Vademecum van het transversaal stedenbeleid

Algemene perequatie van de kadastrale inkomens
02 | Impact op de steden
Het huidige kadastraal inkomen is onaangepast aan de realiteit, wat vooral nadelig is voor de eigenaars en
bewoners van de grootsteden. De ouderdom van de gebouwen, de invloed van de stadsvlucht op het huuraanbod,
de achteruitgang van bepaalde wijken, …: allemaal elementen die toelaten te stellen dat evolutie
van de huurprijzen voor woningen in grootsteden tijdens de afgelopen 30 jaar niet evenredig is verlopen met
deze in kleine steden en gemeenten. Het KI in grootsteden is dus aanzienlijk hoger dan het KI van gelijkaardige
goederen in kleinere gemeenten. Een herziening van de grondslag van het KI is dan ook noodzakelijk.
03 | Referenties
• Artikel 487 WIB.
04 | Opmerkingen
Allereerst: dit betreft een algemene maatregel, dus niet enkel van toepassing in bepaalde buurten in
moeilijkheden.
De impact van een algemene perequatie mag ook niet overschat worden. Een aangepast KI mag dan in principe
zorgen voor een rechtvaardiger verdeling van de lasten die op basis van het KI worden berekend, de
impact op de belastingplichtige zal wellicht toch beperkt blijven. De onroerende voorheffing wordt immers
vooral door de gemeentelijke opcentiemen bepaald en men kan aannemen dat de gemeenten hun opcentiemen
zullen aanpassen aan de nieuwe berekeningsbasis. Zo zou het verwachte hogere KI op nationaal
vlak gecompenseerd worden door lagere gemeentelijke opcentiemen. Grootsteden hebben evenwel niet de
financiële ruimte om de effectieve opbrengst uit de OV te laten dalen. De invloed van de actualisering van
het KI zou aldus geneutraliseerd worden en in grootsteden zou men nog steeds meer betalen. Een algemene
perequatie moet dus gepaard gaan met compenserende maatregelen die aan grootsteden meer financiële
middelen toekennen (zodat ook zij de gemeentelijke opcentiemen op de OV kunnen laten zakken).
Een algemene perequatie moet niet zozeer beoordeeld worden op zijn impact, het is veeleer een kwestie van
een meer rechtvaardige en meer realistische grondslag in te voeren. De bestaande toestand is immers structureel
nadelig voor grootsteden. Een algemene perequatie moet de bestaande structurele ongelijkheden
wegwerken.
Een veelgehoorde kritiek is dat een dergelijke invoering erg omslachtig is en veel tijd vergt. Een mogelijkheid
is om de perequatie in verschillende stappen uit te voeren (jaarlijks een bepaald deel herzien en herhalen
na 3-4 jaar). Experten wijzen er bovendien op dat men in Nederland jaarlijks overgaat tot een volledige
perequatie.
HFDST 1 8