Klik her for at se PDF'en - Air Greenland
Klik her for at se PDF'en - Air Greenland
Klik her for at se PDF'en - Air Greenland
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Umiarsuarminnik<br />
ingerlaqqeriaqqissinnaanngitsut<br />
sikumi tissukartut annaanneqartut<br />
M/S Teddy-p 1923-mi Tunumi kivinera ajorluinnartumik<br />
kinguneqarsimasinnaagaluarpoq – umiarsuup inuttai 21-t<br />
qaamm<strong>at</strong>ini marlunni issittumi pinngortitarsuarmi pissutsit<br />
peqqarniissinnaaqisut aqqusaarlugit naalliullutik<br />
annanniarsimapput<br />
All<strong>at</strong>toq Jens Brønden<br />
Ulluni arlalinni arlaannaalluunniit sinissimanngill<strong>at</strong>.<br />
Anorersuarnerani maniill<strong>at</strong> akornanni umiarsuarminni<br />
kiveriaannarmiikkamik eqqissisimaarnissaminnut piffissaqanngill<strong>at</strong>.<br />
Tunup imartaani ’M/S Teddy’ sikorsuit akorn<strong>at</strong>igoornermini<br />
qajannarsisimangaarami kiveriaannaasoq paasinarsivoq.<br />
Imartamulli pisinnaagunik maqissutitik iluaqutigalugit umiarsuaq<br />
immaqa Islandip tungaanut puttasinnaassagaluarpoq.<br />
Inuttalli 21-t amerlanersaasa tamanna neriuutigiunnaarpaalluunniit.<br />
Napparummi nasiffimmiit isigisinnaasaq tamarmi<br />
sikuinnaajuarpoq. Ukiup ingerlanerani issileriartuinnarpoq,<br />
akunnerillu marlussuit sinissinnaaleraluaraangamik, issillunilu<br />
isugutasangaarm<strong>at</strong> sinittoqarsinnaaneq ajorpoq.<br />
Umiarsuarmik ’Teddy’-mik angerlarniaraluarnerup ilu<strong>at</strong>sinngin<br />
nera assigiinngitsorpassuarnik pissuteqarpoq. Maannakkulli<br />
ajornerpaamik pisoqarnissaa piareersimaffigiinnartariaqarpa<strong>at</strong>.<br />
Ullut marlussuit qaangiuttut, umiarsuaq maniillanut<br />
kiggi<strong>se</strong>q<strong>at</strong>taalerm<strong>at</strong>, inutt<strong>at</strong> tamarmik pigis<strong>at</strong>ik pingaartinnerus<strong>at</strong>ik<br />
nassarlugit sikumut pissiinnartariaqarsimapput.<br />
naalagaaraq naalaganngorpoq<br />
Umiarsuup naalagaa, kaptajn Bistrup, 1906-imiit 1908-p<br />
tungaanut Danmark Ekspeditionenimi siuttuusumut tullersortaasimasoq,<br />
pa<strong>at</strong>siveerulluni piumassu<strong>se</strong>erullunilu kukkusumik<br />
aalajangeeq<strong>at</strong>taarpoq. Sikumiluunniit sivisunerusumik inuuniarsinnaaniarlutik,<br />
umiarsuarmi assartukkamik taqussamillu<br />
annaannissa<strong>at</strong> arlaanna<strong>at</strong>aluunniit eqqarsa<strong>at</strong>iginngilaa. Inutt<strong>at</strong><br />
pa<strong>at</strong>siveqar<strong>at</strong>ik neriuutaarullutillu sumi tamaani arpaq<strong>at</strong>taarput.<br />
Tassalu ulloq taanna naalagaaraq 24-nik ukiulik, Louis<br />
Rostock-Jen<strong>se</strong>n, naalaganngorami, ila<strong>at</strong>igut amminik taqussanillu<br />
inutt<strong>at</strong> usingia<strong>at</strong>ippai.<br />
1923-imi oktobarip aallartinnerani Teddy-mik assartukk<strong>at</strong> usingiarneqarlutillu<br />
sikup qaavani tammaarsimaffiliortoqarpoq.<br />
Angalasut qaamm<strong>at</strong>ip sisama<strong>at</strong>a affaani Tunumi niuertoqarfiit<br />
nakkutigisimava<strong>at</strong>, maannalu angerlamut ingerlaaraluarlutik.<br />
