journal of turkology research tubar volume_31

TAKDĐM
(31)
Türklük Bilimi Uzmanlığı
“Türklük bilimi”nin Batı dillerindeki karşılığı “Türkoloji”dir. Biz,
bir dilin kendisiyle doğrudan ilgili bir terimi, kendi bünyesinden
üretmesini istediğimiz için Türkiye’de “Türklük bilimi”ni tercih
ediyoruz.
Bir bilim dalı olarak Türklük bilimi, Avrupa’da başlamıştır. Aynı
türden gayretlerin Türkiye’deki yegâne resmî temsilcisi, Darülfünun
(Đstanbul) ve özellikle burada kurulan Türkiyat Enstitüsü idi. Türkiye
Cumhuriyetinin yeni başkentinde Türk Dili Tetkik Cemiyeti ve Türk
Tarihi Tetkik Cemiyeti’nin yanı Ankara Üniversitesi bünyesinde Dil ve
Tarih Coğrafya Fakültesi’nin kurulması, bu alandaki çalışmaları
hızlandırmıştır.
Türklük biliminin akla getirdiği çalışma alanı, ilkönce dil ve
edebiyat, sonra tarihtir. Giderek zihinlerde büyük parça (dil ve edebiyat)
sahanın tamamını sahiplenmiş ve üniversitelerdeki Türk Dili ve Edebiyatı
Bölümleri, “Türkoloji Bölümü” olarak anılmıştır.
Buna paralel olarak Türk Dili ve Edebiyatı Bölümlerinin ders
programları da daraldıkça daralmış, bazı dersler birbirinin tekrarı hâline
gelmiştir. Aynı şeyler, lisansüstü programlar için de geçerlidir. Adının
çağrıştırdığı biçimde dil ve edebiyat dışına taşmayan derslerle, tarihten,
sanat tarihinden, felsefe ve toplumbilimden, uluslar arası meselelerin
terminolojisinden bile tamamen habersiz mezunlar kitlesi… Giderek Türk
Dili ve Edebiyatı Bölümleri, ortaöğretime öğretmen yetiştiren kurumlara
dönüşmüştür. Yani bu bölümlerin ilgi alanı olabildiğince daraltılmıştır.
Hâlbuki yapılması gereken, ilgi alanının olabildiğince genişletilmesi idi.
Bu anlamda tek olumlu gelişme, çağdaş Türk lehçe ve edebiyatları ile
ilgili derslerin ortaya çıkmasıdır.
Bugün Eğitim Fakültelerinin öğretmenlik mesleğini sahiplenme
gayretlerinin resmî makamlardan da destek bulması, çok dar alanda
yetişen Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü mezunlarını zor durumda