Multidisciplinaire richtlijn Schizofrenie - Nederlandse Vereniging ...

Titel: Multidisciplinaire richtlijn Schizofrenie (1.0)literatuur wordt een onderscheid gemaakt tussen primaire en secundaire negatieve symptomen, waarbij deprimaire of idiopathische negatieve symptomen toegeschreven worden aan de aandoening zelf en desecundaire aan bekende oorzaken van verminderd functioneren. De diagnose primair negatief symptoomwordt dus bij uitsluiting gesteld. Secundaire negatieve symptomen kunnen het gevolg zijn van positievesymptomen (sociale teruggetrokkenheid op basis van paranoïdie is immers heel wat anders dan geenbehoefte aan contact). Ze kunnen ook optreden in het kader van een depressief syndroom of een rouwproces,langdurige hospitalisatie en sociale angst. Bovendien kunnen klassieke antipsychotica, maar ook nieuweantipsychotica in hogere doseringen, extrapiramidale bijwerkingen veroorzaken, waaronder motorischevertraging, vervlakking van de psychomotoriek en stijfheid, die sprekend kunnen lijken op een negatiefsyndroom.Negatieve symptomen kunnen ook het gevolg zijn van een conditieverzwakkende lichamelijke aandoening.Verder kan men secundaire negatieve symptomen bij veel patiënten interpreteren als zelfbeschermendgedrag, omdat te veel stimulatie bij hen een psychose zou provoceren. Ten slotte kan verergering van denegatieve symptomatologie een voorbode zijn van een naderend recidief. Soms gaat dat gepaard met voor depatiënt min of meer typische prodromi. Het mag duidelijk zijn dat de aanwezigheid van negatieve symptomenom differentiële diagnostiek vraagt, omdat primaire en secundaire negatieve symptomen om verschillendeinterventies vragen.Conclusies:Niveau 4Er zijn geen aanwijzingen dat andere classificatiesystemen meervalide zijn dan het classificatiesysteem van DSM-IV.Overige overwegingen:Voor de dagelijkse praktijk zijn de DSM-IV- en ICD-10-classificatiesystemen bruikbaar. In Nederland wordt inverreweg de meeste zorginstellingen het DSM-IV-classificatiesysteem gebruikt.De werkgroep realiseert zich dat de validiteit en de operationalisering van het concept ‘schizofrenie'omstreden zijn en dat de meningen verdeeld zijn over de vraag of een dimensionale dan wel een categorialebenadering de voorkeur verdient.Benodigde informatie en mogelijke instrumenten voor diagnoseRichtlijntekst:Benodigde informatie en mogelijke instrumenten voor het vaststellen van de diagnose schizofrenieSchizofrenie moet worden onderscheiden van andere psychiatrische en somatische aandoeningen. Eenvolledige opsomming van de stoornissen die gekenmerkt worden door een psychose valt buiten het bestekvan deze richtlijn. De lezer wordt verwezen naar de gangbare leerboeken (bv. 434 ).Onmisbaar voor de diagnose zijn anamnese, heteroanamnese, psychiatrisch en lichamelijk onderzoek, enlaboratoriumonderzoek.Anamnese en onderzoekBij het vermoeden van een psychose, doet men er goed aan te informeren naar veranderingen in het socialefunctioneren (zoals problemen in de relatie met vrienden of familie), naar veranderingen in de stemming ennaar het gebruik van drugs. Men kan vervolgens informeren naar psychotische symptomen (bijvoorbeeld:Heeft u wel eens het gevoel dat andere mensen het op u gemunt hebben?; Hoort u wel eens stemmen?').Omdat patiënten niet spontaan over alle relevante symptomen rapporteren, is het belangrijk om er gerichtnaar te informeren (bijvoorbeeld: Heeft u wel eens het gevoel dat er op de televisie over u gesproken wordt?;Heeft u wel eens het gevoel dat u onder invloed staat van zoiets als hypnose of telepathie?). Een diagnostischinterview kan daarbij behulpzaam zijn (zie verderop). Een heteroanamnese dient ook deel uit te maken van dediagnostiek. Een groot aantal patiënten is zich immers niet of slechts ten dele bewust van de aanwezigheidvan een psychiatrische aandoening.Bij het psychiatrisch onderzoek interpreteert men de informatie verkregen uit anamnese en heteroanamneseen uit observatie van de patiënt. Men concludeert bijvoorbeeld tot het bestaan van paranoïde wanen,GGZ-Richtlijnen - Multidisciplinaire richtlijn Schizofrenie (1.0) - 08-08-2008 29