journal of turkology research tubar volume_31

227
TÜBAR-XXXI-/2012-Bahar/Bursanın Đlk Gazetecisi ve ...
ehven fiyatla kabul ve derc edilecek ve nizamen gazetelerle neşr edilmesi
lazım gelen ilânat sahiplerimizin fukaradan bulunduklarına da’ir rü’esayı
mehakim tarafından verilecek ilm ü haber üzerine o misilli ilânatın
bila-ücret derc ü neşr olunacağını ihtar eyleriz.” (Bursa gazetesi, 138.
Nüsha, s.1)
Murad Emrî Efendi 24 Teşrinievvel 1307 (5 Kasım 1891) tarihli
49. nüshada bir buçuk yıllık bir aradan sonra gazetenin tekrar çıkmaya
başlaması münasebetiyle kaleme alınmış “Tahdis-i Nimet ve Arz-ı Mahsus”
başlıklı makalede bu hususu açıklığa kavuşturmaktadır. Bu makaleden
anlaşıldığına göre Murad Emrî Efendi, bir gazetenin çıkarılması için
o zamana göre gerekli olan her şeyi güçlükle ve borç harç ile bir araya
getirip Bursa’yı çıkarmaya başladıktan kısa bir süre sonra bir yangın felaketine
uğramıştır. Bu yangında bütün matbaası yandığı için Murat Emrî
Efendi gazetesini bir süre kapatmak zorunda kalmıştır. Fakat Emrî Efendi
toparlanıp matbaasını yeni başlan düzene koyduktan sonra Bursa gazetesi
tekrar basılmaya başlamıştır.
Gazetenin başlığı üstünde kaçıncı nüsha olduğunu belirten numara,
gün “Perşembe” ve kaçıncı sene olduğunu
belirten ibareler sıralanmıştır. Sağ üst köşede
mahal-i idaresi: "Cami-i kebir karşısında
Kitap-hane-i Emrî’dir umur-ı idare ve umur-ı
tahririye ve gazeteye müteallik hususat-ı saire
içün sahib-i imtiyaz namına müracaat olunur
posta ücreti verilmemiş mektuplar kabul olunmaz mütekatib-i varide gazeteye
derc olunsun olunmasın iade olunmaz.” denilmektedir.
Sol üst köşede ise; “Peşinen iştirası seneliği Burusa'da 30 ve
haricde 40 guruşdur” kaydı vardır. Daha sonra ise ilan tarifesine yer
verilmiştir: "Âdi ilânatın beher satırından l ve banka ve şirket ve umur-ı
sarrafiyeye müteallik olandan 2 ve havadis sırasında geçirilmek istenen
ilânlardan 5 guruş alınır" dendikten sonra başlığın altında "Haftada bir
neşr olunur Osmanlı gazetesidir" ibaresi görülmektedir. Bunun altında iki
çizgi arasında sağda Arabî tarih, solda miladî tarih belirtilmekte ve iki
tarih arasında da “Fenne ve eğitime dair yazılara sütunlarımız açıktır.”
ibaresi görülmekledir.
Gazete üç sütun üzerine tertiplenmiştir, dili oldukça ağırdır. Gazetenin
yayın politikası gereği, Emrî Efendi padişaha bağlılığı her nüshada
vurgular.
Bursa gazetesinde hemen her konuda makaleler yer aldığı gibi
Bursa ve havalisinden de bol miktarda haber yayımlanmaktadır. Bu arada
vilayete ait bazı kararlarla, memurlara ait tayin, nakil ve terfiler de haber
olarak yayımlanmaktadır. “Karahisar muhbir-i mahsusamızdan”, “Ban-