Maannakkut oktobarip aallartinnerani sila allanngorartuarpoq.<br />
Silagissigaang<strong>at</strong> imartamut pisinnaanissartik neriuutigilertara<strong>at</strong>,<br />
silarluleraangalli neriuutaarutivissortarlutik. Taamaam-<br />
52<br />
m<strong>at</strong> umiarsuaq usingiartarlugulu usilersoqqittarpa<strong>at</strong>. Silagis -<br />
sigaang<strong>at</strong> assartukk<strong>at</strong>ik ’Teddy’-mut issora<strong>at</strong>eriarlugit, anorersualerlunilu<br />
siku nipituumik umiarsuarmut aportaleraang<strong>at</strong><br />
umiarsuaq usingiaqqittarlugu. 15-inik issittoq angutit qiiaqa<strong>at</strong>.<br />
Tamarmik <strong>at</strong>isa<strong>at</strong> masapput, perlilerput qasunermillu nukillaalerput<br />
– arlallillu neriuutaarutivissulerlutik. Silarlunnerujussua,<br />
sikullu nukissui akiugassaanngitsut pissutigalugit, angutit 21-t<br />
angerlamut apuutinngitsoornissaminnik siooraner<strong>at</strong> assigiingitsutigut<br />
er<strong>se</strong>rtarpoq. Ila<strong>at</strong> annilaangapput, ila<strong>at</strong> ukkissiinnalerlutik<br />
sinnerisali umiarsuup inuttallu annaannissa<strong>at</strong> suli<br />
siunniusimallugu.<br />
issittoq ilinniarfittut<br />
Umiarsuup motoorillip ’Teddy’-p ajutoorneraniit inutt<strong>at</strong> ingerlaqqinneranni<br />
ullormiit ullormut pisartut, naalagaaqqap 24-nik<br />
ukiullip Louis Rostock-Jen<strong>se</strong>nip, ullorsiutimini sukumiisumik<br />
allaa<strong>se</strong>risimavai. Ullorsiutit taakkorpia<strong>at</strong> oqaa<strong>se</strong>rtai allanngortinnagit,<br />
Rostock-Jen<strong>se</strong>nip nammineq assilisaanik assiliartalersorlugit,<br />
ukiut marlussuit m<strong>at</strong>uma siorna Gyldendalip saqqummersippai.<br />
1923-imi juunip 17-ianni ’Teddy’ persuarsiutigineqaqaluni Nyhavnimiit<br />
avalappoq, motoorinili ajoquteqarm<strong>at</strong> Limfjordimi<br />
Nr. Sundbymi iluarsa<strong>at</strong><strong>se</strong>qqaartariaqarlugu. Juunip 28-anni<br />
a<strong>at</strong>sa<strong>at</strong> ’Teddy’ Nordsømut avalassinnaanngorpoq, avannamullu<br />
aallarsinnaanngorluni.<br />
Rostock-Jen<strong>se</strong>nip misigisassarsiornera tassani iluamik aallartippoq.<br />
Umiarsuarmut ilaasut umiartortut misigisartuut<br />
issittumilu angalasartut ilinniarfigissallugit, naalagaaraq ’aallarteqqa<strong>at</strong>ut’<br />
inuttaavoq. Angalaneq ilinniarfiginiartussaavaa.<br />
Ilinniarfigalugulumi. Pissutsit toqqissisimananngeqa<strong>at</strong> inuillu<br />
ilaasut ila<strong>at</strong> kinaassutsimikkut malunna<strong>at</strong>eqarsinnaaqalutik.<br />
Taamaakkaluartoq angerlarniarnerminni, issittumi pissutsit<br />
ilinniagaqarfigalugit nammineq naalaganngortariaqarluni.<br />
Motoori<strong>at</strong> iluarsa<strong>at</strong>tariaqartuarpoq, aallarsim<strong>at</strong>siarlutillu<br />
anoraarumm<strong>at</strong> nikerianngitsoorlutik. Qujanartumilli kujasimmik<br />
anorsaalerm<strong>at</strong> tingerlaa<strong>se</strong>rlutik avannamut kimmut aallarlutik.<br />
Ullut qulit missa<strong>at</strong> qaangiuttut ajornartorsiorpiar<strong>at</strong>ik Cap