Vademecum van het transversaal stedenbeleid

Grondslagen voor een transversaal federaal stedenbeleid
Het is het resultaat van talloze vergaderingen met de verenigingen van voetgangers, fietsers, gehandicapten
en ouders van verongelukte kinderen. Enkele maatregelen: veralgemening van de zones 30 rond de scholen,
ontmoetingszones waar de snelheid beperkt is tot 20 km/uur waarde voetgangers de volledige breedte van
de weg kunnen gebruiken, verkeersdrempels, het beperkt eenrichtingsverkeer (BEV): eenrichting voor auto’s
- tweerichting voor fietsers…
Belangrijk voor de Brusselse agglomeratie is de uitbouw van een geïntegreerd voorstadsvervoer per trein en
bus: het Gewestelijk Expres Net (GEN). Binnen een perimeter van 30 km rond de hoofdstad moet het gebruik
van het openbaar vervoer van en naar de hoofdstad, maar ook binnen de périférie bevorderen. Voor de steden
zijn ook de begeleidende maatregelen, o.m. transitparkings en de ‘intermodaliteit’ (het gebruik van verschillende
vervoersmiddelen voor eenzelfde verplaatsing). De realisatie van het GEN heeft heel wat vertraging
opgelopen: eerst was 2012 voorzien, nu wordt de realisatie tegen eind 2016 verwacht.
Tenslotte heeft ook het vastgoedbeheer van de Belgische spoorwegen, via Infrabel en de NMBS-holding, een
belangrijke impact op de steden. De grootste zichtbare realisatie van het federaal Grootstedenbeleid is zonder
twijfel de realisatie van het Park Spoor Noord (24 ha) in Antwerpen op het vroegere spoorwegemplacement.
Het resultaat van de langdurige onderhandelingen was dat de NMBS het in onbruik geraakte terrein,
in ruil voor de eigen ontwikkeling van een terrein van 4 ha, ter beschikking stelde van de stad Antwerpen. Het
federaal Grootstedenbeleid legde voor de aanleg van het park ongeveer 25 miljoen € op tafel.
De NMBS beschikt nog over tal van in onbruik geraakte terreinen in de grote steden. Projecten zoals Spoor
Noord die de stedelijke bevolking ten goede komen, kunnen dus ook in de toekomst in samenwerking met
het federaal Grootstedenbeleid worden uitgewerkt.
BELIRIS
Beliris (België - Iris, het symbool van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest), is een jaarlijkse federaal budget om
allerlei investeringen te realiseren ter bevordering van de internationale rol en de hoofdstedelijke functies
van Brussel.
Het ging van start in 1993 met de ondertekening van een samenwerkingsakkoord tussen de Federale Staat
en het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Het budget bedraagt momenteel 125 miljoen € per jaar. Het programma
wordt politiek onderhandeld in een Samenwerkingscomité bestaande uit vier federale en vier Brusselse
Ministers. De dienst Beliris maakt deel uit van de FOD Mobiliteit & Vervoer, dir. Vervoersinfrastructuur.
Enkele projectvoorbeelden: Schumantunnel, renovatie sociale woningen, aanleg parken, congressenpaleis,
cofinanciering wijkcontracten…
Tijdens een onderhoud met de directeur-generaal van Beliris, dhr. De Smet - Jans, toonde deze zich voorstander
van een geregeld overleg tussen de overheidsdiensten die met stedelijk beleid te maken hebben, inzonderheid
het federaal Grootstedenbeleid.
INL 24