Multidisciplinaire richtlijn Schizofrenie - Nederlandse Vereniging ...

Titel: Multidisciplinaire richtlijn Schizofrenie (1.0)olanzapine.Van deze kosteneffectiviteitonderzoeken zijn 8 gebaseerd op klinische trials, betreffen 5 een cohortonderzoeken in de overige onderzoeken is gebruikgemaakt van een model. In de modelmatige onderzoeken zijngegevens uit diverse bronnen gebruikt, waaronder informatie uit trials en schattingen van experts.Er is 1 kosteneffectiviteitonderzoek gevonden over sertindol ( 404 ). Behandeling met sertindol resulteerde ineen grotere effectiviteit met lagere kosten van behandeling in vergelijking met haloperidol. Twee onderzoekenhadden betrekking op quetiapine: een modelmatige evaluatie ( 680 ) en een onderzoek met een relatief kleinaantal patiënten ( 444 ). Beide wezen op grotere effecten tegen lagere totale kosten van behandeling.Uit het literatuuronderzoek komt naar voren dat atypische antipsychotica minstens even effectief zijn alsklassieke antipsychotica, en doorgaans zelfs effectiever. De effectmaten die in de onderzoeken gebruikt zijn,verschillen, waardoor het niet mogelijk is om een meta-analyse uit te voeren.Als gekeken wordt naar de kosten, dan lijken de resultaten enigszins uiteen te lopen. Een deel van deonderzoeken laat besparingen zien als gevolg van een reductie van ziekenhuisopnames. Andere onderzoekenduiden op hogere kosten. In twee onderzoeken worden deze extra kosten niet gecompenseerd door grotereeffecten.Er zijn meerdere verklaringen mogelijk voor de gevonden verschillen in kosten. De onderzoeken verschillenqua opzet, tijdhorizon, effectmaten, populatie en geïncludeerde kosten. Het betreft hier ook buitenlandseonderzoeken, die kunnen afwijken qua dagelijkse klinische praktijk en behandellocaties, wat dekosteneffectiviteit kan beïnvloeden. De generaliseerbaarheid van deze onderzoeken naar de Nederlandsesituatie wordt daardoor beperkt.Als aanvulling op het literatuuronderzoek is een evaluatie uitgevoerd van twee alternatievebehandelstrategieën in de Nederlandse praktijk met behulp van een model met twee strategieën. Strategie 1start de behandeling met haloperidol. Als verandering van therapie wenselijk wordt geacht, wordt overgegaanop risperidon. Als ook dit niet leidt tot het gewenste effect, is clozapine de volgende keuze. In strategie 2 wordtgestart met risperidon. Vervolgens kan worden overgestapt naar olanzapine, gevolgd door clozapine alslaatste mogelijkheid.In het model worden simulaties met de alternatieve behandelstrategieën uitgevoerd op basis van devoorgeschiedenis van individuele patiënten. De patiënt komt het model binnen op het moment dat hij/zij eenpsychiater consulteert voor de behandeling van een ‘herhaalde' episode (‘recurrence').De parameters die opgenomen zijn in het model zijn gebaseerd op gegevens afkomstig van verschillendebronnen (literatuur en expert opinions) en betreffen:• vaste variabelen, waaronder individuele karakteristieken van de patiënt (bv. ernst van de aandoening,levensverwachting, leeftijd en geslacht)• tijdsafhankelijke variabelen, afhankelijk van de individuele karakteristieken van de patiënt (bv. ‘tijdenseen relaps' of ‘gedurende een periode tussen twee relapsen'; type medicatie; therapietrouw;symptomen en verblijfplaats).De waarderingen die aan deze parameters in het model zijn toegekend zijn door de leden van de werkgroeponderschreven. De evaluatie besloeg een tijdsperiode van 5 jaar. Het model is beperkt tot die patiëntenwaarbij reeds eerder de diagnose van schizofrenie was gesteld. Patiënten die therapieresistent bleken, zijnuitgesloten.Een uitgebreide beschrijving van het model is te downloaden op http://www.ggzrichtlijnen.nl.Deze modelmatige evaluatie resulteerde in een lagere gemiddelde score op de Positive and NegativeSyndrome Scale (PANSS) tegen lagere kosten bij scenario 2 (start met risperidon) in vergelijking met scenario1 (start met haloperidol). De hogere kosten van behandeling met een atypisch antipsychoticum werdengecompenseerd door een reductie van het gemiddeld aantal psychosen, waardoor besparingen optraden alsgevolg van een verminderd aantal ziekenhuisopnamen en een kortere opnameduur.Conclusies:Niveau 3Niveau 2Er zijn aanwijzingen dat sertindol en quetiapine eenkosteneffectief alternatief vormen voor klassieke antipsychotica.Betreffende risperidon en olanzapine hebben (buitenlandse)kosteneffectiviteitonderzoeken aannemelijk gemaakt dattoepassing van atypische antipsychotica als eerste keuze voorbehandeling een kosteneffectieve behandelstrategie is; dehogere kosten van deze middelen worden gecompenseerddoor besparingen op kosten vanGGZ-Richtlijnen - Multidisciplinaire richtlijn Schizofrenie (1.0) - 08-08-2008 101