gavurelo

Gâvur Êlo
görkemli uçurumların üzerindeydi. Beş kiliseden yalnızca
birisi ayaktaydı. Diğer üçünden iz yokken, birisinin ise yanlızca
bazı taşları vardı. Burada karşılaştıkları başka bir
çoban “geçenlerde Ermenistan‘dan bir hacı geldi buraya.
Nerede diğer kiliseler diye ağlayarak diz çöktü yere” diye
anlatınca Êlo‘nun da içi bir tuhaf oldu. Bu kültürü tanımamasına
rağmen garip bir yakınlık duyuyor, yapının
etkisi camininkinden apayrı güzel, buruk bir his yaratıyordu
kanında. Kilisenin sivri tepesinin bittiği yerde
yuvarlak yapıyı saran yirmi santim eninde bir kabartma
desen vardı. Oradaki çoban kulaktan dolma bilgisiyle kocaman,
kirli sarıya çalan güzel taşları göstererek “bunlar
develerle Ani‘den getirilmiş” diye anlatmaya çalışıyordu bu
getirilmesi imkânsız gibi görülen kaya yavrularını. Hepsi
de peynir gibi kesilmiş, akıl ermez bir düzgünlükle örülmüştü.
Yazılar kâğıt üstünde gibi yazılmış, duvarın doğu
cephesine oyularak dizilmişti. Kilise Doğuda yükselen
heybetli bir dağ yavrusuna yaslanmış, Batısında ise nehirin
oluşturduğu baş dönderen uçurumu göğüslemişti. Eskiden
su alındığı belli olan bir çükür kiliseye ait diğer bölümlerden
yıkılmış taşlarla doldurulmuştu. Avluya dair tek başına
kalmış güzel küşük taş kapının kenarları ise zamana direnemeyecek
bir zayıflıkla yaşamaya çalışıyordu. Yine üzerinde
çeşitli şekil ve işaretlerin olduğu onlarca yapı taşı her tarafa
serpilmiş, çoğu kırılmıştı. Kilisenin muhtelif yerlerinde
oluşan çatlaklar, buranın da pek direnemeyeceğini söylüyordu.
Aşağıda, uçurumun bittiği yerde doğal, sıcak bir
kaynağın çıktığı yere buranın çobanları “çermik” diyordu.
Çermiğin çıktığı yerin önü mevsimin aksine yemyeşildi.
Her şeye rağmen, kilise ve çevresi görülmeye değer muhteşem
bir mekândı. Êlo “hadi gidelim dedi” arkadaşına
birden çok anlama gelebilecek bir ses tonuyla. Artık bir
atımlık yer sayılırdı köylerine kalan mesafe. Tam yirmi iki
43