Concept Richtlijn Ovariumcarcinoom - Oncoline

PathologieLiteratuurbespreking:De (maligne) ovariumtumoren zijn onder te verdelen in:1. borderline tumoren2. ovariumcarcinomen3. niet-epitheliale maligne tumorenDeze richtlijn gaat uitsluitend over het ovariumcarcinoomHet ovariumcarcinoom metastaseert vroeg intraperitoneaal. Dit hangt samen met de intraperitonealelokalisatie van de ovaria, de exfoliatieve groei van het ovariumcarcinoom en de versleping van detumorcellen door de voortdurende stroom van de peritoneale vloeistof langs de ovaria. Door dezevroege (micro)metastasering in de buikholte, kan het onderscheid tussen een vroeg stadiumovariumcarcinoom en een subklinisch stadium III alleen door een uitgebreide en consequentuitgevoerde chirurgische stadiëring worden gemaakt. Daarbij blijkt dat bij 25% van de optimaalgestadiëerde patiënten met een klinisch laag stadium ovariumcarcinoom, de tumor zich buiten deovaria heeft uitgebreid. Om te bepalen welke patiënten met adjuvante chemotherapie behandeldmoeten worden, is een optimaal uitgevoerde stadiëringsoperatie essentieel.Metastasen van andere tumoren naar het ovariumZowel het mammacarcinoom als tumoren van de tractus digestivus (Krukenberg-tumor) en deschildklier kunnen naar de ovaria metastaseren (soms als enige metastase). Deze tumoren zijn overhet algemeen minder gevoelig voor de chemotherapie voor het ovariumcarcinoom. Een goedepathologische beoordeling van de tumor in het ovarium is dan ook van essentieel belang. Wanneer ersprake is van een solitaire metastase in het ovarium heeft chirurgie de voorkeur.ScreeningLiteratuurbespreking:In verband met het ontbreken van de mogelijkheid om in een vroeg stadium het ovariumcarcinoom opte sporen is tot op heden screening in de algemene populatie niet zinvol. Alleen vrouwen met eenhoog risico op erfelijk eierstokkanker worden momenteel jaarlijks gescreend met behulp vangynaecologisch onderzoek, vaginale echografie en serum CA 125. In negen cohortstudies, waarvandrie prospectieve en zes retrospectieve, naar de effectiviteit van ovariële screening bij vrouwen meteen BRCA1/2 mutatie bleek deze screening echter niet effectief. Ook een groot retrospectiefNederlands onderzoek laat geen reductie in mortaliteit zien en stelt daarmee de screening terdiscussie.Overwegingen:Er zijn zes artikelen gevonden die voldeden aan de selectiecriteria. Al deze studies zijn retrospectief,wat een aantal beperkingen met zich meebrengt.Ten eerste is er het gevaar voor selectiebias: het valt op dat er van het grote aantal beschikbarepatiënten per artikel, slechts een kleine selectie gebruikt wordt voor de analyse, namelijk alleen diepatiënten die geopereerd zijn en bij wie vooraf een CT scan is gemaakt. De analyse is dus steedsgebaseerd is op een klein deel van de ‘advanced ovarian cancer' patiënten. Hierbij is het aannemelijkdat er een selectiebias is opgetreden. Immers, alle patiënten die in de analyses zijn opgenomen zijngeopereerd, de groep die niet geopereerd wordt om wat voor een reden dan ook, wordt niet in deanalyse meegenomen. Hetzelfde geldt voor degenen die geen CT scan ondergingen.Er is nergens een format gehanteerd om de compleetheid van chirurgie aan te geven. Meeste studiesgeven geen informatie over de chirurgische expertise van de gynaecologen.