Multidisciplinaire richtlijn Schizofrenie - Nederlandse Vereniging ...

patiënten die géén antipsychotica kregen, bleek het echter ook mogelijk het overgrote deel van deexacerbaties zodanig te behandelen dat een klinische opname niet nodig bleek ( 246 ). Daarmee is eenstrategie, die niet slechts gericht is op terugvalpreventie, maar die, in dialoog met de patiënt, probeert voor- ennadelen van behandeling zorgvuldig af te wegen en eventueel ook een behandeltraject zonderantipsychotische medicatie uit te proberen, als een redelijk alternatief te beschouwen. Dit alternatief is in hetbijzonder geschikt voor patiënten die, ondanks de voordelen ervan, veel bezwaren (blijven) hebben tegenlangdurige behandeling ( 101 ).Conclusies:Titel: Multidisciplinaire richtlijn Schizofrenie (1.0)Niveau 1Niveau 3Niveau 2Niveau 2Het is aangetoond dat de nauwgezette toepassing van klassiekeen atypische antipsychotica leidt tot een lagerterugvalpercentage in gerandomiseerd prospectief gecontroleerd(discontinuerings)onderzoek gedurende twee jaar. Dit isaangetoond voor patiënten met één of meer recidieven enaannemelijk voor patiënten na een eerste episode.Het terugvalpercentage blijft hoog - ook na een langdurigeremissie. Het is aannemelijk dat het terugvalrisico na een eersteepisode lager is dan na een recidief en dat patiënten na eeneerste episode met een onderhoudsbehandeling in een lagedosering kunnen volstaan.Het is aannemelijk dat het terugvalpercentage met clozapine,risperidon en olanzapine minder hoog is dan met de klassiekeantipsychotica.Het is aannemelijk dat bij de toepassing van de nieuweantipsychotica minder vaak invaliderende motorischebijwerkingen optreden op korte en lange termijn. Daartegenoverstaat een verhoogd risico van gewichtstoename en mogelijkdaarmee samenhangende endocriene (diabetes) encardiovasculaire aandoeningen en subjectief onwelbevinden.Ook clozapine is bewezen effectief, maar de toepassingdaarvan wordt gereserveerd voor patiënten met eentherapieresistente psychose.Overige overwegingen:Er zijn uitersten van behandelstrategieën en -attitudes. Koste wat het kost een terugval voorkomen, tot eenterugval zien als een noodzakelijk gegeven voor de motivatie tot preventieve langdurige profylaxe.Behandeling moet een plaats hebben in rehabilitatieperspectieven.Soms is sprake van langdurige dwangbehandeling, al dan niet ambulant onder de paraplu van een rechterlijkemachtiging om gevaar af te wenden. De behandelaar - het multidisciplinaire team - dient langdurigemedicamenteuze behandeling op te vatten als een fundament onder rehabilitatie-inspanningen, maar somsdient dat wel eerst voor alle participanten als zodanig te blijken. Een terugval hoeft geen ramp te zijn als alleparticipanten daarvan op de hoogte zijn en bereid zijn daarin samen te werken en de toegankelijkheid totadequate zorg te garanderen.De medicamenteuze behandeling kan soms een rampzalig twistpunt worden in gezinsinteracties enverzelfstandiging van de patiënt in de weg staan. Tact is dan nodig om dat strijdpunt te neutraliseren.Een alternatieve visie op terugvalpreventie is bepleit door Vlaminck ( 709 ), die de belasting van de groep dieuiteindelijk zal blijken geen terugval te krijgen als zwaarwegend beoordeelt, en de met langdurende profylaxete behalen voordelen als minder zwaarwegend beoordeelt dan de werkgroep.Bijwerkingen en de keuze voor een antipsychoticumRichtlijntekst:Bijwerkingen van antipsychotica zijn voor veel patiënten een reden tot stoppen met de medicatie. In de rustigefase van de ziekte schizofrenie, als er weinig tot geen positieve symptomen zijn, worden de voordelen van deGGZ-Richtlijnen - Multidisciplinaire richtlijn Schizofrenie (1.0) - 08-08-2008 95