Concept Richtlijn Ovariumcarcinoom - Oncoline

Omdat patiënten die behandeld zijn met chemotherapie zeer frequent gecontroleerd zijn kan hetpsychisch moeilijk zijn om direct na het stoppen van de therapie drie maanden weg te blijven. Het iste overwegen deze patiënten de eerste keer na zes weken te contoleren.De follow-up zal in de regel alternerend plaats vinden bij de gynaecoloog en de medisch oncoloog.Daardoor wordt een zekere continuïteit geboden met een multidisciplinaire benadering.Er is geen reden HST (hormonale substitutie therapie) aan de patiënten te onthouden. Hier kan al nade primaire operatie mee gestart worden.Bij de controle wordt een algemeen lichamelijk en gynaecologisch onderzoek verricht en kan serumCA 125 worden bepaald. Op indicatie (bij verhoogt CA 125, of klachten) wordt het onderzoekaangevuld met beeldvormende diagnostiek zoals CT-scan en/of echografie. Indien echter het recidiefniet met beeldvorming noch met lichamelijk onderzoek kan worden aangetoond, is de internationaleconsensus af te wachten en patiënten alleen te behandelen als bij een stijging van het serum CA 125het recidief klinisch kan worden aangetoond. Omdat tot op heden niet is aangetoond dat behandelenalleen op basis van een verhoogd CA125 voordelen biedt, kan men ervoor kiezen bij patiënten meteen klinisch complete respons het CA125 alleen te bepalen bij klachten of een verdenking van eenrecidief.De waarde van de CA 125 bepaling in de follow up wordt momenteel in een internationalegerandomiseerde studie onderzocht. Deze wordt in het volgende subhoofdstuk verder besproken. Omde inhoud te kunnen bekijken klikt u in de linkerkolom op het subhoofdstuk.Bepaling CA 125Aanbeveling:Het wordt niet aanbevolen om te behandelen op basis van een stijgende serum CA125 waarde bijeen asymptomatische patiënt.Literatuurbespreking:Leidt vroegtijdige (en op dat moment asymptomatische) opsporing van een ontwikkeld recidiefovariumcarcinoom met behulp van bepaling CA 125 tot een uiteindelijke verlengde overlevingen wat is hiervan de invloed op het welzijn (kwaliteit van leven) van een patiënt?Selectiecriteria literatuurIn totaal leverde de zoekvraag 16 artikelen (zie bijlage 21) op die geen van allen data lieten zien dieeen antwoord op bovengenoemde vraag mogelijk maakt. In een aantal van de artikelen wordt wel eenuitspraak gedaan over de behandeling van asymptomatische patiënten met een gestegen CA125 diedan gebaseerd is op ‘circumstantial evidence'.Concluderend is er thans in de beschikbare literatuur geen enkel bewijs dat het starten van eenbehandeling bij een asymptomatische patiënt met een stijgende CA125 serumwaarde na eerdereprimaire behandeling voor epitheliaal ovarium carcinoom (EOC) de uiteindelijke prognose en/of dekwaliteit van leven positief beïnvloed. Er is in de literatuur ook geen enkele trial beschreven die dezewetenschappelijk vraag bestudeert. Momenteel loopt er een grote multicentered studie van deEORTC en de UK Medical Research Council (OVO5/5595) die bovengenoemde vraagstelling alsonderwerp van studie heeft. De resultaten van deze trial worden in de loop van 2009 verwacht.InleidingDe CA125 serumwaarde is initieel verhoogd bij 80 tot 90% van alle patiënten met EOC. Deze waardeis afhankelijk van het FIGO stadium waarbij patiënten met een stadium I slechts in 50% van degevallen een verhoogde waarde laten zien (Jacobs, Human Repr 1989). Op grond van deze lagesensitiviteit wordt CA125 buiten studieverband dan ook niet gebruikt voor screening vanasymptomatische vrouwen. CA125 heeft zijn waarde wel bewezen als monitor van de primairebehandeling waarbij vele studies hebben aangetoond dat de CA125 serumwaarde een fraaieafspiegeling laat zien van het ziektebeloop (Tuxen 2002).