWIKKELING - ENERGIE
Bij de ratificatie van het Kyotoprotocol en het akkoord tussen de EU-lidstaten voor de verdeling van de lasten
(‘burden sharing’) besloot de regering in 2002 een Nationaal Klimaatplan 2002-2012 op te stellen. Het plan
voorziet o.m. een reductie van 7,5 % van de CO2-uitstoot in 2012 in vergelijking met 1990.
De stedelijke aspecten van de strijd tegen de klimaatopwarming worden niet specifiek in het klimaatplan
behandelt. Een nieuw klimaatplan zou zeker meer aandacht moeten besteden aan de steden op het vlak van
de energie-efficiëntie, zachte mobiliteit, afvalbeheer, het opstellen van een koolstofbalans enz.
In de Nationale Strategie voor de Bio-diversiteit (2006) komen de steden al wel meer aan bod. Bij de objectieven
horen het integreren van stedelijke ecosystemen in de ruimtelijke planning, een harmonieuze integratie
van groene zones in de stedelijke en voorstedelijke gebieden, het beperken van de verstening van gronden
enz. Het internationaal jaar van de biodiversiteit in 2010 is een goede gelegenheid om de stedelijke dimensie
op de voorgrond te plaatsen.
Ten derde is er ook het Federaal Plan voor Duurzame Ontwikkeling, gebaseerd op een wet van 5 mei 1997
m.b.t. de coördinatie van het federaal beleid inzake duurzame ontwikkeling. Het plan wordt opgesteld door
de Interdepartementale Commissie voor Duurzame Ontwikkeling (ICDD). Er werden toe op heden twee plannen
goedgekeurd: 2000-2004 en 2004-2008. Het plan 2008- 2012 is nog steeds in zijn voorontwerpfase.
Het zal door de ICDD aan de nieuwe regering worden voorgelegd. In het voorontwerp komen de steden als
zodanig weinig aan bod. Wel zijn er diverse hoofdstukken over domeinen waarmee het stadsbeleid te maken
heeft: duurzame mobiliteit, sociale inclusie, demografie en migraties, armoede… Een sterkere betrokkenheid
bij de opstelling van het plan van het stedenbeleid is dus aangewezen.
Wat het energiebeleid betreft, vestigen we de aandacht op twee financieringsprogramma’s om energiezuinige
investeringen te bevorderen:
- Het Fonds voor de Reductie van de Globale Energiekost (FRGE). Dit fonds, dat een dochteronderneming is
van de Federale Participatie- en Investeringsmaatschappij, komt via zeer goedkope leningen tussen in de
financiering van particuliere woningen voor de ‘meest behoeftigen’ (definitie bij Koninklijk besluit geregeld).
Lokale entiteiten als OCMW’s vervullen hierbij een intermediaire rol. Een zevental steden zijn momenteel
bij het FRGE betrokken. Een probleem blijft de waarborg die de gemeenten moeten bieden voor
de geleende bedragen.
- Fedesco is een energiedienstenbedrijf van de Belgische Staat, filiaal van de Federale Participatie- en Investeringsmaatschappij.
Haar opdacht is om energiebesparende projecten in federale overheidsgebouwen te
begeleiden en te pre-financieren. Fedesco werkt hiervoor nauw samen met de Regie van Gebouwen dat
een groot deel van het federaal patrimonium beheert. Door het hoge aantal overheidsgebouwen in de
steden, is Fedesco een belangrijke partner in het kader van het beleid van energiebesparing in onze steden.
INL 19