gavurelo

KENTİMİN ÖYKÜSÜ - Muğla‘de Rum İzleri
Ertuğrul Aladağ
Gâvur Êlo
„Rumlar çok önce gelmiş Muğla‘ya. Rumların evleri oluşundan çatılıymış.
Bizimkileri ise toprak damlıydı. Rumlar iyi giyinirlerdi. Şu andaki gibi modern
giyinirlerdi. Bizimkilerde ise topdon vardı. Kırmızı yumurtaları ve halkları Türklere
de verirlerdi. Saburhane‘de fırıncı bayan vardı. Ekmek ve yufka yapardı.
Kilise‘nin alt tarafında Rum okulu vardı. Hamamın olduğu sokak meyhane
boğazıydı. Rakı satarlardı Rumlar. Üzümden, incirden kendi evlerinde imbikleriyle
rakı yaparlardı. Bir ufak şişeye bir karafakih derlerdi. Çok iyi ustaları vardı.“
„Koca Han Eczanesi, Rum Eczacı Harlombos‘undu. saburhane meydanındaki
taş örgülü ev onundu. Zenginlerden Barutçular kerestecilik yaparlardı. Çiçek
aşısı yapan Vasil vardı. Bana bile aşı yapmıştı. Andon kireç çıkartırdı. Türkler taş
yakmak günah derlerdi, o nedenle kireççilerin hepsi de Rum‘du. Apostol, Han
işletirdi. 1922‘deki mübadelede Rum kadınları Marmaris yoluyla, erkekleri de
Davas yoluyla gittiler. Yumurtayı kırmızıya boyarlardı. Toplu iğnelerine kadar
sattılar gittiler.“
ACI LİMONLAR - Kıbrıs 1956
Lawerence Durrell
„Bu siyasi içerikli bir kitap değildir. 1953-56 arası çalkantılı yıllar sırasında
Kıbrıs‘ın ruh hali ve atmosferini inceleyen, bir ölçüde izlenimci bir araştırmadır.
Adaya bağımsız bir birey olarak gittim ve Güzelyurt (Bellapaix) adlı Rum
bölgesine yerleştim. Bundan sonra olan ve ilerdeki sayfalarda yer alan olaylar,
olanaklar elverdiği ölçüde misafirperver köylü arkadaşlarımın gözünden anlatılmıştır
ve bu kitabın Kıbrıslı köylülerle adanın manzarasına dikilmiş etkisiz bir
anıt olmadığını umuyorum. Ada kitapları „üçlemem“ bununla tamamlanmaktadır.
Koşullar Kıbrıs yaşamını ve olaylarını eşsiz açılardan görmemi sağladı, çünkü
orada yaşarken bir dizi farklı işte çalıştım. Hatta adada kalışımın son iki yılında
Kıbrıs Hükümetinde memur olarak görev aldım. Böylece Kıbrıs trajedisine hem
köy kahvesinden, hem de Hükümet Konağından bakabildiğimi öne sürebiliyorum.“
79