Multidisciplinaire richtlijn Schizofrenie - Nederlandse Vereniging ...

Titel: Multidisciplinaire richtlijn Schizofrenie (1.0)Het effect van gezinsinterventieGezinsinterventie die zich richt op het individuele gezin en die bij voorkeur aan huis plaatsvindt, is het meesteffectief met betrekking tot het uitstellen van terugval. Het wekt enige verbazing dat deze interventie nooitsystematisch in de zorg verankerd is. De plaatsen waar zij beschikbaar is, zijn beperkt. Mogelijk heeft hettypisch Nederlandse dilemma rond privacy hier schuld aan, of de mogelijkheid heel erg lang opgenomen tezijn. In landen met een korte opnameduur zijn veel meer gezinswerkers actief en wordt de familie actiever bijde behandeling en de begeleiding betrokken.VaardigheidstrainingRichtlijntekst:Vaardigheidstekorten belemmeren het sociaal-maatschappelijk functioneren van een deel van de patiënten.Vaardigheidstrainingen met verschillende doelstellingen zullen op hun merites beoordeeld worden met behulpvan de volgende vragen:• Wat is het effect van Liberman-modules?• Wat is het effect van training van vaardigheden ten behoeve van zelfstandig functioneren in desamenleving?• Wat is het effect van sociale-vaardigheidstraining?• Wat is het effect van de individuele Boston-rehabilitatie?Het effect van Liberman-modulesDe Liberman-modules zijn gestructureerde interventies die gebruikmaken van de methodieken vanvaardigheidstraining. Elk vaardigheidsdomein bestaat uit een vaardigheid die opgebouwd is uit cognitievecomponenten en gedragscomponenten. De vaardigheid wordt steeds in zeven stappen aangeleerd, waarbijnut, leerpunten, videodemonstratie, rollenspel en huiswerkopdrachten aan de orde komen. De modulesworden groepsgewijs aangeboden aan groepen van drie tot acht patiënten.Onderzoek naar de modules ‘Omgaan met verslaving', ‘Omgaan met vrije tijd' en ‘Omgaan met werk' heeftnog niet tot publicaties geleid en deze modules worden hier niet besproken. De Liberman-modules die hier welbesproken worden zijn ‘Omgaan met antipsychotische medicatie' en ‘Omgaan met psychotische symptomen'.De combinatie van deze beide in de ‘Community Re-entry module' is niet beschikbaar in Nederland.Het effect van training van praktische vaardigheden ten behoeve van zelfstandigfunctioneren in de samenlevingTraining in praktische vaardigheden (life skills programmes) richten zich op het individueel of groepsgewijstrainen van mensen met schizofrenie in budgetteren en huishoudelijke vaardigheden, zoals schoonmaken,opruimen, koken en boodschappen doen en persoonlijke verzorging. Het gaat dus niet om socialevaardigheden; die worden in paragraaf 5.5.3 behandeld.Het effect van sociale-vaardigheidstrainingSociale-vaardigheidstraining is gedefinieerd als een gestructureerde psychosociale interventie - individueel,groepsgewijs of beide, gericht op het bevorderen van het sociaal functioneren en op het reduceren vanproblemen en ongemak in sociale situaties.De belangrijkste elementen van sociale-vaardigheidstraining zijn:• zorgvuldige assessment van verschillende sociale en interpersoonlijke vaardigheden• een belangrijke nadruk op verbale en non-verbale communicatie• gericht op de perceptie van het individu en op het begrijpen van relevante sociale cues en hetvermogen een adequate respons en bekrachtiging te geven• een nadruk op huiswerkopdrachten en op interventies in de kliniekGGZ-Richtlijnen - Multidisciplinaire richtlijn Schizofrenie (1.0) - 08-08-2008 70