Concept Richtlijn Ovariumcarcinoom - Oncoline

overleving was wel significant beter in de AC arm (8%) (Trimbos 2003). In de ACTION studie bleekeen derde van de patiënten compleet gestadiëerd (N=151) en tweederde niet (N=297). De patiëntenin de controle arm die een complete stadiëring hadden ondergaan hadden een significant betereoverleving (p=0,03) en recidiefvrije overleving (p=0,04) dan de patiënten in de controle arm zondercomplete stadiëring. In de AC arm werd dit verschil niet gezien. In de niet-compleet gestadiëerdepatiënten werd daarentegen wel een significant betere overleving (p=0,009) gevonden in het voordeelvan de AC arm. In de compleet gestadiëerde patiënten werd geen voordeel van AC gezien, noch voorwat betreft overleving als ziektevrije overleving (Trimbos 2003). In de gecombineerde analyse vanICON1 en ACTION, waarbij het merendeel van de patiënten niet-compleet gestadiëerd was, werd eensignificant betere overleving (8%) en ziektevrije overleving (11%) na AC gezien (Trimbos 2003a).Complete stadiëring en prognoseAangetoond is dat complete stadiëring op zich de prognose van het vroege stadiumovariumcarcinoom gunstig beïnvloedt (Trope 2007). Een retrospectieve studie (Zanetta 1998) en eengerandomiseerde klinische studie (Trimbos 2003) toonden aan dat de mate van stadiëring eensignificante onafhankelijke prognostische factor was voor de overleving en de progressie vrijeoverleving. Patiënten met een NCS hadden een significant slechtere overleving (Hazard Ratio (HR)2.31, p=.03) en ziektevrije overleving (HR 1.82, p=.04) ten opzichte van de patiënten met eencomplete stadiëring (Trimbos 2003).Het fenomeen van een betere overleving na stadiëring berust waarschijnlijk op het effect vanstadiummigratie.Wel of niet ACIn de meta-analyse van vijf gerandomiseerde studies waarin adjuvante chemotherapie (AC) werdvergeleken met geen adjuvante chemotherapie (geen-AC) werd een significant verschil in mortaliteit(RR 0.74, p=0.01) en recidief (RR 0.70, p=0004) in het voordeel van de AC gevonden (Elit 2004,Winter 2003, Trope 2007).In de ACTION studie, waarin een deel van de patiënten een CS hadden ondergaan, werd geenverschil in overleving gevonden (HR 0.69, p= 0.10).In de twee grootste gerandomiseerde studies verbeterde AC de vijfjaars absolute en ziektevrijeoverleving van de patiënten uit de ICON1 en van de NCS patiënten van de ACTION studie (Colombo2003; Trimbos 2003), hetgeen erop wijst dat patiënten zonder CS baat hebben bij AC.In de recent gepresenteerde negen jaar follow-up gegevens van de ICON1 studie is de overlevingechter niet langer significant beter dan de overleving in de niet-AC groep (Trope 2007). Alleen in degroep slecht gedifferentieerde tumoren werd nog een significant verschil in overleving in het voordeelvan de AC groep gevonden.Complete stadiëring en ACVoor de patiënten met een CS is nooit aangetoond dat AC de prognose verbetert. Subgroepanalysevan de ACTION trial liet zien dat na CS AC geen enkele verbetering van de overleving noch deprogressie vrije overleving geeft ten opzichte van geen AC (Trimbos 2003). Bovendien is de responsin de patiënten met een recidief uit de controle groep hoger dan bij de patiënten uit de AC groep. Devijfjaars overleving na een recidief in de controle groep was 40% en in de AC groep 18% (Trimbos2003). In een systematische review van alle RCT's op dit gebied werden die studies die compleetgestadiëerde patiënten hadden gerandomiseerd tussen wel en geen AC in een meta-analysebestudeerd (Trope 2007). Uit deze meta-analyse kwam naar voren dat AC geen verschil maakte inoverleving: HR=0.91; 95% CI 0.51-1.61. De auteurs concludeerden op dit punt: "We do not believethat AC is indicated in the majority of stage I tumors that are adequately staged. In small and selectivegroups of very high risk patients, we consider the use of adjuvant CP" (Trope 2007).Er is op gewezen dat de zogenaamde AC bij een groot deel van de patiënten niet adjuvant maartherapeutisch is omdat een deel van de micrometastasen gemist zijn (Winter 2003).Aantal kurenOver de optimale chemotherapie en het aantal kuren AC in geval van NCS bestaan geendoorslaggevende data. In de twee grootste gerandomiseerde studies (AC versus geen AC) werd in deAC groep gemiddeld vijf kuren Carboplatin of Cisplatin, al dan niet gecombineerd metCyclophosphamide en Adriamycine, gegeven volgens de toen geldende standaard therapie voor het