Multidisciplinaire richtlijn Schizofrenie - Nederlandse Vereniging ...

olanzapine zijn het beste onderzocht ( 41 42 ).Somatische comorbiditeitTitel: Multidisciplinaire richtlijn Schizofrenie (1.0)Leverfunctiestoornissen: Hepatotoxiciteit is een zeer zeldzame bijwerking van veel (psycho)farmaca. Meestalis er geen reden voor speciale maatregelen (screening van leverfuncties, regelmatige laboratoriumcontrole) bijhet voorschrijven van de gebruikelijke antipsychotica. Er zijn geen gegevens beschikbaar op grond waarvaneen rationele keus voor een antipsychoticum gemaakt kan worden bij patiënten die bekend zijn metleveraandoeningen. Gezien de simpele hydroxylering van haloperidol en de afwezigheid van verderebelangrijke metabolieten verdient dit wellicht de voorkeur.Nierfunctiestoornissen: Nefrotoxiciteit is een zeer zeldzame bijwerking van veel farmaca. Meestal is er geenreden voor speciale maatregelen (screening van nierfunctie, regelmatige laboratoriumcontrole) bij hetvoorschrijven van de gebruikelijke antipsychotica. Er zijn geen gegevens beschikbaar op grond waarvan eenrationele keus voor een antipsychoticum gemaakt kan worden bij patiënten die bekend zijn metnieraandoeningen.Diabetes mellitus: Hoewel er sterke evidentie is dat antipsychotica hyperglykemie kunnen veroorzaken endiabetes mellitus kunnen uitlokken (zie Bijwerkingen en de keuze voor een antipsychoticum), zijn er geengegevens beschikbaar over het effect van antipsychotica bij patiënten met een bekende en adequaatbehandelde diabetes mellitus. Extra waakzaamheid lijkt geboden.Epilepsie: Van verschillende antipsychotica, met name van clozapine, is bekend dat er eendosis/bloedspiegelafhankelijke verlaging van de convulsiedrempel optreedt, die kan leiden tot een epileptischinsult. Betrouwbare gegevens over de relatieve epileptogene eigenschappen van de verschillendeantipsychotica zijn schaars. Pisani e.a. ( 571 ) concludeerden dat clozapine en chloorpromazine een relatiefhoog risico gaven, terwijl het risico van haloperidol, flufenazine, pimozide en risperidon laag zou zijn. Ook inneurologisch onderzoek wordt geconcludeerd dat zorgvuldige behandeling van psychotische verschijnselen bijpatiënten die ook aan epilepsie lijden, meestal goed mogelijk is zonder een aanmerkelijk verhoogde kans opepileptische insulten ( 10 ).Aanbevelingen:Bij het gelijk optreden (dubbeldiagnose) van schizofrenie en verslavingsproblematiek (alcohol, drugs) dientoverwogen te worden om clozapine vervroegd in te zetten als het verslavingsgedrag blijft interfereren met deantipsychotische behandeling.Ook bij persisterende ernstige vijandigheid en/of agressie dient te worden overwogen om clozapine vervroegdin te zetten.Bij gelijk optredende depressieve verschijnselen bij een schizofrene psychose verdient behandeling met eenatypisch antipsychoticum de voorkeur.Bij suïcidaliteit dienen risico's en potentiële voordelen van behandeling met clozapine zorgvuldig afgewogen teworden.Bij behandeling van depressieve klachten in de postpsychotische fase is een behandeling met antidepressivate overwegen.Bij de bestrijding van acute agitatie in het kader van een psychose komen zowel lorazepam, haloperidol alsolanzapine in aanmerking, zo mogelijk via orale weg, zo nodig via de intramusculaire weg. In acutenoodsituaties is gecombineerde behandeling met haloperidol en lorazepam, beide intramusculair toegediendde meest effectieve behandeling.Conclusies:Niveau 2Niveau 2Bij patiënten die zowel aan schizofrenie lijden als aanafhankelijkheid van alcohol en/of drugs zijn er ten aanzien vanclozapine aanwijzingen dat het een vermindering vanconsumptie van alcohol en drugs kan induceren.Bij patiënten met klinisch significante vijandigheid en agressielijkt clozapine, in gebruikelijke klinisch toegepaste doseringen,vergeleken met andere antipsychotica, een relatief sterk effectop deze symptomen te bezitten.GGZ-Richtlijnen - Multidisciplinaire richtlijn Schizofrenie (1.0) - 08-08-2008 107